Јаҥныҥ интернетте ижин јарандырар

09.08.2022

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин «Диалог» АНО-ныҥ эксперттериниҥ ӧткӱрген ӱредӱлӱ семинарында турушкан. Ол јаҥныҥ органдарыныҥ интернеттиҥ сетиндеги ижиниҥ чыҥдыйын бийиктедерине учурлалган.

«Диалог» АНО — Интернет-коммуникациялардыҥ бӧлӱгинде компетенциялардыҥ ведомстволор ортодогы бастырароссиялык тӧс јери ле јаҥныҥ ла јондыктыҥ ортодогы цифровой колбулардыҥ операторы. Ол улустыҥ јаҥныҥ органдарына баштанган сурактарыныҥ аайына цифровой аргала технологиялык ла башкараачы ченемелдерди бириктирип чыгарын тӱргендедерге 2019 јылда јарадылган.
«Диалог» јаҥныҥ соцсетьтерде ле интернетте ижиниҥ чыҥдыйын бийиктедерине ууламјылалган иштӱ тергеелерди башкарар Тӧс јерлерле иштейт.
Олег Хорохордин семинардыҥ туружаачыларына баштанып, цифровой трансформацияныҥ ла интернеттиҥ ӧзӱминиҥ ӧйинде социальный сетьтер јаан суруда болуп јат деп темдектеген. Оныҥ да учун јаҥныҥ органдарыныҥ соцсетьтерде ле мессенджерлерде ижи, эл-јонло удур-тедир колбулар тудары аҥылу учурлу болуп туру.
Бӱгӱн государственный јаҥныҥ башка-башка кемдӱ органдарында социальный сетьтерде бойыныҥ бӱктери бар, министрлер ле аймактардыҥ јаандары таҥынаҥ аккаунттарлу. Тергеениҥ башчызыныҥ темдектегениле, улуста кандый ла ведомствоныҥ башкараачызына чаазын-неме бичиири јогынаҥ кӧнӱ баштанар арга бары учурлу.
«Бу иш јаҥду ла, калай ӧткӱрилбес учурлу. Улус бойыныҥ сурактарына калай эмес, чокум карууларды алар, олорды башкараачылар уккан деп билер јаҥду» – деп, Олег Хорохордин јуунныҥ ачылтазында айткан.
Социальный сетьтерде иштеп турган улуска, онойдо ок башкараачылардыҥ бойлорына улустыҥ тургускан сурактарына чокум карууларды ӧйлӱ-ӧйинде берери, берилген курч сурактардыҥ тӧзине једери јаан учурлу деп, ол темдектеген.
Башчы тергеелерди башкарар тӧс јердиҥ компетенциялардыҥ тӧс јери болгон учурын темдектеп, «Диалогко» семинарды ӧткӱреринде болужы учун быйанын айткан. Алтай Республикада ЦУР-дыҥ 1,5 јылга ижиниҥ туркунына эл-јонноҥ 16,5 муҥ јетирӱ болгон. Эл-јонло соцсетьтерде колбулар тударыныҥ јаҥы эп-аргалары суруда болгонын кӧргӱскен.
«Интернет – ол јетирӱлердиҥ јаан кӧмзӧзи, јетирӱлерди шиҥдеер, курч сурактарды ылгаар, келер ӧйгӧ белге-прогноз эдер аргалар. Јаҥныҥ органдарыныҥ кереги – интернеттиҥ аргаларын канча ла кирези элбеде тузаланары. Бис јаан ајаруны шиҥдеш-аналитикага, јӧптӧрди јарадарын тӱргендедерине ууламјылу, башкарар ченемелдерди таркадарыныҥ аргаларына эдедис» – деп, «Диалог Тергеелер» АНО-ныҥ генеральный директорыныҥ баштапкы ордынчызы Кирилл Истомин семинарда айткан.
Ӱредӱлӱ јуунда турушкандар јолдыҥ картазын – тергеени «Диалогтыҥ» ла Тергеени башкарарыныҥ тӧс јериниҥ берген методологиязын ајаруга алып, ӧскӱрериниҥ таҥынаҥ трекин – тургузары керегинде јӧптӧшкӧндӧр.
«Эҥ баштапкы учурлу керектердиҥ бирӱзи – кажы ла кижиге оныҥ тургускан курч сурактары угулган, олордыҥ аайына чыгары ӧдӱп јат, бис ончобыс озо ло баштап улустыҥ јӱрӱминиҥ чыҥдыйын ла айалгаларын јарандырары јанынаҥ иштейдис деп јетирери. Оныҥ учун бу иштиҥ учурын оҥдооры, онойдо ок оныҥ чыҥдыйын бийиктедери – ӧйдиҥ некелтелерине келижип турган баштамы керектердиҥ бирӱзи болуп јат» – деп, тергеениҥ башкараачызы темдектеген.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина