Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Бис кожо!

08.11.2022

Албатыныҥ бирлигиниҥ кӱнине учурлалган «Бис кожо!» деп адалган кӧдӱриҥилӱ концерт кӱчӱрген айдыҥ 4-чи кӱнинде Горно-Алтайсктыҥ тӧс тепсеҥинде ӧткӧн. Байрамдык бу керекте 1000-наҥ кӧп кижи турушкан.

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин эзедип айтканыла, бу байрам 2005 јылда јӧптӧлгӧн. Текши алза, байрамныҥ тӱӱкилик тазылдары канча чактар кайра болгон керек-јарактарла колбулу.
«Бу байрам биске россиялык государствоны албатыныҥ тӧрӧлчи кӱӱни ле бирлиги аргадаган улу тӱӱкилик ӧйлӧрди эзедет. Тӱӱкиниҥ ат-нерелӱ бӱктери бирлик албатылу, јаҥжыгуларла, текши ич-кӧгӱстик байлыктарла бириктирилген арга-кӱчтӱ государство кандый ла табаруларга алдырышпас ла јеҥип чыгарын јарт керелейт.
Россияныҥ Президенти Владимир Владимирович Путинниҥ айтканыла, кӧп укту албатылу улу Россияга улустыҥ бирлиги, Тӧрӧлиниҥ салымы учун тереҥ кӱӱн-санаазы, оныҥ бӱгӱнги ле келер ӧйи учун каруулу болоры јаан учурлу. Бӱгӱн бистиҥ ороон база ла катап бойыныҥ кемнеҥ де камаанду эмезин ле јериниҥ бирлигин корып јат. Улу Россия бу да ченелтени јеҥӱлӱ ӧдӱп чыгарына бир де алаҥзыбай јадым» — деп, тергеениҥ башкараачызы айткан.
Олег Хорохординниҥ темдектегениле, ороонныҥ албаты-јонына Тӧрӧлин сӱӱри — эҥ ле баалу-чуулу байлык, ол албаты биригерине, табаруларга удура туруп чыгарына ла јеҥерине јаантайын болужын јетирген.
«Бӱгӱн бис аҥылу јуучыл операцияда туружып турган јерлештерис керегинде јаантайын сананып јадыс. Бис олорло оморкоор аргалу — олор бойыныҥ ада-ӧбӧкӧлӧриниҥ магын бийик алып јӱргенин кӧргӱскен. Мобилизацияла черӱге атангандарды бастыра республика ӱйдешкен, гуманитар болуш јууган ла олордыҥ кӱӱн-санаазын јӧмӧйт. Кемди де сурабаганыс — бис јӱрегистиҥ сезимиле база ла катап бирлик болуп бириктис» — деп, ол аҥылаган.
Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ председателиниҥ ордынчызы Герман Чепкин байрамдык керек-јарактыҥ туружаачыларын база уткуган: «Албатыныҥ бирлигиниҥ кӱни — чындык тӧрӧлчилердиҥ байрамы. Јуу-чактыҥ јылдарында, качан ороонды ӧштӱлер олјолоп алар ла јоголтып койор деген јаан чочыду тура берерде, Россияныҥ албатылары бир кижидий туруп чыгып, бойыныҥ кемнеҥ де камаанду эмезин корулаган. Башка-башка укту, мӱргӱӱлдерлӱ, јадын-јӱрӱминиҥ кеми башка улус биригип, ӧштӱге удура кожо јуулашкан. Ороонныҥ ичкери ӧзӱмин ле амыр-тыш јадын-јӱрӱмин јеткилдеери албатыныҥ бирлигинеҥ камаандузын качан да ундыбас керек» — деп, ол айткан.
«Ару Алтай» деп экологиялык ӱлекердиҥ башкараачызы Инна Муклаева каланыҥ албаты-јонын ла айылчыларын байрамла уткуп, албатыныҥ бирлиги Алтай Республикага ла текши Россияга јаан учурлузын темдектеген. Ол Туулу Алтайдыҥ ар-бӱткениниҥ кереестерин чеберлеп алары аайынча јондык организацияныҥ ижи, республиканыҥ албаты-јоныныҥ ла айылчыларыныҥ экологиялык билгирлериниҥ кемин бийиктедери керегинде куучындаган. Анайда ок оогош Тӧрӧлин келер ӱйелерге мындый ла ару, јаркынду ла ийде-кӱчтӱ бойынча чеберлеп аларга болуп, бу ишти бӱдӱрерге улус биригери јаан учурлу деген.
Алтай Республиканыҥ депутады, «Россияныҥ албатыларыныҥ алтын ады-јолдоры» деп федерал ӱлекердиҥ лауреады Ольга Волосовцева ла Алтай Республиканыҥ «Вымпел» деген черӱчил-тӧрӧлчи бедиреер тӧс јериниҥ курсанты, Горно-Алтайсктагы педколледжтиҥ студенти Арсений Кулаев база бойыныҥ уткуулду сӧстӧрин айткан.
Байрамдык ойын-концертте тергеениҥ артисттери ле јайаандык ӧмӧликтери турушкан.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина