Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Конституцияныҥ кӱнинде государствоныҥ кайралдары табыштырылган

16.12.2022

Тергеениҥ башчызы Олег Хорохордин Конституцияныҥ кӱнинде Россия Федерацияныҥ ла Алтай Республиканыҥ государственный кайралдарын табыштырган.

Россия Федерацияныҥ Тӧс јасагы 29 јыл кайра текшиалбатылык референдумда јарадылган. Оноҥ ло бери Конституция кижиниҥ ле гражданинниҥ тап-эриктерин бӱдӱрерин быжу корулайт, тап-эриктиҥ телкеминде бирлик болорын, государствоныҥ јери бӱдӱн артарын јеткилдейт.
«Конституцияныҥ кӱни — јаҥыс ла государствоныҥ эмес, је анайда ок текшиалбатылык байрам. Бу документ ороонныҥ бас-тыра албаты-јоныныҥ адынаҥ јарадылган, ол россияндарды суверенитетти ле бистиҥ улу ороон кемнеҥ де камаанду болбозын чеберлеп аларына бириктирет. Бистиҥ ороондо эҥ ле баалу немелер — кижиниҥ тап-эриктери ле јайымы, оныҥ тоомјызы ла элкем-телкем јадын-јӱрӱми» — деп, Олег Хорохордин айткан.
Президент Владимир Путинниҥ Россияныҥ Конституциязында кажы ла сӧс тереҥ ле јаан учурлу деген сӧстӧрин тергеениҥ башчызы база катап эзедип айтты.
«Бӱгӱн бистиҥ ороон јеҥил эмес уур-кӱчтерди ӧдӧт, је тӱӱкилик ченемелдеҥ кӧрзӧ, бис — ийде-кӱчтӱ ле бирлик, кандый ла ченелтелерди ӧдӱп чыгар албаты. Тӧрӧлин корыырга туруп чыккан ла јууныҥ јалаҥында ат-нерезин, јалтанбазын кӧргӱзип, орооныстыҥ јайымын ла кемнеҥ де камаанду эмес болорын корып турган јерлештериске бажысты јабыс эҥчейтедис» — деп, ол уткуулду куучынында темдектеген.
Конституцияныҥ кӱнинде государствоныҥ кайралдары табыштырылган.
Јуучыл молјузын бӱдӱрер тушта ат-нерезин, јалтанбазын ла турумкайын кӧргӱскени учун аҥылу јуучыл операцияныҥ туружаачызы рядовой Ренат Ачапов Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ јарлыгыла Јалтанбастыҥ ордениле јеҥ јастанган кийнинде кайралдаткан. Бу кайрал оныҥ ада-энезине — Петр Тороевичке ле Елена Андреевнага табыштырылган.
Кызыл Чолмон орденниҥ кере бичиги Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ ветераны Александр Константинович Миклюшовтыҥ кызы Зинаида Татуковага табыштырылган. Ол кижи фронтко 1942 јылдыҥ ӱлӱрген айында атанган. Оны Кызыл Чолмон орденле кайралдаары керегинде јарлык 1951 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 30-чы кӱнинде чыккан. Је кайрал анайып ла јуучылга табыштырылбаган. Оныҥ да учун государствоныҥ кайралыныҥ кере бичигин ветеранныҥ тӧрӧӧндӧрине табыштырып берер деп јӧп јарадылган.
«Россия Федерацияныҥ нерелӱ ӱредӱчизи» деп кӱндӱлӱ атла Горно-Алтайсктыҥ 4-чи таҥмалу кадет школыныҥ ӱредӱчизи Евгений Красиков адаткан.
«Россия Федерацияныҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи» деп кӱндӱлӱ ат балдардыҥ Кош-Агаштагы санаттар школыныҥ концертмейстери Юрий Бектургановко адалган.
«Россия Федерацияныҥ эл-јонныҥ јонјӱрӱмдик корулажыныҥ нерелӱ ишчизи» деп кӱндӱлӱ атла Оҥдой аймактыҥ эл-јонды јонјӱрӱмдик јанынаҥ јӧмӧӧри аайынча башкартузыныҥ экономисти Елена Мартьянова ла Алтай Республиканыҥ иш, јонјӱрӱмдик ӧзӱм ле эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча министерствозыныҥ бӧлӱгиниҥ јааныныҥ ордынчызы Светлана Ненашева адаткан.
Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ Кӱндӱлӱ грамоталарыла карганактардыҥ ла кенектердиҥ ӱчинчи таҥмалу республикан тура-интернадыныҥ санитарказы Елена Козлова, Шабалин аймактыҥ эл-јонды јонјӱрӱм-дик јанынаҥ јӧмӧӧри аайынча башкартузы-ныҥ јонјӱрӱмдик иш јанынаҥ специалисти Антонина Махайлина, Кан-Оозы аймактыҥ эл-јонды јонјӱрӱмдик јанынаҥ јӧмӧӧри аайынча башкартузыныҥ јонјӱрӱмдик иш јанынаҥ специалисти Урсула Тайтова, Чой аймактыҥ эл-јонды јонјӱрӱмдик јанынаҥ јӧмӧӧри аайынча башкартузыныҥ директоры Вячеслав Шишкин, АР-дыҥ башчызыныҥ, АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ле АР-дыҥ башкарузыныҥ Аппарадыныҥ јетирӱни корыыры аайынча бӧлӱгиниҥ јааны Петр Долгов кайралдаткандар.
Анайда ок Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ јеткер болдыртпазы аайынча службазыныҥ, Россияныҥ ФСО-зыныҥ Быйанду самаралары, РФ-тыҥ Талдаштар тӧзӧп ӧткӱрер тӧс камызыныҥ Кӱндӱлӱ темдеги табыштырылган.
Тергеениҥ ле оныҥ албатызыныҥ алдына сӱрекей јаан једимдери, республиканыҥ производственный аргазыныҥ ӧзӱмине таҥынаҥ јаан камаанын јетиргени, эрчимдӱ јондык ижи учун Алтай Республиканыҥ эҥ јаан учурлу кайралыла — «Таҥ Чолмон» («Утренняя Звезда») орденле Россия Федерацияныҥ ла Алтай Республиканыҥ нерелӱ врачы, Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ кижизи Игорь Яимов кайралдаткан.
Анайда ок бу байрамдык кӱнде тергеениҥ озочыл иштӱлерине «За безупречную службу в Республике Алтай» темдек, Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ грамоталары, Алтай Республиканыҥ театрал санат бӧлӱгинде јылдыҥ сайынгы сыйдыҥ лауреадыныҥ дипломы табыштырылган, «Алтай Республиканыҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи», «Алтай Республиканыҥ нерелӱ ӱредӱчизи», «Алтай Республиканыҥ нерелӱ тазыктыраачызы», «Алтай Республиканыҥ нерелӱ экономисти» деп кӱндӱлӱ аттар адалган.
Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, башкарузыныҥ председателиниҥ Н. Н. Сура-
закованыҥ адыла адалган сыйыныҥ лауреадыныҥ дипломдорын этнокультура-ныҥ ӱредӱлигиниҥ бӧлӱгинде једимдери учун ӧскӱс ле ада-энезиниҥ кичеемели јок арткан балдардыҥ Г. К. Жуковтыҥ адыла адалган школ-интернадыныҥ алтай тил ле литература аайынча ӱредӱчизи Вера Кармакова, баштамы ла тӧс текши ӱредӱликке алтай тил ле литература аайынча программалардыҥ, ӱредӱлик бичиктердиҥ ле методикалык бичиктердиҥ авторы Клавдия Пиянтинова алган.
Россия Федерацияныҥ јиит граждандары бу ок кӧдӱриҥи ӧйинде паспорттор алган. Документтер Майманыҥ В. Ф. Хохолковтыҥ адыла адалган ӱчинчи таҥмалу школыныҥ ӱренчиктери Иван Агеевке ле Валентина Шершневага, Эликманардыҥ школыныҥ ӱренчиги Екатерина Гаврушовага, Горно-Алтайск каланыҥ тогузынчы таҥмалу гимназиязыныҥ ӱренчиги Артем Заречневке, Чамалдыҥ школыныҥ ӱренчиги Василиса Каруловага, баштапкы таҥмалу лицейдиҥ ӱренчиги Эльвира Шатинага табыштырылган.
«Паспорттор алган јиит улуска бойыныҥ Тӧрӧлин бастыра јӱрегинеҥ сӱӱзин, улу ада-ӧбӧкӧлӧрдиҥ магына чындык болзын, јадын-јӱрӱмде кыйалтазы јогынаҥ једимдерге јетсин ле Россияныҥ тӱӱкизине јаҥы јолдыктар кошсын деп кӱӱнзейдим» — деп, Олег Хорохордин айткан.

АР-дыҥ башкарузыныҥ пресс-службазы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина