Кожоҥчы јолын ачкан

14.04.2023

Кандык айда јол-јорукла Мукур-Таркатыныҥ орто ӱредӱлӱ школына айылдап барала, 10-чы класста ӱренип турган оргончы сӧӧктӱ Айсура Кендиеновала таныжып, јилбилӱ эрмек-куучын ӧткӱргенис.

Айсура Мукур-Таркаты јуртта чыккан. Јайалтазы оогоштоҥ ло ала ачылып баштаган. Болчомдордыҥ садигинде ӧдӱп турган башка-башка кӧрӱ-маргаандарда јаантайын турушкан. Кызычак кожоҥдоорго, бијелеерге, јуранарга, ӱлгер кычырарга ла кӧктӧнӧргӧ сӱӱйт.

Школго баштапкы класска барып, ол бош ӧйин бойына јарап турган кружокторына учурлаган. Кӧп байрамдарга озолондыра белетенип, сӱӱнчилӱ кожоҥдорын кӧрӧӧчилерге сыйлайтан.

Тӧртинчи классты божодып, Горно-Алтайск калада В. К. Плакастыҥ адыла адалган ресгимназияга ӱредӱге кирген. Ада-энезинеҥ, тӧрӧӧндӧринеҥ ыраап барган да болзо, кунугып отурбай, јаҥы јерде ӧткӱрилип турган кӧрӱ-ойындарда эрчимдӱ турушкан. РЦДО-до спорт аайынча бальный бијеле јилбиркеген. Тергеелик ле Арасей ичинде ӧдӱп турган маргаандарда туружып, јеҥӱчил јерлер де алган.

Јетинчи класста ойто кайра кичӱ Тӧрӧлине јанып, школдогы ӱредӱзин ондо улалткан. Тӧрӧл школында кӧрӱ-конкурста туружарда, Кош-Агаш аймакта ДШИ-ниҥ директоры Роман Саланханов оныҥ јайалтазына ајару эткен. Айсураныҥ јараш ӱнине бийик баа берип, кӱӱлик маргаанга кычырып, оны «Ауэн» ӧмӧликтиҥ башкараачызы Акберен Саткамбаевле таныштырып, ол ӧмӧликтиҥ туружаачыларыныҥ тоозына кийдирген.

Мынаҥ ары вокалдыҥ ӱредӱзи башталган. Кажы ла кӱн Айсура Мукур-Таркатынаҥ Кош-Агашка келип, ӱч јылдыҥ туркунына кожоҥдойтон јайалтазын темиктирген. Вокалдыҥ ӱредӱчизиниҥ болужыла кожоҥчы јолын ачкан.

Сегизинчи класста кызычак ӧскӧ ӱренчиктерле кожо волонтерлор болуп иштеген. Олор јурт јерде јадып турган карганактарды байрамла уткуп, куучындажып, айылында ок-тобыр иштерге болужар болгон.

2021 јылдыҥ јазында «Ауэн» ӧмӧликтиҥ туружаачылары «Ак кереп» деп фондтыҥ президенти Николай Диденконыҥ мастер-клазына туружар ырысту учурал келишкен. Ол балдардыҥ кожоҥын угуп, ӧдӧтӧн ӱлекерине талдап алган. «Ак кереп» деп фондтыҥ хорында Арасей ичинде кӧп балдарлу, аргазы кирелӱ билелердиҥ балдары турушкан. Бу ӱлекерде Айсура эки катап турушты. Кыска ӧйдиҥ туркунына ол бойы ошкош јайалталу балдарла таныжып најылашкан. Ол Москваныҥ, Санкт-Петербургтыҥ, Крымныҥ ла ӧскӧ дӧ калалардыҥ театрларыныҥ јаан сценазында кожоҥдогон. Кӧп тоолу угаачыларды кайкаткан.

Јылдыҥ ла санатта ла культурада аҥыланган јайалталу јашӧскӱримге берип турган сыйды 2022 јылда Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хороходин Эре-Чуйдыҥ јайалталу эки балазына табыштырган. Сыйдыҥ лауреаттары — Кош-Агаш аймактыҥ балдардыҥ санат школыныҥ эстрадный вокал клазыныҥ ӱренчиктери, олордыҥ бирӱзи Айсура.

Айсура ырысту бала ла ӱренчик. Оныҥ билезинде ӱредӱчилердиҥ јолын апарган тайдазы Григорий Кимович ле тайназы Галина Матлаевна Бодушниндер, энези Алена Бодушнина база ӱредӱчи, ол педколледжти, ГАГУ-ны божоткон, таайы Эмиль Бодушнин агашла узанарыныҥ урогын ӧткӱрет ле эјези Сурайа Мудаева английский тилдиҥ ӱредӱчизи – Кош-Агаш аймакта Л. И. Тюкованыҥ адыла адалган орто ӱредӱлӱ школдо једимдӱ иштейт.

«Мен јааназам — эмчи болорым. Јакшы ВУЗ-та ӱренерим. Оныҥ учун школдо мениҥ эҥ сӱӱген предметтерим биология ла химия» — деп, Айсура куучындаган.

Ол ада-энезине, ӱредӱчиле-рине, башкараачызына, најыла-рына јаантайын ого болужып, јӧмӧп турганы учун јаан быйанын јетирет.

Айару ЧЕКОНОВА
Евгений БУТУШЕВТИҤ фотојуругы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина