Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Адаларыс јаантайын јаныста болзын..!

02.11.2023

2021 јылдаҥ ала ӱлӱрген айдыҥ ӱчинчи амыраар кӱнинде Адалардыҥ кӱни темдектелет. Эҥ ле јалтанбас, кӱчтӱ, килеҥкей, иштеҥкей адаларга учурлалган быјылгы кӧдӱриҥи Кадын сууныҥ јарадында бийик карагайлардыҥ ортозында турган «Манјӱрек» деген туркомплексте ӧткӧн.

Оны «Тӧрӧлин корулаачылар» фондтыҥ Алтай Республикадагы филиалы баштап ӧткӱрген. Бу кӱнде адаларын уткыырга аҥылу јуучыл операцияда туружып турган јерлештеристиҥ балдары келди.

Керек-јарактыҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазында «Тӧрӧлин корулаачылар» фондтыҥ Алтай Республикадагы филиалыныҥ јааны Аруна Татина туружаачыларды мынайда уткуды: «Бӱгӱн слердиҥ адалараар бойлорыныҥ јуучыл молјузын јалтанбай, ак-чек бӱдӱрип, Тӧрӧлистиҥ јилбӱлерин корулайт. Бис олорло оморкойдыс. Олор бойыныҥ турумкайыла, чыдамкайыла, тӧрӧлчи кӱӱниле слерге, балдарына, тем, јозок кӧргӱзет.

Бӱгӱн слерде «Вымпел» ле «Патриот» деген НКО-лордыҥ, ийделӱ ведомстволордыҥ кӧргӱзӱлерин кӧрӧр, аҥылу јуучыл операциядаҥ келген јуучылдарла куучындажар, мылтык-јепселдерле, јуучыл техникала таныжар аргагар бар. Анайда ок АР-гы «Российский Кызыл Кресттиҥ» эмчилери слерге јеткерге учураган кижиге баштапкы эмчилик болушты канайда јетирерин куучындаар.

Тӧрӧл Россиябысты, Алтай Республикабысты сӱӱгер, кичеегер, адалараарды тооп јӱрӱгер».

Майма аймактыҥ јааны Петр Громов: «Слер —геройлодыҥ балдары. Адалараардыҥ ӧткӧн јолы слерге тем болзын. Олордыҥ ченемели јаш ӱйени таскадарына сӱрекей керектӱ» – деп айтты.

«Вымпел» деген јуучыл-патриотикалык ууламјылу тӧс јердиҥ башкараачызы Александр Филиппов мындый керек-јарактар — ол јииттердиҥ тӧрӧлчи кӱӱнин тыҥыдар, јонјӱрӱмдик керектерде эрчимдӱ туружар аргалар кожор таскамал деп темдектеди.

Анайда ок ачылтада бойыныҥ патриотикалык кожоҥын Антон Абросимов балдарга сыйлады.

Ада – билезиниҥ ле Тӧрӧлиниҥ алдында эҥ бийик ле каруулу молјузын бӱдӱрет. Адаҥ јаныҥда болзо, јылу ла амыр. Мында јуулган балдарга адалар передовойдоҥ видео кептӱ уткуулын аткаргандар. Тегин эмес айалгада согулган видеоны балдар тымыкта, лаптап уктылар. Кем де таныш ӱн угулар, таныш кӧстӧр кӧрӱнер деп иженип кӧрдилер. Бу видеодо јуучылдар балдарга баштанып, «јаантайын самаралар бичигер, бис олорды канча ла катап кычырып, ийде-кӱч алынадыс. Ол биске сӱрекей керектӱ. Слер бисти баалап јӱргенеерди, айлыбыска эзен-амыр јанарысты сакып турганаарды билерис. Јеҥӱ бистиҥ болор!» – деп айткандар.

Бу керек-јаракка тергеебистиҥ аймак-тарынаҥ келген 50-неҥ ажыра балага АР-да Јаргы приставтардыҥ башкартузыныҥ аҥылу иш аайынча бӧлӱгиниҥ, Росгвардияныҥ башкартузыныҥ, УФСИН-ниҥ кӧргӱзӱлери солун болгон. Онойдо ок ӧрт ӧчӱреечилердиҥ кийим-тудумыла, јепселдериле таныштылар. Олор анчада ла МВД-ныҥ кинологический службазыныҥ кӧргӱзӱлерин сонуркап кӧргӧндӧр.

Балдар соокты соокко бодобой, буудактарлу јолдорды ӧдӧр лӧ лазертаг деген ойындарда эрчимдӱ туруштылар.

Кош-Агаш аймактаҥ Белтирдиҥ школыныҥ ӱредӱчизи Эдуард Тебековко баштадып, беш бала келген. Олордыҥ ортозында бежинчи класстыҥ ӱренчиги Виктор турушкан. Ол бойыныҥ кӱӱн-табыла ӱлешти: «Меге бу керек-јаракта туружарга сӱреен јилбилӱ болды. Бистиҥ команда буудактарлу јолды тӱрген ле кыска ӧйгӧ ӧткӧнис. Меге эҥ тыҥ јараганы — ол ийт бойыныҥ ээзиниҥ јакылталарын бӱдӱрип турганы ла каршучылды тутканы. Учурал келижерде, газет ажыра кару адамды Адалардыҥ кӱниле уткуп, су-кадык кӱӱнзейдим. Јер-телекейде јуу-чак токтозын, амыр-эзен болзын. Адаларыс јаантайын јаныста болзын!»

Чамал аймактаҥ СВО-ныҥ јалаҥдарында јеҥ јастанган јуучылдыҥ эш-нӧкӧри Арчынай кызычагы Эзелияла кожо келген. «Балдарга мындый керек-јарактар ӧткӱрип турганы јакшы, солун ла керектӱ. Балама мында јараган. Анчада ла јеткерге алдырган кижиге баштапкы эмчилик болушты јетирери јанынаҥ угарга, кӧрӧргӧ јилбилӱ болгон» – деп, Арчынай куучындады.

Бу учурлу керек-јарактыҥ учында балдарга туружаачылардыҥ сертификады ла сыйлар табыштырылган.

Балдар Манјӱректеҥ кем де кинолог, кем де медик, кем де ӧрт ӧчӱреечи болорым деген бек санаалу, амадулу, бийик кӱӱн-тапту јанганында алаҥзу јок.

Виктория БАДАКИНА
Алена Ереминаныҥ фотојуруктары

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым