Месяц: Май 2025

Јайаан јайалтазы — Кудайынаҥ…

Алтай Республиканыҥ нерелӱ артисти, киноактер Сергей Табуевич Санашевтиҥ эземине учурлалган «Керсӱ акабыс, јалакай таайыс, јайалталу актер — Сергей Санашев» деген бичик тоолу кӱндер кайра ак-јарыкка чыкты. Адыҥ кайда дегежин — Алты ӱйелӱ чакыда, Айлыҥ кайда дегежин — Экинур деп алтайда. Јеерениҥ кайда дегежин — Јети ӱйелӱ чакыда, Јериҥ кайда дегежин — Экинур деп алтайда.

30 мая 2025

Ат-нерези јарлу тӧӧлӧс сӧӧктӱ Модыш эр

…Улу Јеҥӱ алган солдаттар, улу Јасты уткуган jуучылдар – ол кемдер? Олор кандый болды не? Кол пулеметтоҥ адыжып, Ленинградты корый алган jалтанбас jуучыл — мениҥ адам Итул Белековтыҥ сӱр-кебери кӧзиме кӧрӱнет. Бу ла тушта санаама эбелет: jуучыл кеп-кийимин тартынган фронтовик — Модыш Адаров, мениҥ кайын адам. Айса, балдарымныҥ энезиниҥ адазы – Модыш Майманович деп фронтовик

30 мая 2025

«Кажы ла кижиге билези – агару»

«Кажы ла биле – башка Јер-телекей: айы-кӱни, јылдыстары башка…» дегенин качан да уккам. Бодогондо, чын, јайы јалакай, кыжы јымжак, албаты-јоны токуналу билелер бар, анайда ок теҥеризи кӱркӱреген, јалкындары јалтылдаган, айаза берзе, теҥеризи чаҥкырайа каткырган… Мынайда сананза, Горно-Алтайскта јаткан Валентина Васильевна ла Анатолий Булданович ТЮРУНКИНДЕРДИҤ билези – кӱӱлик планета, тӧзӧлӧрдӧҥ ала оны балдардыҥ сӱӱнчилӱ ӱндери, ойын-каткызы,

30 мая 2025

Алтамыҥ, санааҥ бек болзын, Алтайыҥ курчап јӱрзин, выпускник!

Быјыл кӱӱк айдыҥ 23-чи кӱнинде бастыра школдордо 11-чи классты божодып јаткан ӱренчиктерге учурлалган кӧдӱриҥилӱ линейкаларда оогош болчомдор, ӱредӱчилер ле ада-энелер јакылталу, алкыштарлу сӧстӧрин айдып, олорды јӱрӱмниҥ јаан јолына ӱйдешти. Ырысту јолыҥда школыҥды ундыба: Бичикке ӱреткен ӱредӱчиҥ мында, Баштак тужыҥда ойногон нӧкӧриҥ – Солоҥы ӧҥиндий јаркынду ӧйлӧриҥ! Катап шыҥырайт бӱгӱн кӱзӱҥи: Јакшы болзын, кечеги ӱренчик! Кеен

29 мая 2025

Общественники проверили ход ремонта дороги Акташ – Улаган – Балыктуюль

Активные жители села Балыктуюль посетили участок автомобильной дороги Акташ – Улаган – Балыктуюль, который ремонтируется при поддержке национального проекта «Инфраструктура для жизни». В текущем году приводят в нормативное состояние отрезок протяженностью 7,7 км. На сегодняшний день на объекте выполнена основная часть работ по устройству дорожного основания и нижнего слоя асфальтобетонного покрытия. В ближайшее время при

28 мая 2025

Эжер Ялбаков: Биске эл-jоныстыҥ jилбÿлерин корыырын, бирлигисти jеткилдеерин сананар, шÿÿр керек

Улаган, Оҥдой, Чамал, Майма ла Кӧксуу-Оозы аймактарда депутаттар, jондык ишчилер ӧткӱрген туштажуларда куучын-эрмек jаҥыс ла муниципал jаҥыртулар аайынча эмес, анайда ок бу jуукта Конституциябыска эдилген кубулталар керегинде база болгон. Алтай Республиканыҥ Конституциязы 2020 jылда jаан солунталар эдилген Россия Федерациязыныҥ Конституциязына эптештирилген. Мындый иш Россия Федерациязыныҥ бастыра субъекттеринде ӧткӱрилген ле бӱгӱн Алтай Республиканыҥ статузын солыырына кандый

27 мая 2025

Кебезен – jуук улузымныҥ салымында

Мен бойым алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи болорым. Ӱренчиктеримле кожо бичиичи Эркемен Палкинниҥ јайаандык ижин, чӱмдемелдерин башка-башка класстарда чокум темала ӱренгенис. Темдектезе, 11-чи класстыҥ хрестоматиязында «Кöк теҥери» тууjы, «Алан» деп романынаҥ Кебезен керегинде бажалыгы кийдирилген. Онойып, мен ас шиҥделген, бичилген Кебезен керегинде темала јилбиркеп, ӱренчиктеримле кожо бу бажалыкты канча катап кычырып, шиҥжӱлӱ ижисти баштаганыс. Ижис

27 мая 2025

ОНСШ — бичиичиниҥ салымында

Алтай уулчак Борис Укачин тöрöл Кайырлыктаҥ 1949 jылда атанып, областьтыҥ национальный орто ÿредÿлÿ школында ÿредÿзин баштаган. Школдо кожо ÿренгендер: Алушкин Борис Кÿндÿлеевич, Шинжин Таныспай Баксурович, Борина-Сюрюлова Тодрай (Роза) Шымдыевна, Ортонулов Игнат Иванович, Юлуков Николай Григорьевич. Олор бисле öткöн ол öйлöри керегинде эске алыныштарыла ӱлешти. Кычыраачыларысты кезик jетирÿлерле таныштырадыс. Школдо ÿренген öйлöр Ийт (2018) jылдыҥ кÿчÿрген

27 мая 2025

Алтай — Кудайларга сӱрекей јаан учурлу јер…

«Кайчы ӧлбӧс, кай јылыйбас…» Н. К. Ялатов Кай чӧрчӧк лӧ бӱгӱнги кӱнде оныҥ учуры, јӱрӱмиске ол кандый камаанду болгоны, Алтайыстыҥ эҥ јаан чӧрчӧгин — «Јаҥарды» орус тилге кӧчӱргени, кайчылар угы ӱзӱлбези, јарлу ээлӱ кайчыбыс А. Г. Калкинниҥ юбилейлик јажы ла оноҥ до ӧскӧзи. Бу ончо сурактарга филология билимдердиҥ докторы, Калмыкияда Б. Б. Городовиковтыҥ адыла адалган

27 мая 2025

Ээлӱ кайчыларга — энчи кереестер

Быјыл бичиктер кепке базып чыгарар «Алтын-Туу» байзыҥ-јурт јарлу кайчы Алексей Григорьевич Калкинниҥ 100 јылдыгына учурлай оныҥ «Маадай-Кара» чӧрчӧгин алтай-орус тилдерле ойто јаҥыдаҥ кепке базып чыгарды. Бичиктиҥ таныштыру-презентациязы бу јуукта Горно-Алтайскта «Чаҥкыр Алтай» кинотеатрда бийик кӧдӱриҥиде ӧтти. Оныҥ кадарындагы јурукты јайалталу јурукчы Аржан Ютеев, ортозындагы бӱктердеги јуруктарды Саян Топоев јурагандар. Бичиктиҥ таныштырузында Алексей Григорьевичтиҥ келди Мария

26 мая 2025

1 2 3

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым