Шоҥкордыҥ кӧзи курч,
ойгордыҥ сӧзи курч
Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Новостная лента
Балдардыҥ јуруктарыныҥ кӧрӱзи ачылды
Кичӱ изӱ айдыҥ 23-чи кӱнинде республикан парламентте балдардыҥ јуруктарыныҥ кӧрӱзиниҥ ачылтазы ӧткӧн. Кӧрӱде балдардыҥ јуруктарыныҥ ла чӱмдемелдериниҥ «Ат-нере ле Мак» деп республикан конкурсыныҥ турулталарында талдалган иштер тургузылган. Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ председатели, партияныҥ «Тӱӱкилик эзем» деп ӱлекериниҥ башкараачызы Владимир Тюлентин кӧрӱни ачып, Алтай Республиканыҥ парламенти «Алтайдыҥ Чолмоны» ла «Звезда Алтая» республикан газеттерле кожо Ада-Тӧрӧл
30 июня 2020
Электроэнергияга тарифтер јабызаар ба?
Кичӱ изӱ айдыҥ 25-чи кӱнинде республикан парламентте «Алтай Республикада электроэнергияга тарифтерди аайлу-башту эдери керегинде ле Алтай Республиканыҥ јеринде энергосистеманыҥ иштеер айалгазы ла сурактары» деген тема аайынча башкаруныҥ чазы ӧткӧн. Республикан парламенттиҥ спикери Владимир Тюлентин башкарып ӧткӱрген бу јуунда Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ ла Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ бирлик аппарадыныҥ јааны Анатолий Донской, АР-дыҥ тергеелик ӧзӱм аайынча министриниҥ
30 июня 2020
«Конституцияныҥ волонтерлоры»: Тӧс јасакка тӱзедӱлер керегинде
«Конституцияныҥ волонтерлоры» деген текшироссиялык јондык корпустыҥ активисттери РФ-тыҥ Конституциязына тӱзедӱлер, ӱнбериштиҥ аайы јанынаҥ јетирӱ-јартамал ишти баштап койгон. Јетирӱлер эдер јерлер тергеениҥ санитарно-эпидемиологиялык кӱч айалгада болуп калган Кош-Агаш аймактаҥ ӧскӧ, бастыра муниципал тӧзӧлмӧлӧринде иштейт. Кажы ла андый јер јетирӱлерлӱ плакаттарла јеткилделген, олордо РФ-тыҥ Конституциязына тӱзедӱлер аайынча ӱнбериш керегинде тӧс јетирӱ салылган. Кажы ла пунктта коронавирус јанынаҥ
25 июня 2020
Јаҥыс сӧӧктӱ алтай улус бирикпес
Арасейдиҥ кӧп тоолу алтай студенттер ӱренип турган бир калазында 1980 јылдарда кайкамчылу учурал болгон. Алтай студент уул јап-јакшынак кыска јолыккан, танышкан. Олор бой-бойына тартылып, јаантайын туштажатан. Ээчий туштажуны экӱлези энчикпей сакыйтан. Билбес аразынаҥ эки јиит јаан ла јараш сӱӱштиҥ абына алдырткан. Эки јиит улай ла туштажып, јаан каланыҥ оромдорыла эҥирлер сайын јединижип, бачым ӱстине айрылыжып
25 июня 2020
Јайдыҥ бажы — Јараш каан, Кӱстиҥ бажы — Кӱреҥ каан
«Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ бӱктеринде башка-башка кычыраачылардыҥ калыктыҥ јаҥжыгуларыныҥ, чӱм-јаҥыныҥ Јажыл бӱр, Сары бӱр деген учурлу байрамдары јанынаҥ шӱӱлтелери, олорды ӧткӱретен аайы-ээжизи јарлалат. Нениҥ учун дезе, тогузон јылдарда такып ойто јолын алынган Јажыл бӱрдиҥ, Сары бӱрдиҥ байрамдары-мӱргӱӱлдери калганчы ӧйдӧ ӧткӱрилбей токтоп калган. Эл-јон бу байрамдарды јоктоп турганынаҥ улам бу бичимел јарлалат. Кӱреҥ кӱсте кенетийин келген
23 июня 2020
Сниффинг ол не, балдарга незиле јеткерлӱ?
Токсикомания — алкоголизм ле наркомания ошкош оору. Балдарда бу оору кандый бир психоактивный веществоны јыткарарга тузаланган тушта башталат: јелим-клейди, бензинди, айыл-јурттыҥ (бытовой) газын ла о. ӧ. Сниффинг — токсикоманияныҥ бӱдӱмдериниҥ бирӱзи — бу учуралда јиит улус айыл-јурттыҥ газын јыткарат. Азыйда бензинниҥ пар-буузы эмезе клей јарлу болгон болзо, эмди кажы ла толыкта садылып турган зажигалкалардыҥ
23 июня 2020
Санаада артканы самолет ошкош ӧтпӧк
Кӱндӱлӱ редакция, мен бу бичимелимде кару энем Мария Давыдовна Мендешеваныҥ бала тужынаҥ алынган ла качан да ундулбас элестерди бичидим. Энебис ӧрӧкӧн 80 jашка jедип калган, ортобыста эзен-амыр отуры. Ол бастыра jӱрӱмине колхозто мал-аштыҥ эмчизи, онойдо ок управляющий болуп ак-чек иштеген. Энебистиҥ јаш тужы Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ јылдарына келишкен. Ол ӱйениҥ балдарын «јууныҥ балдары» деп
23 июня 2020
Канду јууда тынын кысканбаган, јӱрӱм берген таадаларыс
Кажы ла јыл кӱӱк айда кунукчылду да, сӱӱнчилӱ де байрам јууктап келгенде, бистиҥ амыр јӱрӱмис ле ӱстистеги чаҥкыр теҥери учун јуулашкан, тартышкан јаандарысты, ада-ӧбӧкӧбисти катап ла эске аладыс. Бу да јол «Кӧмзӧ» деп папкамды ачып, јууп бичиген чаазындарды собырып, улдамныҥ колыла бичилген саргарып калган тетрадьты ачып, катуга сыныкпай, канча јылдарга јуулашкан таадаларыстыҥ салымын кайкап
23 июня 2020
«Кобыга толо ак-боро мал келген…»
Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ јылдарында Кан-Оозы аймактыҥ укту јылкы мал ӧскӱрген Јабагандагы заводынаҥ фронтко, окылу јетирӱлерле, јууда тузаланарга амадап белетеген 1,5 муҥ кире аттар аткарылган. Бу завод 1931 јылда тӧзӧлгӧн лӧ СССР-дыҥ коруланар министерствозыныҥ башкартузына кирип, аҥылу, јуучыл ээжилерле иштеген предприятие болгон. Байла, оныҥ да учун ол керегинде јетирӱлер сӱрекей ас. Ол „Јылкы мал ӧскӱрген
23 июня 2020
Келер ӱредӱлик јыл дистационный аайыла ӧдӧр бӧ?
Мындый суракла тергеебисте бийик ле орто профессионал ӱредӱлӱ тӧзӧлмӧлӧрдиҥ башкараачыларына баштандыс. Горно-Алтайсктагы экономикалык техникумныҥ директоры Елена ЯЛОНАКОВА: —Бистиҥ техникумга ӱредӱге алар камыс ижин кичӱ изӱ айдыҥ 15-чи кӱнинеҥ ала баштап салды. Профессионал ӱредӱлик тӧзӧлмӧлӧр очный аайыла иштейдис, ончо санитар-эпидемиологиялык ээжи-некелтелерди бӱдӱрип. Камыстыҥ ижи куран айдыҥ учына јетире улалар. Тургуза ӧйдӧ ыраак аймактардаҥ, ол тоодо коронавирустаҥ
23 июня 2020
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина
