Новостная лента

Jебрен маньчжур тилдиҥ jарлу кöчӱреечизи ле шиҥжӱчизи

Билимниҥ телекейинде бойыныҥ jаан изин артыргыскан улустыҥ тоозында бистиҥ jерлежис, jарлу алтай билимчи мундус сööктӱ Людмила Васильевна ТЮРЮМИНА (Ешева). Людмила Васильевна Тюрюмина jебрен маньчжур тилдиҥ шиҥжӱчизи ле байлык ченемелдӱ кöчӱреечи болгон. Бистиҥ ороондо бу jебрен тилдиҥ кöчӱреечилери jокко jуук. Уралдаҥ ала Сибирьди ле Ыраак Кӱнчыгышты текши алганда, Людмила Васильевна jаҥыскан мындый билимчи-кöчӱреечи болгон. Маньчжурлар –

2 июня 2023

Школыстыҥ тӱӱкилик јолы

Jӱзӱн öзöктиҥ балдарын Jууп ӱреткен ӱредӱчилерис, Кöп сууларды бириктирген Кöл бодолду школыс. Албатыныҥ jӱрӱминде 30-чы jылдар, байла, эҥ ле ундылбас jылдар болуп тӱӱкиде арткан. Ол jылдар jаҥыс та кызалаҥду ла шыралу öйлöр эмес, је улустыҥ jадын-jӱрӱмине jаҥыртулардыҥ толкузы jайылган öйлöр. Jаҥыдаҥ jурт ээлем, школдор тöзöлгӧн, эҥ баштапкы кӧлӱктер келген. Совет jаҥ тӧзӧлип, олордыҥ öзӱми

26 мая 2023

«Ороонныҥ јуунты командазына кирип, атту-чуулу чаначыларла тазыктырынып кӧрӧр сӱрекей бийик кӱӱн бар»

Чанала спорттыҥ специалисттери бу кышта Алтай Республиканыҥ 20 јашту чаначызы Арина Кусургашевага јаан ајару эткендер. Бу кыс Россияныҥ Кубогыныҥ этаптарында туружып, коньковый бӱдӱмде топ-15 деп ададып турган чаначылардыҥ тоозына кирген. Анайда ок Тюменьде јииттер ортодо болгон Россияныҥ первенствозында ол ло коньковый бӱдӱмде кӱлер медаль ойноп алган. Оныҥ тазыктыраачызы Юрий Гуляев Арина чанага јӱк ле 3,5

23 мая 2023

Айса болзо, таныыр улус табылар?

Бу самараны газетке Горно-Алтайскта јуртаган Валентина Васильевна Модорова ийген. «Кӱндӱлӱ јерлештер! «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ кычыраачы-ларынаҥ, айса болзо, бу фотолордо улусты таныыр кижи табылар. Ортозында ак чамчалу эр кижи – бистиҥ тӧрӧӧнис Судур Алтайчинович Меркитов. Ол Ада-Тӧрӧл учун Улу јууда туружып, нерези ле јалтанбазы учун кӧп кайралдарлу јанган. Јууныҥ кийниндеги јылдарда Оҥдой ло Кӧксуу-Оозы аймактарда јаҥныҥ

16 мая 2023

Алаҥзы, је бӱт!

Бу јуукта «Звезда Алтая» газеттиҥ редакциязына сӱреен солун айылчы келген — ол Россияныҥ Геройы, космонавт-испытатель, Кӧк айаска (космоско) учкан 526-чы ла СССР-дыҥ ла Россияныҥ 113-чи кижизи Сергей РЕВИН. Ол 2012 јылда бортинженер болуп «Союз ТМА-04М» деп транспорт керепле, командири Геннадий Падалкала, база бир бортинженер американ астронавт Джозеф Акабала кожо Кӧк айаска јетире учкылаган. Калыктар ортодогы космический станцияда (МКС) кӱӱк

12 мая 2023

Алтайдыҥ кайчылары – Улу јууныҥ туружаачылары

«Алтайдыҥ Чолмоны» эл газеттиҥ кычыраачыларын Ада-Тӧрӧл учун Улу јууда турушкан јерлеш кайчыларыс керегинде бичимелле таныштырадыс. Ол ыраак ла кату јылдарга, Ада-Тӧрӧл учун Улу јуу керегинде сурак-темага јилбӱ јылдаҥ јылга јаанап, тыҥыйт. Нениҥ учун дезе бӱгӱнги јиит ӱйе совет јуучылдардыҥ јалтанбазын, ат-нерелӱ керектерин баалап, оморкоп ӧзӧт. Кайчы-фронтовиктер атту-чуулу улустыҥ база бир таҥынаҥ ӱйези болуп јат. Олор

5 мая 2023

Алтайын кӧдӱрген «Јаҥылга»

Кандык айдыҥ 14-15-чи кӱндеринде Улан-Удэ калада Сибирьдиҥ ле Ыраак Кӱнчыгыштыҥ јайаандык ӧмӧликтериниҥ Бастрырароссиялык фестиваль-конкурсы ӧткӧн. Шабалин аймактыҥ «Јаҥылга» деген «албатылык» фольклорный ансамбли туружып конкурстыҥ лауреады болуп, чыккан. Јеҥӱчилдердиҥ эрчимдӱ ле турулталу јол-јоругына учурлалган пресс-конференция кандык айдыҥ 21-чи кӱнинде М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган эл библиотекада ӧтти. Пресс-конференция ансамбльдыҥ «Алтай эрлер» деп кӱӱлик композициязыла ачылды. Ӧткӧн

28 апреля 2023

Ийдебис бирлик болгоныста

Кочкор айдыҥ 3-16 кӱндеринде бијениҥ ле кожоҥныҥ «Алтам» деп государстволык театры республикабыстыҥ 10 аймагыла килемјиниҥ концертин ӧткӱрип, јол-јорукта јӱрген. Ол керегинде бистиҥ газетте кыска јетирӱ чыккан эди. Кандык айдыҥ 29-чы кӱнинде Бијениҥ албатылар ортодогы кӱни темдектелер. Ого учурлай, «Алтамныҥ» бу учурлу ижи керегинде башкараачызы, РФ-тыҥ нерелӱ артисти, АР-дыҥ Кӱндӱлӱ кижизи Айана Шинжинала элбеде куучындажар деп

28 апреля 2023

Јылдыҥ экспортеры — 2022 јылдыҥ уч-турулталары!

Аргачылыктыҥ биригӱзиниҥ албатылар ортодо рыноктогы једимдери темдектелген. «Јылдыҥ экспортеры» деп текшироссиялык конкурстыҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ уч-турулталары Алтай Республикада эдилген. Ого учурлалган кӧдӱриҥи кандык айдыҥ 14-чи кӱнинде «Амза» деп агропромышленный парктыҥ конференц-залында ӧткӧн. «Јылдыҥ једими» деп номинацияда Алтай Республиканыҥ оогош ло орто аргачылык-экспортерлорыныҥ алты субъекти турушкан: «Меркит» ООО, «Кайрал» ООО, таҥынаҥ аргачы Ирина Александровна Лютаева, «Алтайдыҥ јаҥжыгулары»

21 апреля 2023

Јӱрӱм јӱрер арга берери

1832 јылдыҥ кандык айыныҥ 20-чи кӱнинде Россияда баштапкы ла катап кан табыштырары једимдӱ ӧткӱрилген. Оны Петербургтыҥ акушери Андрей Мартынович Вольф ӧткӱрген. Эмди бу кӱнде орооныста Донордыҥ кӱни темдектелет. Кажы ла кижи кемниҥ де јӱрӱмин аргадаарында бойыныҥ ӱлӱзин јетирер аргалу. Бу куру сӧстӧр эмес. Донор болорго кандый да аҥылу болор керек эмес, кӱӱн ле бир эмеш

21 апреля 2023

… 9 10 11 12 13 14 15 16 …

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина