Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Новостная лента
“Ирбис јӱрген јер” јылдаҥ јылга элбейт
Алтай Республиканыҥ экологиялык тӧс байрамыныҥ – “Ирбис јӱрген јер” деген IХ фестивальдыҥ јабылтазы ӱлӱрген айдыҥ 11-чи кӱнинде Горно-Алтайскта ӧткӧн. Ондо фестивальдыҥ аймактарда ӧткӧн байрамдарыныҥ јеҥӱчилдери болуп чыккан 200 кире бала турушкан. Быјыл бу фестивальдыҥ муниципал кеминде ӧткӧн јиит туружаачыларыныҥ текши тоозы 2000 кижидеҥ ашкан. Алтайдыҥ кайкал аҥына учурлалган баштапкы фестиваль 2010 јылда Алтайдыҥ турумкай ӧзӱминиҥ
22 октября 2019
Кадын-Бийдиҥ белтиринде…
Кадын ла Бий суулардыҥ белтири. Алтайда јаткан калыктардыҥ кеп-куучындарына кирген, тӱӱкизиле колбулу учурлу јер. Кӧрӧргӧ амадаган алтай… Бодогондо, ого једерге ыраак та эмес: Бийск каланыҥ јуугында, Алтайский крайдыҥ Смоленский районыныҥ Верх-Обский деген јуртыныҥ јанында. Тӱндӱк јанынаҥ агып келген Бийдиҥ кӧк-чаҥкыр суузы ла тӱштӱк јанынаҥ келген Кадынныҥ борозымак-ногон суузы мындагы Иконниково деген ортолыкты эки јандай агып,
22 октября 2019
Слерди оҥдобогон эмтирим
Ӱлӱрген айда јаан јаштулардыҥ айлыгы ӧдӱп јат. Јаан јаштуларга јылу сӧс айдып саларга тургандардыҥ тоозы кӧп. Олордыҥ бичимелдеринде јаркынду јӱрӱм јӱрген, јӱзӱн-башка кайралдарла кайралдаткан, јамылу болгон, ады-јолы јарлу улустыҥ јӱрӱми кӧргӱзилет. Мен андыйлардыҥ тоозына база кожуларга турум. Бӱгӱн мен бир кижи керегинде бичип јадым. Ол эзен јӱрген болзо, ого јӱс јаш толор эди. Је, кӱндӱлӱ
22 октября 2019
Кӱр-кӧгӱсти кӱйбӱреткен Кокышев
Јаандарыстыҥ айтканыла, салым сакытпас, конок кондырбас деген бирӱзи, бистиҥ сӱӱген поэдис Л. В. Кокышев канчын јиит тужында, тӧртӧн эки јаштуда, ортобыстаҥ ыраап калган. 1970 јылда меге, 26 јаштуда, байла, ырызым тарткан, «Алтайдыҥ Чолмоны» газетте иштеерге келишкен. Ол тужында газетте албаты ортодо ады јарлу журналисттер, сӧстиҥ устары — редактордыҥ ордынчызы И. В. Шодоев, И. Т.
22 октября 2019
Јайаан телекейи байлык бичиичи
Ӱлӱрген айдыҥ 17-чи кӱнинде Калыктар најылыгыныҥ туразында чӱмдӱ бичик кепке базар «Алтын-Туу» байзыҥ-јурт ады јарлу алтай бичиичи, ӱлгер чӱмдеечи Лазарь Кокышевтиҥ Новосибирскте орус тилле кепке базылып чыккан «Арина» романыныҥ таныштырузын ӧткӱрди. Лазарь Кокышевтиҥ чӱмдемелдеринде энезиниҥ, Арина Саналованыҥ, сӱр-кебери аҥылу јерде турат. Бичиичиниҥ энези омок, керсӱ, чечен ле байлык тилдӱ, ачык-јарык ла јалакай кижи болгон. Ол
22 октября 2019
Јаргыныҥ јуундарын аудиопротоколдооры
2019 јылдыҥ сыгын айыныҥ 1-кы кӱнинеҥ ала Россия Федерацияда уголовный ла граждан керектерди кӧргӧн јаргыныҥ јуундарында кыйалтазы јогынаҥ аудиопротокол бичилет. Јаргыныҥ јууныныҥ протоколы јаргыныҥ ижинде тӧс учурлу документтердиҥ бирӱзи болуп јат, ол јаргы канайда ӧткӧнин, нени де божотпой, бӱткӱлинче кӧргӱзип турган сок јаҥыс документ. «Россия Федерацияныҥ кезик јасакберим акттарына кубулталар эдери керегинде» 2018 јылдыҥ куран
22 октября 2019
«Алтын кӱс-2019» кӧрӱде турушкандар
Алтай Республиканыҥ делегациязы ӱлӱрген айдыҥ 9-12 кӱндеринде јурт ээлемниҥ Москвада ӧткӧн «Алтын кӱс-2019» деген кӧрӱзинде турушкан. Тӧрт кӱнниҥ туркунына агропромышленный кӧрӱниҥ площадкаларында кӧп тоолу семинар-јуундар, мастер-класстар, бизнес-сессиялар, тегерик столдор ло конференциялар ӧткӧн. Алтай Республиканыҥ делегациязыныҥ турчылары олордыҥ бастыразына јуугында турушкан. «Алтын кӱс-2019» кӧрӱниҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазында Россия Федерацияныҥ башкарузыныҥ председатели Дмитрий Медведев, башкаруныҥ председателиниҥ ордынчызы Алексей
22 октября 2019
Кӧксуу-Оозы аймак албатызыныҥ јаҥжыгуларыла байлык
Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохординниҥ ээчиде ишмекчи јол-јорыгы Кӧксуу-Оозы аймакла болды. Ол аймактыҥ 95 јылдыгына учурлалган кӧдӱриҥиде, Мульта јуртта ФАП-тыҥ ачылтазында турушкан. Анайда ок ол «Абайский» СПК-ныҥ сӱт-товарный фермазында ла Алтыгы-Оймондогы крестьян-фермер ээлемниҥ аш арутаар комплексинде болгон. Јаҥы ФАП Мультадагы ФАП-тыҥ эски туразы 1957 јылда тудулган, он јылдаҥ кӧп ӧйдиҥ туркунына ол јазалбаган болгон. Фельдшерско-акушерский
22 октября 2019
“Аракы ачу аш эмес — корон…”
Аззат Кыхыев “Эрӱӱл Алтай” деп јондык биригӱниҥ турчызы, сӧӧги мундус, Оҥдой аймакта јуртайт. Горно-Алтайсктагы государственный университеттиҥ юридический факультединде заочно ӱренет, айыл-јуртту. Бӱгӱн ол “Алтайдыҥ Чолмоны” газеттиҥ кычыраачыларыныҥ айылчызы. —Аззат Айасович, “Эрӱӱл Алтай” деп јондык биригӱ качан тӧзӧлгӧн, оныҥ амадулары кандый? —Бистиҥ “Эрӱӱл Алтай” биригӱни тӧзӧгӧнистеҥ бери тӧрт јылга једип браат. Онойдо окылу регистрацияны быјыл ла
15 октября 2019
Суркураган сур-јылдыстар ойыны
Балдардыҥ республикан тӧс библиотеказында ӱлӱрген айдыҥ 10-чы кӱнинде «Јылдызыҥ сениҥ кӱйзин» («Зажги в себе звезду») деген баштапкы талалык кӧрӱ-маргаан ӧтти. Россияда ӧдӱп јаткан Театрдыҥ јылына учурлалган талалык кӧрӱ-маргаанда республиканыҥ библиотекаларыныҥ кычыраачылары, ӱренчиктер эрчимдӱ, кӱӱнзеп ле јилбиркеп туруштылар. Балдардыҥ республикан библиотеказы солун кӧрӱ-маргаанды Алтай Республиканыҥ культура аайынча министерствозыныҥ јӧмӧлтӧ-болужыла белетеп ӧткӱрген. Кӧрӱ-маргаанныҥ амадузы балдарга јайалтазын, аргаларын
15 октября 2019
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина