Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
На алтайском
Балдардыҥ ӧзӱмине јакшынак айалгалар
Турачак аймакта Балдардыҥ јайаандыгыныҥ тӧс јеринде (ЦДТ) кӧп јииттер иштейт. Бу ӧмӧликти 2017 јылдаҥ ала Вероника Осинцева башкарат. Јуукта Турачактӧӧн јол-јорук келижерде, ЦДТ-ныҥ ижиле таныштыс. Вероника Олеговна биске эки кат јаан, телкем кыптарлу тураныҥ ичин кӧргӱсти. Кажы ла кыпта кандый бир кружок ӧдӧт. Аймактыҥ тӧс јуртында эптӱ јерде турган Балдардыҥ јайаандыгыныҥ тӧс јерине беш јаштаҥ
21 декабря 2023
Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ јетинчи тудуузыныҥ тӧртӧнинчи сессиязын ӧткӱрери керегинде JЕТИРӰ
«Алтай Республиканыҥ Эл Курултайы керегинде» Алтай Республиканыҥ Конституциялык jасагыныҥ 2 тизимине, Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ Регламентиниҥ 3 тизиминиҥ 2 пунктына ла 16, 17 тизимдерине келиштире Алтай Республиканыҥ Парламенти Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ јетинчи тудуузыныҥ тӧртӧнинчи сессиязын 2023 јылдыҥ јаҥар айыныҥ 19 кӱнинде бу мындый сурактарды шӱӱп кӧргӧниле ӧткӱрер деп jетирет: «Алтай Республиканыҥ 2024 јылга ла
14 декабря 2023
«Бажыҥды эҥи, балам, кӱндӱ-айлу Алтайыҥ алдына»
Тööлöс сööктÿ Бектир КЕЛЮЕВТИҤ ады-jолы Алтайда элбеде јарлу. Ол јайалталу фотограф, jорукчы, альпинист, шахматист ле эколог. Калганчы jылдарда бойын база бир jайаандык ууламjыда тапкан — ол кепке базар бичиктер белетеп, кеелеп јазап jат. Бу jуукта бойыныҥ «Хантра» деп бичигин экинчи катап кепке базып чыгарды. Чыгарманы бÿткÿлинче акту бойы белетеген. Кÿÿн-санаазы бек Бектир Шак бу бичиктиҥ
14 декабря 2023
«Нак јӱрӱп иштейдис»
Шабалин аймакта Барагаш јурт эҥ јаан јурттардыҥ бирӱзи. Јербойыныҥ улузыныҥ тоозы, байла, муҥга једип бараткан. Оны јаҥы тудулган кӧп тоолу туралар керелейт. Анайда ок јурттыҥ тӧс оромына келгенде, јаантайын кыймыгу: кем де магазиндеп барат, кем де почта кирет… Јурттыҥ улузы мал-аштыҥ шылтузыла јадат. Јонјӱрӱмдик учурлу организациялардаҥ ончозы ла бар: эмчилик, школ, библиотека, балдардыҥ сады, Культураныҥ
14 декабря 2023
«Эҥ ле јаан ийде – јуук улустыҥ јӧмӧлтӧзи»
Спорт – јаҥыс ла эт-балтырдыҥ кӱчи, сӱмелӱ санаа эмес, ол онойдо ок токыналу, тӧп кӧгӱс ийде деп, бистиҥ бӱгӱнги айылчыбыс майман сӧӧктӱ Баатыр ЕЧЕШЕВ керегинде бичимелди белетеп тура, база катап јарт сестим. – Јакшы, Баатыр. Куучынысты јаҥ-жыкканы аайынча ада-ӧбӧкӧҥнӧҥ баштайлы. Адаҥ Аргымак Ерелдеевич Ечешевти кычыраачыларыстыҥ ончозына јуугы билер. Энеҥниҥ угы-тӧзи керегинде айдып ийзеҥ? –
1 декабря 2023
Ээлӱ кайчы Сыгыр
Кайчы Шуну Ялатов Алтайыстыҥ чӧрчӧк-куучындарына, тӱӱки-кебине кирген јаандарыс керегинде куучынды бис калыгыстыҥ ээлӱ кайчылары Сыгыр Мамаковтыҥ ло Шуну Ялатовтыҥ туштажузы керегинде бичимелле баштайдыс. Сыгыр Мамаков эмдиги Каспа јуртта јаткан ады јарлу кайчы ла јарлык болгон. Шуну Ялатов, ол тушта јиит кижи, Шабалин аймакта ветеринар болуп иштеген. Бу эки кижиниҥ туштажузы 1940-чи јылдардыҥ экинчи јарымында
30 ноября 2023
60 јылдык јол ӧдӱп…
Кӱчӱрген айдыҥ 16-чы кӱнинде Горно-Алтайскта Россияда самбоныҥ тӧзӧлгӧнинеҥ ала 85 јылдыгына, Алтай Республикада тӧзӧлгӧнинеҥ ала 60 јылдыгына учурлай кӧдӱриҥилӱ керек-јарактар ӧткӧн. Бу айдыҥ 16-17 кӱндеринде Самбоныҥ бастырароссиялык кӱни темдектелип, «Јиит спартакчы» спортзалда Алтай Республиканыҥ самбо ло дзюдо аайынча федерациязыныҥ баштапкы президенти Ю. В. Антарадоновтыҥ эземине учурлай маргаандар ӧткӧн. Мӧрӧй Кош-Агаш, Майма, Оҥдой, Улаган, Кан-Оозы, Кӧксуу-Оозы,
24 ноября 2023
«Јылуны сыйлайдым»
Шак ла мынайда адалган акция Майма јуртта ӧтти. Алтай Республикадагы балдардыҥ тап-эриктери аайынча чыдулу кижизи Н. Ч. Манзырованыҥ баштаҥкайын АР-дыҥ ӱредӱлик ле билим аайынча министерствозы, Майма аймактыҥ администрациязы ла АР-дыҥ МВД-зыныҥ јажы эр кемине јеткелек балдарла иштеер бӧлӱгиниҥ ишчилери јӧмӧгӧн. «Албатылар кӧп — Тӧрӧлис јаҥыс» деп адалган кычырула ӧткӧн акцияда јииттерле орооныстыҥ учурлу байрам кӱндери,
24 ноября 2023
Ӧрӧ ӧзӧри бойыстаҥ камаанду
Ӧткӧн јылда «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ 100 јылдыгына учурлай, республика ичинде кӧп керек-јарактар ӧткӱргенис. Быјыл јол-јорук улалып, Майма аймактыҥ Сайдыс јуртында токтогоны тегиндӱ эмес. Кӱчӱрген айдыҥ 17-чи кӱнинде Сайдыс јурттыҥ школында С. С. Суразаковтыҥ адыла адалган музейде эл-јонло, чындык кычыраачыларысла, айылчыларысла јылу ла тузалу кӱрее-куучынду туштажу ӧтти. Туштажуда курч сурактар, кӱӱнземелдер айдылган ла ајарулар эдилген. «Алтайдыҥ
23 ноября 2023
Јалакай аргачылык
Кӱчӱрген айдыҥ 9-чы кӱнинде Алтай Республиканыҥ «Мениҥ аргачылыгым» («Мой бизнес») тӧс јеринде Јонјӱрӱмдик аргачылык ла јонјӱрӱмдик ууламјылу коммерциялык эмес тӧзӧмӧлдӧр бӧлӱгинде ӱлекерлердиҥ бастырароссиялык кӧрӱ-маргааныныҥ тергеелик этабыныҥ јеҥӱчилдерин ле туружаачыларын уткугандар. Кӧрӱ-маргаанныҥ тергеелик этабы бастырароссиялык кӧрӱ-маргаанныҥ талдашту бӧлӱги болуп јат. Ол Алтай Республикада јондыкка тузалу, эл-јонныҥ јадын-јӱрӱминиҥ айалгаларын јарандырар, кижиниҥ бойыныҥ керексиништерин јеткилдеер аргаларын элбедер, улусты ишле
17 ноября 2023
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина