Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
На алтайском
Эбирип келген байрамыс Эне-Алтайынаҥ алкышту
Оҥдой аймактыҥ Алтыгы Талду јурты тӧзӧлгӧнинеҥ ала 110 јылдыгына учурлалган байрамын тоолу кӱндер кайра ӧткӱрди. 1926 јылда Сибирьдеги бӱдӱреечи комитеттиҥ статбӧлӱгиниҥ ӧткӱрген тооалыжыла, тӱӱкизи калыҥ јурт 1913 јылда тӧзӧлгӧн. 1917 јылдагы революцияныҥ јаҥылгазы алтай јуртка база јеткен. Онойып, 1919 јылда мында коммуна, 1927 јылда јуртхозартель тӧзӧлип, удабай ол «Ленин Јол» колхоз деп адалып, ӧзӱмдӱ јолына
3 августа 2023
Алты ӱйелӱ ак арчын – Алтайдыҥ кару агажы
Бу ла кӱндерде тергеебистиҥ алтай эл-јоны интернеттиҥ телкемдеринде мылчада сабанарга арчын садып турганын кӧрӱп-угуп, торт ло јарыла бергендий болды. Ол керегинде јарды скриншот эделе, јондык сетьте бир группа-биригӱде таркаткан эмтир. Садып турган эпшилер алтай атту, айдарда, улус оны тургуза ла алтай деп бодогон болор. Је ширтеп келзе, бу Айдана Алтын-Суу ла Туя деп аданган улус
31 июля 2023
«Јерлештерди текшилей јӧмӧӧри — ижимниҥ тӧс ууламјызы»
Россия Федерацияныҥ сенаторы Владимир ПОЛЕТАЕВ калганчы јарым јылдыҥ туркунына ӧткӧн иштиҥ уч-турулталарын эдип, анайда ок редакцияныҥ сурактарына каруулар берип, СВО-ныҥ туружаачыларына јӧмӧлтӧ, улустыҥ баштанулары јанынаҥ иш, таскадаачы иштиҥ баштапкы бӧлӱги керегинде куучындаган. — Федерацияныҥ Совединиҥ конституционный јасакберим ле государственный строительство аайынча комитединде иш керегинде куучындап берзер? — Ӧткӧн јарым јылдыҥ туркунына иш ныкта болды. Бис
28 июля 2023
Јебрен кайдыҥ кӱмӱрели
Албатылар ортодо бастыра телекейге јарлу кайчылардыҥ «Алтай Кай» фестивали Майма аймактыҥ Культура байзыҥында кичӱ изӱ айдыҥ 9-10 кӱндеринде ӧтти. Фестивальда Кыдаттыҥ, Моҥголдыҥ, Тыва, Хакасия ла Алтай республикалардыҥ атту-чуулу кайчылары туруштылар. Тергеебистиҥ башка-башка аймактарынаҥ кайчылар јуулып, чӱмдӱ ле учурлу кайыла кӧрӧӧчилерди кайкатты. Эки кӱнниҥ туркунына кызу тартыжуда ӧткӧн бу фестиваль-конкурстыҥ турулталары тыҥытту болды. Ыраак Эре-Чуйдаҥ келген
28 июня 2023
Јӱрӱм – кыймыкта!
Эрчимдӱ кыймыктанарыныҥ јаан учуры, тузазы керегинде Јартамалду јетирӱлердиҥ кӱндери текши ороон кеминде ӧдӧт. Ас кыймыктанып эмезе кыймыктанарга кӱчсинип турган улус уур-туйук санааларга алдыртып турганы јажыт эмес. Онойдо ок олордо јӱректиҥ ишемия оорузына, сахарный диабеттиҥ II бӱдӱмиле, јоон ичегениҥ, эмчектиҥ безиниҥ кату оорузына ла оноҥ до ӧскӧ оору-јоболго табартар чочыду бар. Айса болзо, слердиҥ ортогордо та
23 июня 2023
Геройдыҥ ады орныктырылды
Кичӱ изӱ айдыҥ 20-чи кӱнинде Шабалин аймактыҥ Ильинка јуртында Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ туружаачызы, Кызыл Чолмон орденле кайралдаткан Григорий Басаргинге учурлалган кереес ачылган ла школдо «Јалтанбастыҥ урогы» ӧткӧн. Бу кереес јуучылдыҥ барказы Светлана Басаргинаныҥ шылтузында тургузылган деп айдар керек. Григорий Романович Басаргинниҥ мӧҥкӱзи Кӧк-Кайа (Кукуя) јурттыҥ јуугында јуулган. Је кийнинде јылдарда колхоз-совхоз ол јерлерди ончо
23 июня 2023
Алтай сӱрекей јараган
Ок-јаала спорттыҥ бастырароссиялык федерациязыныҥ јааны Олимпий ойындардыҥ кӱлер јеҥӱчили, телекейдиҥ чемпионы, Россияныҥ нерелӱ тазыктыраачызы, ороонныҥ јуунты командазыныҥ баш тазыктыраачызы Владимир Ешеевле ӧткӱрген элес эрмек-куучын. — Владимир Николаевич, Слер Алтайда јӱк ле экинчи кӱн. Кӱӱн-санаагар кандый? Бистиҥ јер јарады ба? — Алтайга келерге мен сӱрекей тыҥ амадагам. Оныҥ учун Москвадаҥ чемпионатка атанып јадала, тыҥ ӧкпӧӧргӧм. Ар-бӱткени
21 июня 2023
«Јеҥил базыт» јаан алтайт!
Кичӱ изӱ айдыҥ 10-11 кӱндеринде тӱндӱк базыткырлардыҥ јаан маргаандары — АР-дыҥ туризм аайынча «Тӱндӱк базыт» дисциплинала чемпионады ӧтти. Бу учуралда спортчыларды «Kumzhulu Trail-2023» деп адалган маргаан јууды. Мындый атту маргаандар былтыр јаан изӱ айда Камлактыҥ ла Кумжулуныҥ ортозында орыктарла ӧткӧнин эзедип ийели. Ол тушта маргаанга кӧп јерлердеҥ тӱндӱк базыткырлар келип турушкан. Спортчыларга ондый маргаандар јараган
21 июня 2023
Согоондор сыылады Караколдыҥ сындарында
Кичӱ изӱ айдыҥ 9-11 кӱндеринде Алтай Республикада баштапкы ла катап ок-јааныҥ 3D бӱдӱмиле Россияныҥ чемпионады ӧткӧн. Оҥдой аймактыҥ Каракол јуртында болгон маргаандарда ороонныҥ јирме тӧрт тергеезинеҥ јӱс алтан алты спортчы турушкан. Чемпионаттыҥ ачылтазында ок-јаачыларды Оҥдой аймактыҥ јааны Эдуард Текенов, физкультура ла спорт аайынча республикан комитеттиҥ председателиниҥ ордынчызы Илья Дмитриев, Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ туризмниҥ, аргачылыктыҥ
21 июня 2023
«Jуртым дезе – ыжыла, jÿрекке öткöн ыжыла…»
«Кажы ла алтай бичиичи jайалталу. Jе олордыҥ ортозынаҥ Эзендей Тоюшевти алза, оныҥ ÿни jаркынду, танылу. Алтай литературада оныҥ ÿлÿзи билдирлÿ, прозала бичиген бир канча чÿмдемелдери jонныҥ культуразында байлык энчи болуп артарында алаҥзу jок» – деп, нöкöриниҥ 60 jажына учурлай уткуулду бичимелинде jарлу бичиичи, кайчы ла фольклорист Т. Б. Шинжин jолду темдектеген. Јаркынду бичиичи Эзендей Тоюшев
21 июня 2023
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина