Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Иштиҥ, амыр-энчӱниҥ ле бирликтиҥ байрамы

04.05.2018

Баштапкы Майга, иштиҥ мергендӱчилерин уткыырына учурлалган кӧдӱриҥилӱ керек-јарактар Горно-Алтайскта ла республиканыҥ бастыра аймактарында ӧткӧн.

Тергеениҥ тӧс калазында ишмекчи ӧмӧликтердиҥ чубажып базып барарында 5 муҥ кире кижи турушкан, текши республикада — 8,5 муҥ кире кижи. Каланыҥ тӧс оромыла ӧткӧн бу чубажуда 200-теҥ кӧп организациялардыҥ ла учреждениелердиҥ чыгартулу улузы турушты: ишмекчи ӧмӧликтер, аргачылар, политический партиялардыҥ, јаҥныҥ органдарыныҥ чыгартулу улузы. Чубажуныҥ колонназыныҥ учында јондык биригӱлер ӧтти, олор бистиҥ каланыҥ, республиканыҥ ла бӱткӱл ороонныҥ ӧзӱминде волонтерлордыҥ учуры јаан болгонын керелеген.

Кӧдӱриҥилӱ парадты аларында Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызыныҥ молјуларын бӱдӱреечи Роман Птицын, Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ председатели Владимир Тюлентин, Горно-Алтайсктыҥ мэри Юрий Нечаев ле оноҥ до ӧскӧ улус алган. Ол тоодо ӧмӧликтердиҥ делегацияларын бӱдӱреечи ле јасакчы јаҥныҥ ла јондык биригӱлердиҥ чыгартулу улузы база уткыган.

Байрамныҥ туружаачыларын Алтай Республиканыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели Александр Бердниковтыҥ ла тергеениҥ башкарузыныҥ адынаҥ 1-кы Майла тергеениҥ вице-премьериниҥ молјуларын бӱдӱреечи Роман Птицын уткыган.

«Бис бастырабыс кандый керек-јарактарла оморкоп турганыс — ондор муҥ тоолу бистиҥ граждандардыҥ, чындык ишчилердиҥ, бойыныҥ ижиниҥ устарыныҥ кажы ла кӱнги турумкай ижиниҥ уч-турулталарыла. Кӱндӱлӱ најылар, бисти кӧп тоолу јаан учурлу керектер сакыйт. Бис ӧмӧ-јӧмӧ ижистиҥ шылтузында ол иш-амадуларга једерис. Республиканыҥ иштеҥкей, јайаандык ла турумкай кӱӱн-санаалу, јаҥжыгуларга чындык эл-јоны алдында турган иш-керектерди једимдӱ бӱдӱрерине быжу иженедим» — деп, Роман Птицын айткан.

Байрамда турушкан албаты-јонды анайда ок АР-дыҥ парламентиниҥ спикери Владимир Тюлентин, профсоюзтардыҥ организацияларыныҥ республикан биригӱзиниҥ председатели Андрей Ищенко, тергеениҥ иш, јонјӱрӱмдик ӧзӱм ле эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча министри Адар Сумин база уткыган.

«Ишмекчи ӧмӧликтердиҥ јаҥжыккан парадын кажы ла јыл кӧрӱп тура, бис кандый башка болгонысты, бисти бирлик амаду — бистиҥ бӱткӱл ороонныҥ ла Алтай Республиканыҥ ӧзӱмине ууландыра једимдӱ иштеери бириктирип турганын јарт оҥдоп јадыҥ. Бӱгӱн бис бойыныҥ озочыл ижиле кичинек эмезе јаан профессиялар болбой турганын керелеген мергендӱчилерди макка чыгарып јадыс. Кижи кайда иштеп турганы эмес, а ол канайда иштеп турганы, бойыныҥ профессионал молјуларын кандый кеминде бӱдӱрип јӱргени эҥ ле јаан учурлу» — деп, Владимир Николаевич бойыныҥ уткуулду сӧзинде аҥылап темдектеген. Спикердиҥ айтканыла, ороонныҥ башкараачызы Владимир Путинниҥ Россия Федерацияныҥ Федерал Jуунына кажы ла јыл эдип турган баштанузында бистиҥ албаты-јонныҥ јадын-јӱрӱминиҥ чыҥдыйын бийиктедери јанынаҥ тургускан чокым иш-амадулар бастыразы јӱрӱмде бӱдеринде алаҥзыш јок. Владимир Тюлентин анайда ок байрамныҥ туружаачыларына бек су-кадык, иште бийик једимдер ле иш улуска јаантайын сӱӱнчи экелерин кӱӱнзеген.

Jаҥжыкканы аайынча республиканыҥ Кӱндӱниҥ доскозы бу кӱнде окылу јаҥыртылган, оныҥ лауреаттарыныҥ тоозы 20 кижи. Бу улустыҥ сӱр-портреттери Кӱндӱниҥ доскозына тергеениҥ башчызыныҥ Jарлыгы аайынча тургузылган. Иштиҥ мергендӱчилериниҥ тоозында ӱредӱликтиҥ, спорттыҥ, јурт ээлемниҥ, транспорттыҥ, культураныҥ ла ӧскӧ дӧ кӧп тоолу бӧлӱктердиҥ чыгартулу улузы. «Иштиҥ озочылдарына мак» деген сӧстӧр бу улуска чындап та сӱрекей келижет. Ол улустыҥ ады-јолдорын бистиҥ де газет мынаҥ озо јарлаган, олордыҥ кезигине учурлалган бичимелдер газедисте кепке базылган. Иштиҥ озочылдарына учурлалган тизӱ бичимелдер газедисте мынаҥ да ары јарлалар.
Туулу Алтайдыҥ ӧзӱмине камаанын јетирген, озочыл иштиҥ јозогын кӧргӱскен улустыҥ тоозында: Улаган аймактыҥ эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча тӧс јериниҥ баш инспекторы Людмила Адыкаева, Горно-Алтайсктагы М. З. Гнездиловтыҥ адыла адалган государственный политехнический колледжтиҥ директоры Елена Басаргина, каладагы «АлтайТрансАвто» ООО-ныҥ автобустыҥ баштапкы классту тискинчизи Валерий Валиков, Кош-Агаш аймакта «Ортолык» деген јуртээлемдик производственный кооперативтиҥ председатели Алексей Табылгинов, Турачактагы ДРСУ-ныҥ асфальтобетонный смесительный јазалыныҥ операторы Вячеслав Творогов ло о. ӧ.

Каланыҥ мэри Юрий Нечаев Горно-Алтайск алдында ӧйлӧрдӧҥ бери бойыныҥ ишмекчи јаҥжыгуларыла байлык болгонын темдектеген. Каланыҥ администрациязыныҥ јааны Ольга Сафронова Горно-Алтайсктыҥ башкартузы албаты-јонло кожо кӧп тоолу јакшынак керектерди, баштаҥкайларды јӱрӱмде бӱдӱргени керегинде айткан. Темдектезе, улус јадып турган 5 тураныҥ јаны, кӧп улус болуп турган 3 јер «Каланыҥ бӱгӱнги бӱдӱм-кеберин тӧзӧӧри» деген аҥылу программа аайынча јарандырылган. Анайда ок сууны арутаар јазалдар јаҥырта јазалган, «Jеткер јок кала» деген аппаратно-программный комплекс тузаланылып башталган, газификация ла улусты эски туралардаҥ јаҥызына кӧчӱрери јанынаҥ иштер улалганча.

«Каланыҥ кажы ла кижизи бойын текши керек-јарактардаҥ тууразында эмес турган, оныҥ бӱгӱнги ле келер ӧйи учун каруулу болгон деп бойын сезип турзын деген кӱӱнземел бар. Бис ӧмӧ-јӧмӧ ижистиҥ шылтузында мынаҥ да ары јакшынак једимдерге једерис. Jаҥыс ла улу тӱӱкибисле эмес, је анайда ок бистиҥ каланыҥ, республиканыҥ ла бӱткӱл ороонныҥ бӱгӱнги кӱниле оморкоп јӱрериске бир де алаҥзыбайдым» — деп, Ольга Александровна бойыныҥ уткуулду сӧзинде айткан.

Байрамныҥ кӧдӱриҥилӱ бӧлӱгиниҥ кийнинеҥ јаҥжыкканы аайынча байрамдык концерт, јашӧскӱримниҥ эҥирги программазы ӧткӧн. Ойын-концертте тергеебистиҥ ады-јолы јарлу јайаандык ӧмӧликтери, артисттери турушкан. Горно-Алтайсктыҥ «Jеҥӱниҥ паркы» деген мемориал комплексиниҥ јанында ӧткӧн байрамдык программа албаты-јонго солун ла јилбилӱ болды. Мындагы башка-башка площадкаларда ӧткӧн керек-јарактарда јаан да јашту улус, бала-барка да турушкан. Каланыҥ 13-чи таҥмалу школыныҥ спортплощадказында болгон спорт программа туружаачыларыныҥ тоозы кӧп болгоныла аҥыланган.

Кыскарта айтса, јаскы байрам тӧс калабыста кӧдӱриҥилӱ айалгада ӧтти.

А. СУЛУКОВ

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина