Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

День: 19.05.2020

В ЦИК заявили о готовности к голосованию по поправкам в Конституцию

Новую дату голосования по поправкам в конституцию определит президент России Владимир Путин, избирательная система находится в состоянии готовности, сообщил РИА Новости заместитель председателя ЦИК Николай Булаев. Общероссийское голосование по поправкам в конституцию было назначено на 22 апреля, но затем отложено из-за сложной эпидемиологической обстановки в стране. Как сообщил председатель Комиссии по развитию гражданского общества и

19 мая 2020

Бичидер баазы – койдыҥ буды

Бастыра эл-jонныҥ аjарузы тургуза ӧйдӧ коронавирусла тартыжарына ууландырылганынаҥ улам, алтайлардыҥ тӧрӧл тилиле чыгып турган сок jаҥыс текши газедине — «Алтайдыҥ Чолмонына» келер ӧйгӧ бичидериниҥ сурагы канайып та эмеш тууразында артып калды ошкош. Jайдыҥ ӧйинде кӧп улус отпуск-амыралтага барып турганы учун jылдыҥ экинчи jарымына jерлештеристи «АЧ-га» бичидери jаантайын кӱч барып турганын мен, бичидиш jанынаҥ алдында канча

19 мая 2020

Акам Тапас јуу да ӧйинде «аҥчы» болгон

Ада-Тӧрӧл учун Улу јууда кажы ла биледеҥ, ӧбӧкӧдӧҥ улус турушкан, ӧштӱле јуулашкан, айылда арткандары – тылда иштеп, јуучылдарга болушкан. Уч-турултазы – Улу Јеҥӱ. Эликманар аймакта Бешпелтирде јурт Советтиҥ јеринде Уйтӱшкен деп јурт, Молотовтыҥ адыла адалган колхоз болгон. Бу јурттаҥ тоҥжаан сӧӧктӱ Тюхтеневтердеҥ 8 кижи от-калапту јууда турушкан. Темдектезе, Тюхтенев Санаттыҥ 4 уулы – Бойду, Майныс,

19 мая 2020

Бис слерди ундыбазыс

Амыр јаткан ороонго Кыйу-гранды бузуп, Казыр аҥнаҥ ары, Караҥуй тӱнде ӧҥӧлӧп Олјочы-јутпа кирген, Јуу-чак баштаган.   Бирлик биледий албаты Удура турды ӧштӱге! Ӧмӧ-јӧмӧ туружып, Оодо сокты фашистти.   Кижиликти кырган, Кижи кӱӱни јок Јутпа-тонокчыны јоголторго, Арка-тууларлу Алтайдаҥ Колхозчы-малчы атанган. Айыл-јуртында иженип, Кайран улузы арткан…   Јӱрекке кару јерине, Кожо ӧскӧн улуска Калганчы катап Карузып кӧргӧн…

19 мая 2020

Кан-Чараста — цирктиҥ кайкамчылу телекейи

  Ӧткӧн чактыҥ 70-80 јылдарында Кан-Оозы аймакта албатыныҥ цирки иштегенин тергеениҥ кӧп улузы эмдиге јетире эске алынат. Цирк 1971 јылда тӧзӧлгӧн лӧ ол 1985 јылга јетире иштегени керегинде Кан-Оозы аймактыҥ архивиниҥ јетирӱлеринде айдылган. Башка-башка јылдарда албаты цирктиҥ директоры ла баш режиссеры болуп Валерий Васильевич ле Георгий Васильевич, Василий Ефимович Крыловтор иштеген. Баштапкы эки кижи директорлор,

19 мая 2020

Адын оноҥ бийик кӧдӱрели

Ада-Тӧрӧл учун Улу jууда совет албатыныҥ jединген Jеҥӱзиниҥ 75 jылдыгы – ол Совет Союзтыҥ Геройыныҥ адын адаткан су-алтай  jерлежис – иркит сӧӧктӱ Темирей Токурович Казаковтыҥ ады-чуузын  оноҥ ары бийик кӧдӱрериниҥ jакшынак шылтагы деп бодойдым. Кан ичинде чыккан ла ӧзӱп чыдаган, мынаҥ фронтко атанып, канду jууларда jалтанбазын, jана баспазын ла тапкырын кӧргӱскен геройдыҥ совет ӧйлӧрдӧ айттырбай,

19 мая 2020

Мындый кереес бистиҥ тергееде – баштапкы

Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ јылдарында фронтты јеткилдеп, јеҥӱни јууктадып, тынын кысканбай иштеген јерлештерине Оҥдой аймактыҥ Шашыкман јуртыныҥ улузы быјыл кереес тургускан. Ол – эмди јоголып калган Кадын-Ӧлӧтӱ деген оогош јуртта табылган озогы иш јазал. Кереестиҥ ачылтазы кӱӱк айдыҥ 9-чы кӱнинде ӧткӧн. Солун табынты керегинде оны тапкан, тӧрӧлчи ле јондык иштерди  јуртында кӧп јылдарга акту кӱӱниле

19 мая 2020

Черӱге јаҥыс ла «арулары» атанар

Текши ороондо јииттерди черӱге алар јаскы ӧй, оныла колбулу иштер башталып калды. Коронавирустаҥ улам быјылгы јаскы призывтыҥ аҥылулары керегинде РФ-тыҥ Јуучыл ийделериниҥ Генштабыныҥ баш тӧзӧмӧл-мобилизационный башкартузыныҥ јааны Евгений Бурдинскийдиҥ јартамалду јетирӱзи мынаҥ озо газедисте јарлалган болгон. Бӱгӱнги бу бичимелис бистиҥ тергеениҥ јуучыл комиссариадындагы аҥылу белетеништӱ иштер керегинде болор. Јииттерди черӱге алары јанынаҥ јаскы иштер  кандык

19 мая 2020

Коронавирус — Алтай Республикада

  Јаҥы коронавирусный инфекцияла колбулу айалга бистиҥ республиканыҥ эл-јонын, текши телекейде чилеп ок, кезем ајаруда тудат. Бу сурак аайынча специалисттер бойыныҥ сӧзин, шӱӱлтезин јарт, чокым айдып та салган болзо, эл-јон ортодо айры-тейри куучындар токтобой јат. Алтай Республиканыҥ баш инфекционисти, СПИД аайынча профилактикалык иштиҥ ле оныла тартыжарыныҥ республикан тӧс јериниҥ  баш врачы Валентина МУНАТОВА пандемияла колбулу

19 мая 2020

«Улус мал-аштаҥ чӧкӧди ошкош…»

Тергеебисте Галина Топтыгинаныҥ ады-јолы элбеде јарлу деп айдар керек. Республиканыҥ эл-јоны оны Кадын ла Чуй суулар бириккен јердеҥ ыраак јокто јаҥы јуртты тӧзӧгӧн кижи деп билер. Бӱгӱнги бистиҥ эрмек-куучын бу кижиле ӧдӧр деп, кычыраачыларыс оҥдогон болбой. 2002 јылда «Чуй-Оозы» деп ар-бӱткендик-ээлемдик парк тӧзӧлгӧн. Галина Михайловнаныҥ баштаҥкайыла тӧзӧлгӧн бу парк кырлу экосистемаларда ар-бӱткенди тузаланарыныҥ алтай јаҥжыгуларын

19 мая 2020

1 2