Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
День: 22.01.2019

ДЕНЬ РОССИЙСКОЙ ПЕЧАТИ
22 января 2019

Амадулар ажыра бӱтсин
Бу кӱндерде АР-дыҥ культура аайынча министерствозы ла калыктыҥ оос чӱмдемелиниҥ тӧс јери «Кайчылар ла кай чӧрчӧк айдар чӧрчӧкчилер» («Сказители-кайчы и исполнители героических сказаний») деп адалган бичикти кепке базып чыгарган. Солун бичикти В. Ойношев ле С. Урбанова белетеп тургускандар. Бӱгӱнги бистиҥ куучын-эрмегис Василий ОЙНОШЕВЛЕ ӧдӧт. — Василий Петрович, мен Слерле озо баштап јаҥы чыккан бичик керегинде
22 января 2019

«Алтын-Кӧл» — ӧткӧн ӧйдӧҥ келген јурук
Кычыраачыларды Алтын-Кӧл керегинде сӱрекей кайкамчылу јуруктыҥ тӱӱкилик јолыла таныштырадыс. Шак бу куучын ӧдӱп јаткан «Аltin Kool» деген јайаан ишти англичан јурукчы ла архитектор Томас Уитлам Аткинсон (1799-1861) јураган. Ол јарлу јорыкчы ла шиҥжӱчи болор амадула бойыныҥ эш-нӧкӧриле кожо 1848 јылда јорыктап тура, Алтын-Кӧлдӧ болгон. Бу јурукка эскизти белетегенинеҥ ала 171 јыл ӧткӧн. Јурукла кайкамчылу туштажу
22 января 2019

Пазырыктыҥ тӱгенбес кайкалдары
Улаган аймактыҥ Пазырык деген јериндеги јебрен корумдарды баштап ла 1924 јылда Орус государстволык музейдиҥ билимчи Сергей Иванович Руденкого баштаткан экспедициязы тапкан. Је ол тушта кургандар казылбаган, јӱк озолодо шиҥжӱ ӧткӱрилген. Пазырыкта археологиялык казынты иштер 1929 јылда башталган. Орус государстволык музейдиҥ этнографиялык бӧлӱгиниҥ бу јол-јорыгын С. И. Руденко башкарган. Казынты иштерди јарлу археолог Михаил Петрович Грязнов
22 января 2019

Президенттиҥ грант јӧмӧлтӧзиле
Пазырыктыҥ корумдарында 90 јыл мынаҥ озо ӧткӧн казынты иштер Алтайыстыҥ ады-чуузын телекей кемине чыгарып, оноҥ бери чак кире ӧйгӧ кайкал болуп артканча. Ас тоолу телеҥит калыктыҥ «Кӱн» деген биригӱзи Горно-Алтайсктагы госуниверситетле, анайда ок Санкт-Петербургтагы Эрмитажла кожо Улаган аймактыҥ јериндеги бу јебрен корум-кургандардыҥ јерин јазаары аайынча ӱлекер белетеп, Президенттиҥ грантын ойноп алган болгон. Ӱлекер аайынча эдилип
22 января 2019

Бӧрӱлерге аҥдаары улалат
Аҥ-кушты корыыры, тузаланары ла орныктырары аайынча республикан комитет бойыныҥ ижин тергеениҥ јаҥ корулаар органдарыла јуук колбуда ӧткӱрет. Ол браконьерлердиҥ каршулу керектерин токтодорго, ичбойындагы керектер аайынча министерствоныҥ, јеткер болдыртпазын јеткилдеер башкартуныҥ, национальный гвардияныҥ черӱзиниҥ бӧлӱгиниҥ ле ӧскӧ дӧ ведомстволордыҥ ишчилериле кожо рейдтер ӧткӱрет. Комитеттиҥ ижин Айдар Петрович Ойношев башкарат. 2018 јылда ӧрӧги адалган комитеттиҥ ишчилери 490
22 января 2019

Текши телекейле чындык колбуда
Горно-Алтайсктагы педагогический институт 1949 јылда ачылган. Ол ло ӧйдӧҥ ала ол «Алтай тил ле ли-тература» деген специальностько ӱзеери Туулу Алтайдыҥ ӱредӱлик учреждениелеринде «Орус тил ле литература» деген аҥылу специальностьту иштеер ӱредӱчилерди белетеери аайынча тӧс ууламјылардыҥ бирӱзи болгон. Алтай тилдиҥ ле литератураныҥ, орус тилдиҥ ле литератураныҥ баштапкы ӱредӱчилери ӱредӱзин 1952-1957 јылдарда божоткон. Олор баштапкылар болгон, олордыҥ
22 января 2019

Јӧптӧжӱлер тургузылар учурлу
Бӱгӱн бис 1-кы таҥмалу административно-производственный биригӱниҥ јеринде кату коммунальный таштанчыларла иштеп турган тергеелик оператордыҥ — каруузы кирелӱ «Коммунальщик» деп ӧмӧликтиҥ директоры Елена ХОРУЖЕНКОЛО ӧткӱрген эрмек-куучынысты јарлайдыс. —Елена Васильевна, кату коммунальный таштанчыларла иштеер тергеелик оператор дегени ол не, кычыраачыларыска јартап берзеер? —Андый таштанчыларла иштеп турган тергеелик оператор дегени – «коммунальный» дейтен таштанчыларды байа бир сӱрее-чӧп таштаар
22 января 2019

Дизайн-ӱлекерлер шӱӱжилип кӧрӱлген
«Калада јарамыкту айалга тӧзӧӧр» деген ӱлекерле башкарынып, каланыҥ ичинде парктарды ла ӧскӧ дӧ јерлерди јарандырары јанынаҥ дизайн-ӱлекерлердиҥ јондык шӱӱжӱлери Горно-Алтайсктыҥ Культура туразында ӧтти. Бу керек-јаракта јӱстеҥ кӧп улус турушкан: оромдордыҥ комитеттериниҥ, ТСЖ-лардыҥ, јондык организациялардыҥ чыгартулу улузы, аргачылар, журналисттер, ӱлекерлердиҥ авторлоры, архитекторлор, депутаттар, каланыҥ администрациязыныҥ специалисттери ле о. ӧ. Шӱӱжӱде Горно-Алтайсктыҥ мэри Юрий Нечаев ле каланыҥ
22 января 2019

Јаан аргалар, јилбилӱ таныжулар, тузалу ченемел
Башкараачылардыҥ «Лидеры России» кӧрӱ-маргааныныҥ Сибирьдеги федерал округтагы тергеелик јарымфиналы чаган айдыҥ 18-21 кӱндеринде Новосибирск калада ӧтти. Бу маргаандар «Россия — аргалардыҥ орооны» деп коммерциялык эмес таҥынаҥ тӧзӧлмӧниҥ (АНО) баштаҥкайыла экинчи катап ӧткӱрилип јат. Эрчимдӱ, быжу башкарар бийик јайалталу башкараачыларды јӧмӧп, олордыҥ аргаларына оноҥ ары ӧзӱм берерине јӧмӧлтӧ эдери маргаандардыҥ тӧс амадузы болуп јат. Јарымфинал албатылар
22 января 2019
ТОП
«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар
Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы
«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»
Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым