День: 02.11.2023

Кожоҥдоры јӱректи ойгозот то, сыстадат та

Улу Каан – Улаган аймак Алтайыстыҥ ады-јарын чыгарган кӧп јайалталардыҥ кичӱ Тӧрӧли. Олордыҥ бирӱзи — Ирина КЕНЗИНА. Иринаныҥ кожоҥдорын јаан да јаштулар, јииттер де сӱрекей тыҥ сӱӱп јадылар. Нениҥ учун дезе кожоҥ ажыра айдылган сӧстӧрдиҥ тереҥ учуры кажы ла кижиниҥ јӱрегин ойгозот то, сыстадат та. Бу кожоҥдордо олор бойыныҥ салымын, јӱрӱминиҥ јолын кӧрӧт. Оныҥ репертуарында

2 ноября 2023

Јайалталарга јолду «Амаду»

Ӧткӧн ӱлӱрген айдыҥ 27-чи кӱнинде Шабалин аймактыҥ культуразыныҥ тӧс јеринде јиит поэттердиҥ ле бичиичилердиҥ «Амаду» деп адалган республикан следы ӱчинчи катап ӧтти. Бу солун керек-јаракты Алтай тилдиҥ кӱнине учурлай Горно-Алтайсктагы ӱредӱчилер белетеер колледж ӧткӱрген. Ӱлекер кӧп амадуларлу. Ол тоодо јашӧскӱрим ортодо јиит јайалталар таап алары, олорды таскадып, оноҥ ары ӱредери, ӧрӧ кӧдӱрилерге јӧмӧжӧри, алтай тилин

2 ноября 2023

Ырыстуныҥ ырысту билези

Биле нак болгоны ла келер ӧйгӧ бӱдӱмјилӱ кӧргӧни јаан учурлу. Нак ла ырысту билелер канча ла кире кӧп болзо, орооныс ончо ло кире кӱчтӱ болор. Балдарын сӱӱп, кичееп ле олорго јаан ајару эдип турган ада-энелерле јаҥыс ла оморкоор керек. Ондый билелердиҥ ортозында Шабалин јурттаҥ Арбанаковтордыҥ билези. Олор бу јуукта калыктар ортодо «Албатылык кеп-кийимин кийген эне

2 ноября 2023

Аш-курсагысты орныктырар амадула

Ӱлӱрген айдыҥ 28-чи кӱнинде «АМЗА» агропаркта «Аш-курсак. Аутентичный алтай национальный аш-курсакты орныктырары» деп адалган билим-јартамал керек-јарак ӧткӧн. Горно-Алтайсктыҥ государстволык университединиҥ агротехнологиялардыҥ ла ветеринар медицинаныҥ кафедразы ӧткӱрген бу керек-јарактыҥ амадузы јылыйып јаткан аш-курсактарды белетеериниҥ технологияларын орныктырып, эл-јонныҥ јӱрӱмине кийдирери болуп јат. Бу керек-јарак јуртээлем билимдердиҥ кандидады, ӧрӧ адалган кафедраныҥ доценти Айана Сумачакованыҥ шылтузында ӧткӧн деп айдар

2 ноября 2023

Этой осенью участник СВО Михаил Кызаев получил от Отделения Социального фонда России по Республике Алтай модульный протез голени.

Михаил Кызаев родом из с. Каракокша Чойского района. В 2022 году Михаил получил минно-взрывное осколочное ранение и нуждался в обеспечении протеза нижней конечности (голени). Путь длиною в год пришлось пройти Михаилу, чтобы в Программе реабилитации появился протез индивидуального изготовления. А вот с осваиванием средства реабилитации мужчина справился за пару дней. Региональное отделение фонда помимо модульного

2 ноября 2023

«Кыймыктанганы кыр ажар, озологоны от алар»

Ӱлӱрген айдыҥ 27-чи кӱнинде Павел Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда Алтай Республиканыҥ Олимпий совединиҥ тӧзӧлгӧнинеҥ ала он јылдыгына учурлалган кӧдӱриҥилӱ јуун ӧткӧн. Бӱгӱнги кӱнде бу совет тергеениҥ јондык кыймыгуларыныҥ ортозында спорт аайынча бӧлӱкте кӧрӱмјилӱ иштӱ организациялардыҥ бирӱзи болуп јат. Оны 2013 јылдаҥ ала Россия Федерацияныҥ физический культуразыныҥ ла спортыныҥ нерелӱ ишчизи, грек-рим кӱрешле Алтай Республиканыҥ

2 ноября 2023

«Очоктыҥ јылузын чеберлеп»

Калыктар ортодо јииттердиҥ «Очоктыҥ јылузын чеберлеп» деп ӱлекери ӱлӱрген айдыҥ 26-27 кӱндеринде баштапкы катап ӧткӧн. Ӱлекердиҥ авторы — калада јашӧскӱримниҥ тӧс јериниҥ директоры Эркелей Тугурова. Ӱлекердиҥ кӧдӱрӱҥилӱ ачылтазында уткуулду сӧзиле туружаачыларды тӱӱки билимдердиҥ кандидады, доцент, эл библиотеканыҥ методисти Лариса Мукаева, билениҥ психологы Елена Корчагина уткугандар. Байрамда башка-башка укту јииттер јуулган, олордыҥ тоозында — алтай, туба,

2 ноября 2023

Адаларыс јаантайын јаныста болзын..!

2021 јылдаҥ ала ӱлӱрген айдыҥ ӱчинчи амыраар кӱнинде Адалардыҥ кӱни темдектелет. Эҥ ле јалтанбас, кӱчтӱ, килеҥкей, иштеҥкей адаларга учурлалган быјылгы кӧдӱриҥи Кадын сууныҥ јарадында бийик карагайлардыҥ ортозында турган «Манјӱрек» деген туркомплексте ӧткӧн. Оны «Тӧрӧлин корулаачылар» фондтыҥ Алтай Республикадагы филиалы баштап ӧткӱрген. Бу кӱнде адаларын уткыырга аҥылу јуучыл операцияда туружып турган јерлештеристиҥ балдары келди. Керек-јарактыҥ кӧдӱриҥилӱ

2 ноября 2023

Јаан ийде – калыктар бирлигинде

Кӱчӱрген айдыҥ 4-чи кӱнинде Албатылар бирлигиниҥ кӱни темдектелет. Байрамдык кӱнде јӱзӱн-башка политикалык партиялар ла јондык биригӱлер ойын-концерттер, акциялар, спорт маргаандар ла митингтер ӧткӱргилейт. Байрам 2005 јылдаҥ ала темдектелип баштаган. Је кӧп улусты бу кандый кӱнге учурлалган байрам деген сурак јилбиркедет. Шак ла бу кӱн, эски јыл тооалышла 1612 јылдыҥ ӱлӱрген айыныҥ 22-чи кӱнинде, староста Кузьма

2 ноября 2023

Чӱм-јаҥдарысты ундыбайлы

Таныжыма јуук тӧрӧӧни кызы кижиге барганын ла оны куда тӱжӱрер улустыҥ тоозына кийдиргени керегинде телефон соккон. Байа кижи кудалап келер улусты араайынаҥ сакып ла турган. Кӱндер ӧдӱп ле јат, кудалаар улустаҥ табыш та јок. Бир кӱн телефон шыҥкыраган. Кӧрзӧ, таныш эмес номер. База ла куурмакчылар болбайсын деп, телефонды албас деген санаа болгон. Оноҥ кудалап улус

2 ноября 2023

1 2

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир