День: 30.07.2019

Јозок алгадый улус јаныста

Мен ӱчинчи класстыҥ ӱренчиги болорым. Бистиҥ Акташтагы школ нениҥ учун Станислав Моховтыҥ адыла адалган деген суракла јилбиркедим. Јаан удабай класста ӧткӧн часта бойымныҥ сурагымныҥ каруузын уктым. Станислав бистиҥ школды божоткон јуучыл-интернационалист, Афганистанда божогон. Афганистаннаҥ совет јуучылдарды чыгарганынаҥ ала одус јылдык быјыл темдектелди. Мен јуучыл-интернационалисттер керегинде билеримди тереҥжидер амаду тургустым. Шиҥжӱлӱ-бедиреништӱ ижим ӧйинде школымныҥ ӱренчиктери ортодо

30 июля 2019

«Јурт ӧзӧр, јаранар, јаанаар…»

Шабалин аймактыҥ Каспа јуртыныҥ эл-јоны кичӱ тӧрӧлиниҥ байрамын јаан изӱ айдыҥ 24-чи кӱнинде бийик кеминде ӧткӱрди. Јаҥжыкканы аайынча јажыл јайдыҥ ичинде ӧткӱрилип јаткан байрамга ыраак-јуук јерлердеҥ айылчылар кӱӱнзеп ле амадап келдилер. Каспа јурттыҥ ады-чуузы ӧткӧн ӧйдӧ јайалталу јурт артисттери Москвага барып турардаҥ бери ороон до, республика да кеминде танылу, јарлу ине. Эл-јоны амыр-энчӱ, токыналу јуртап

30 июля 2019

Телекейде калыктардыҥ кай чӧрчӧктӧри аjаруда

Ӧткӧн айдыҥ учкаары Бишкекте телекейдеги калыктардыҥ кай чӧрчӧктӧриле колбулу фестиваль ла билимдик симпозиум ӧтти. Бу фестиваль ла оныҥ ичинде ӧткӱрилип турган симпозиум Кыргызстанда эки jылдыҥ бажында бежинчи катап болды. Симпозиумныҥ тӧс темазы — «Эпосто телекейлик мифологиялык jурамал чын jӱрӱмниҥ кебери» деп тургузылган. Анайда ок бу ончо керектер атту-чуулу манасчы Сайакбай Каралаевтиҥ чыкканынаҥ ала 125 jылдыгына

30 июля 2019

Эл-јон амыр болзын деп…

Алтай Республика аайынча ичбойындагы керектердиҥ министерствозы 2019 јылдыҥ баштапкы јарымјылдыгында ӧткӱрген иштиҥ турулталарын кӧргӧн. Ведомствоныҥ коллегиязыныҥ элбедилген јуунында темдектелгениле, тергееде тыҥ шиҥжӱде турган криминогенный айалга турумкай кеминде. Ичбойындагы керектердиҥ органдары Российский Федерацияныҥ президенти, Россияныҥ МВД-зыныҥ башкартузы тургускан амадуларды бӱдӱрген. Анайып, оперативный айалганы шиҥжӱде тудары, јондык-политикалык ла криминогенный айалганыҥ турумкайы, граждандардыҥ ла јондыктыҥ амырын корыырын тыҥыдары

30 июля 2019

Јурт ээлемниҥ ле јолдордыҥ курч сурактары шӱӱжилген

Бу кӱндерде Горно-Алтайскта ОНФ-тыҥ тергеелик исполкомында Алтай Республиканыҥ башка-башка ээлемдериниҥ комплексный ӧзӱмине учурлалган тегерик стол ӧткӧн. Јуунныҥ ижин исполкомныҥ башкараачызы Алексей Савченко ачкан. Кӱрее куучында албаты фронттыҥ текшироссиялык штабыныҥ сопредседатели, «КАМАЗ» ПАО-ныҥ генеральный директоры Сергей Когогин турушкан. Јуунда анайда ок албаты фронттыҥ тергеелик бӧлӱгиниҥ башкараачылары, «Кӧлӱктердиҥ јеткер јок ло чыҥдый јолдоры», «Кичӱ ле орто аргачылык,

30 июля 2019

Азырал белетеер иш аҥылу ајаруда

Республиканыҥ ээлемдери јаскы кыра ижин тӱгескен та јок, јурт ишчилер бастыра кӱчин азырал белетеерине ууламјылап ийди. Быјыл ай-кӱнниҥ айалгалары ӧлӧҥ-чӧпкӧ јарамыкту деп айдар керек. Кыска ла ӧйгӧ токтоп турган јааштар копјылдык та, бирјылдык та ӧлӧҥгӧ јакшы ӧзӧр аргалар берген. Эмди дезе мал-ашка керектӱ байа азыралды белетеп аларга айас кӱндер керек. Тургуза ӧйдӧ малга азырал белетеер

30 июля 2019

«Гуманитар јаны экономикадаҥ да учурлу…»

Федерацияныҥ да, анайда ок ороонныҥ да јӱрӱминде ле турумкай ичкери ӧзӱминде гуманитар керектиҥ учуры там ла бийиктейт. Бистиҥ республикага РФ-тыҥ Государстволык Думазыныҥ депутады, Государстволык Думаныҥ СНГ-ныҥ керектери, евразияныҥ интеграциязы ла гран ары јанында јерлештерле колбу тудары аайынча комитединиҥ турчызы И. И. Белековтыҥ келгенин тузаланып, парламентарийге бир канча сурактарла баштандыбыс. —Иван Итулович, Госдумада сурактардыҥ гуманитар јаны

30 июля 2019

Эл-јон јӱрӱмди јаҥыртар амадулу

Алтай Республикада «Ийделӱ Алтай» деген тизӱ форум ичкери јолын алынды. Форумныҥ амадузы — таланыҥ јербойындагы экономиказыныҥ «ӧзӧтӧн аргазын» илелеп чыгарары ла таланыҥ ӧзӱминиҥ программазын элбеде шӱӱжери. Шак мындый тизӱ форумдар Чой, Шабалин, Кош-Агаш, Улаган аймактарда ӧтти. Муниципал тӧзӧлмӧлӧрдӧ ӧткӧн форумдардыҥ ижинде республиканыҥ башкарузыныҥ турчылары, аймактардыҥ администрацияларыныҥ чыгартулу улузы, јондыктыҥ шӱӱлтелерин айдаачы улус ла јурт јерлердиҥ

30 июля 2019

А. Новак: «Јажыл» энергетикага јӧмӧжӧрис

Ӧткӧн кӱндерде Алтай Республикага ишмекчи јол-јорыгыла Россияныҥ энергетиказыныҥ министри Алексей Новак келип јӱрди. Јирме јылдыҥ туркунына энергетиканыҥ министри тергеебиске баштапкы катап келгенин темдектеер керек. А. Новак Федеральный штабтыҥ Сибирь федерал округтыҥ јеткер болбозынаҥ электројеткилдеш аайынча штабтарыныҥ јуунын ӧткӱрди. Ондо Сибирьдеги электројеткилдештиҥ субъекттерин ле ЖКХ-ныҥ объекттерин 2019-2020 јылдарда одыру ӧйине белетеери кӧрӱлди. Јуунда АР-дыҥ удурумга башчызы

30 июля 2019

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир