Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
День: 17.09.2019
Квантунский черӱни оодо согорында турушкан
Сыгын айдыҥ 3-чи кӱнинде Горно-Алтайскта Мактыҥ мемориалына чечектер салган ла «Приказ перейти границу» деген фильмди кӧргӧн кийнинеҥ Россияныҥ ФСБ-зыныҥ Алтай Республика аайынча пограничный башкартузыныҥ ишчилери ле Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ ветераны, јопондордыҥ Квантунский черӱзин оодо согорында турушкан пограничник Александр Данилович Байдюковло јаҥжыккан туштажу ӧтти. А. Д. Байдюков јуучыл службага 1944 јылда атанган. Је кӧп улустыҥ
17 сентября 2019
Ороонныҥ байлык тӱӱкилӱ службазы
2019 јылдыҥ сыгын айыныҥ 11-чи кӱнинде ороонныҥ миграцияныҥ сурактары аайынча бӧлӱктери 300 јылдыгын темдектеген. Россияда паспортизацияныҥ тӧзӧлгӧлӧри Петр I каан тушта тӧзӧлгӧн болгон: ол тушта ӧскӧ ороондордыҥ Россияга келип турган улузын чотко ло шиҥжӱге алары полицияга молјолгон. Кижини керелеп турган документ — «паспорт» деген сӧс баштапкы ла катап 1719 јылдыҥ куран айыныҥ 31-чи кӱнинде (јаҥы
17 сентября 2019
«Чупчи Крезь», «Алые паруса» ла «Морозко»
Бу кӱндерде Алтай Республиканыҥ тӧс калазы Горно-Алтайскта Удмурт Республиканыҥ государстволык театрыныҥ гастроль јорыгы ӧткӧн. Уралдаҥ келген эл театрдыҥ башкараачылары ла актерлоры сыгын айдыҥ 12-чи кӱнинде элбек јетирӱлер эдер эп-аргалардыҥ журналисттериле туштажып, «Чупчи Крезь» — «Песнь Чепцы» деген эпос аайынча удмурт тилле тургузылган спектаклин кӧргӱскен. Сыгын айдыҥ 13-14 кӱндеринде дезе јаан улус бу театрдыҥ «Алые паруса»
17 сентября 2019
Кай чӧрчӧктӧр тӱрк ле монгол телекейди бириктирет
Алтаистиканыҥ С. С. Суразаковтыҥ адыла адалган билим-шиҥжӱлик институды сыгын айдыҥ 10-13 кӱндеринде кайчы Наталья Черноеваныҥ чыкканынаҥ ала 100 јылдыгына учурлалган «Евразияныҥ калыктарыныҥ кай чӧрчӧктӧри ле кай санады: чеберлеери, шиҥжӱлеери ле учурын кӧдӱрип јартаары» деген бастырароссиялык ла башка-башка калыктардыҥ турушканыла билим-практикалык конференцияны белетеп ӧткӱрди. Бастырароссиялык ла башка-башка калыктардыҥ турушканыла ӧткӧн конференцияныҥ ижинде беженнеҥ ажыра улус эрчимдӱ
17 сентября 2019
Евразий цивилизацияныҥ алтай векторы
Cыгын айдыҥ 13-чи кÿнинде Горно-Алтайсктагы эл университетте «Jаан Алтайдыҥ тÿрк-моҥол телекейи: тӱӱки-культуралык энчи ле эмдиги öйи» деп калыктар ортодогы алтаистикалык форум öткöн. Ондо бойыныҥ jетирÿзиле тÿÿки билимдердиҥ кандидады, РФ-тыҥ Государственный Думазыныҥ депутады Jыман Итулович Белеков сöс айткан. Бу докладтыҥ текстин кыскарта jарлап турубыс. Алтайдыҥ тÿрк-моҥол телекейине учурлалган калыктар ортодогы алтаистикалык форум (оны мен элбеде «тÿÿки-культуралык
17 сентября 2019
Солун керектерле байлык јай
Республиканыҥ школдорында јаҥы ӱредӱлӱ јыл кӧндӱге берди. Тергеебистиҥ 24 муҥ кире ӱренчиктери јай ӧйинде балдардыҥ лагерьлеринде амыраган ла су-кадыгын тыҥыткан, јилбилӱ јол-јорыктарда ла ӧскӧ дӧ солун керектерде турушкан, удурумга иштеген ле ветерандарга, јаан јашту улуска ла кенектерге болуш јетирген. 2019 јылдыҥ јайында балдардыҥ амыралтазын јеткилдеер ле су-кадыгын орныктырар иштерде башка-башка бӱдӱмдӱ 156 учреждение иштеген. Алтай
17 сентября 2019
Аэропортты элбедери шӱӱжилет
Горно-Алтайсктыҥ аэропорты јаҥырта јазалып, ойто иштеп баштаган 2011 јылда ол ажыра јорыктаган улустыҥ тоозы 4200 кижи болгон, быјыл бу кӧргӱзӱ 71 000 кижиге јеткен. Аэропорттыҥ эмдиги ижи ле келер ӧзӱми керегинде пресс-конференция сыгын айдыҥ 18-чи кӱнинде, республиканыҥ кей каалгазы ажыра окылу темдектелип ӧткӧн 400 000-чы кижини кӧдӱриҥилӱ уткыган кийнинде, ӧтти. Эрмек-куучында «Горно-Алтайсктагы аэропорт» деген акционер биригӱниҥ директорлорыныҥ
17 сентября 2019
Талдаштардыҥ чӱми билдирлӱ јаанаган
Газедистиҥ бӱгӱнги айылчызы – Россияныҥ Федерациязыныҥ Государственный Думазыныҥ 2-чи округла (Алтай Республика) талдалган депутады Родион БУКАЧАКОВ. Ол бойыныҥ эрмек-куучынында Алтай Республиканыҥ башчызына ла депутаттарына ӧткӧн талдаштар керегинде айдат, Госдумада 2019-2020 јылдарда ӧткӱретен ижи-тожыла таныштырат. —Родион Борисович, республикабыста јуукта ӧткӧн талдаштар керегинде нени айдарыгар? —Республиканыҥ башчызына ла депутаттарына ӧткӧн калганчы талдаштардыҥ кемдӱзин эмезе кеми јогын, јастыразын
17 сентября 2019
Јаҥы объекттер ачылар
«Шабалин аймак» муниципал тӧзӧлмӧдӧ јонјӱрӱмдик учурлу объекттер кандый айалгада болгоны јанынаҥ аймактыҥ јааныныҥ јонјӱрӱмдик сурактар аайынча ордынчызы Татьяна ЗОЛОТУХИНАЛА куучындаштыс. –Аймакта јаҥы объекттер ачылары темдектелгенин укканыс. Ол керегинде айдып берген болзогор? – Быјыл Камлак јуртта школдыҥ ачылтазы ӧдӧр. Анда 80 ӱренчик ӱренер аргалу болор. Бу объектти 2019 јылдыҥ јаҥар айыныҥ учында табыштырары темдектелет. Бӱгӱнги кӱнге
17 сентября 2019
Алтайысты быртытпайлы!
Алтайыста кузук быјыл јакшы бӱткени эл-јоныска јаан арга болды. Улус јууган кузугын акчага табыштырып, бала-барказын кийиндирет, кредиттерин тӧлӧйт, айыл-јуртына керектӱ не-немелер алат. Јурт јерлерде јаткандардыҥ бастыразына јуугы кузуктап јат. Кузуктаар амадула республикабыска одоштой тергеелердеҥ де келип тургандардыҥ тоозы ас эмес. Кыскарта айдар болзо, Алтайыстыҥ арка-јыштары кузукчыларла толо берди. Редакциядаҥ кузукташла колбулу бичимел белетезин деген јакылта
17 сентября 2019
ТОП
Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай
УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир