Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Месяц: Декабрь 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/novyj-god-1.jpg)
Јаҥы јылла!
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/DSC_0018.jpg)
2018 jыл: ӱредӱликтиҥ ундылбас элестери
Алтай Республикада «Јиит устар» (WorldSkills Russia) деген талалык чемпионат ӧткӧн. * * * Оҥдой аймакта Шашыкман јурттыҥ орто ӱредӱлӱ школында јаҥы спортзал ачылды. * * * Россияда јажы эр кемине јетпегендердиҥ керектери ле олордыҥ тап-эриктерин корыыры аайынча кӱреелер тӧзӧлгӧниниҥ 100 јылдыгы темдектелди. Алтай Республиканыҥ јажы эр кемине јетпегендердиҥ керектери ле олордыҥ тап-эриктерин корыыры аайынча кӱреези
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/al.jpg)
«Чаҥкыр Алтай» кинотеатрдыҥ ачылтазы
Јаҥар айдыҥ 25-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ башчызы Александр Бердников канча ӧйдиҥ бажынаҥ ижин орныктырып јаткан «Чаҥкыр Алтай» кинотеатрдыҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазында турушкан. «Јаҥы јылдыҥ алдында бис эл-јоныска јаан сый эткенис – јаҥырту иштердиҥ кийнинеҥ «Чаҥкыр Алтай» кинотеатрды ачтыс. Бу тура 1962 јылда тудулган, је калганчы 27 јылдыҥ туркунына ол бойыныҥ ууламјызы аайынча иштебеген. Тураны канайда тузаланарыла
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/bujd.jpg)
Jедимдериле арбынду jыл болды…
Эски јылды ӱйдежип, Јаҥы јылды уткып тура, једимдерди, турулталарды темдектеери јакшынак јаҥжыгу болуп јат. Бистиҥ тергеебис кандый да уур-кӱчтер болзо, ӧзӱмниҥ јолыла ичкери алтап, једимдерге јӱткийт. Албаты-ээлемниҥ ончо бӧлӱктериниҥ ижи, онойдо ок јонјӱрӱмдик, ич-кӧгӱс учурлу бастыра керектер, јадын-јӱрӱмис экономиканыҥ ӧзӱминеҥ камаанду болуп туру. Бӱгӱнги эрмек-куучыныс Алтай Республиканыҥ экономиканыҥ ӧзӱми ле туризм аайынча министри Светлана БУЙДЫШЕВАЛА
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/18.png)
Јылдыҥ турулталары
Николай КАРМАНОВ, Алтай Республиканыҥ 16-чы талдаачы округы (Кан-Оозы – Кӧксуу-Оозы аймактар) аайынча депутат: «Быјылгы јыл јеҥил эмес јыл болгон. Тӧс буудактар акча-манат једишпезиле, санкцияларла колбулу болды. Је ондый да болзо, республика да ичинде, мениҥ де округымда эдилген иштер ас эмес. Темдектезе, Кан-Оозы аймактыҥ тӧс эмчилигин јазаарга јаан кемдӱ акча чыгарылган. Јабаганда школ јаҥырта тудулган, балдардыҥ
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/11/DSC_4960.jpg)
Спортто једимдер
2018 јыл Алтай Республикада Хоккейдиҥ јылы деп јарлалган болгон. Ол керегинде республиканыҥ башчызы А. Бердников јылдыҥ бажында Горно-Алтайскта «Спартак» стадиондо тергееде спорттыҥ кышкы бӱдӱмдериниҥ ачылтазы ӧдӧрдӧ јарлаган. Кӧдӱриҥилӱ ачылтада Россияныҥ президентиниҥ болушчызы, Россияныҥ Олимпий комитединиҥ вице-президенти Игорь Левитин ле Татарстан Республиканыҥ транспорт ло јолдор тудары аайынча министри Ленар Сафин турушкандар. Хоккей аайынча республикан федерация 2008
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/hoz.jpg)
Бийик амадулар
Алтай Республикада 2006 јылда бюджеттеҥ чыгарылып турган акча-болуштыҥ кеми 194 миллион салковой болгон болзо, 2018 јылда «Јурт ээлемди ӧскӱрериниҥ» госпрограммазына јети јӱс он эки миллион салковой акча салылган болгон. * * * Бӱгӱнги кӱнде республиканыҥ крестьян-фермер ээлемдери јарым миллионго шыдар тын мал кыштадып јадылар. Тергеениҥ јурт ээлеминде 500 предприятие, 1600-теҥ ажыра КФХ-лар ла 55 муҥнаҥ
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/velikie.jpg)
Jон-политикалык керектер
Тулаан айда Россия Федерацияныҥ Президентин тудар федерал талдаштар ӧткӧн. Алтай Республиканыҥ ӱнбереечилериниҥ 64,8% ондо турушкан. Президентке кандидат болгон ло талдаштарда јеҥӱ алган В. В. Путин учун бистиҥ тергееде ӱнбериште турушкандардыҥ 70,6% ӱнин берген. * * * Сыгын айда республиканыҥ 83 муниципал тӧзӧлмӧлӧринде јербойында бойы башкарынып јадар јаҥдарда иштеер улусты тудар талдаштар ӧткӧн. Тогус аймакта аймактардыҥ
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/Neftedobucha-1.jpg)
2018 jыл бисти неге ӱреткен?
Россияндар акчазын аайлу-башту тузаланар ла ороон ичинде амыраар боло берген, бизнес ле јаҥ экономикалык ӧзӱмди јеткилдеерге болуп, тыш рынокторды аларга албаданган деп, эксперттер темдектейт. Олор «2018 јыл бисти неге ӱреткен?» деп суракка каруу јандырган. Талдап алган јолло барары Александр ДЫНКИН, экономикалык билимдердиҥ докторы, Россияныҥ билимдериниҥ академиязыныҥ телекейлик экономиканыҥ ла албатылар ортодо колбулардыҥ Е. М. Примаковтыҥ
28 декабря 2018
![](https://altaicholmon.ru/wp-content/uploads/2018/12/et.jpg)
Салым берген курсагыс
Алтай аш-курсакла колбулу бир канча кожулта сӧс Бис ышту курут јип, талкан булгап, чеген ичип ӧскӧн ӱйе – јуудаҥ, чактаҥ тирӱ арткандардыҥ балдары. Оҥду курсак-тамак, кийим-тудум једишпегениниҥ ӱлӱзи биске де једишкен. Кааза-чобра јапкан содон чадырда чайлаарга, тӱн кирзе – ышка кӧстӧрди јидиртип конорго келишкен. Кере тӱжине аштаганча ойноп јӱреле јанганда, керемде курут, кайнаткан сӱттиҥ каймагы
25 декабря 2018
ТОП
«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар
Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы
«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»
Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым