День: 10.07.2018

ОНФ представил рейтинг городов по эффективности ликвидации городских свалок

Эксперты ОНФ на пресс-конференции в МИА «Россия сегодня», посвященной экологическим проектам ОНФ, представили рейтинг городов по количеству выявленных и устраненных свалок, расположенных в черте населенных пунктов. Лидерами были признаны Искитим (Новосибирская область), Нижнекамск и Бугульма (оба -Республика Татарстан), Барнаул, а также Тамбов. Аутсайдерами рейтинга стали – Тобольск (Тюменская область), Чебоксары, Первоуральск (Свердловская область), Вязьма (Смоленская

10 июля 2018

Аржан сууга албатыдаҥ болуш керек…

Туулу Алтай аржан-кутук сууларыла байлык. Албаты-јон туку јебрен ӧйлӧрдӧҥ бери олорго барып, эмденип, быйан сурап јат. Аржандар бистиҥ албатыга јаан байлу, аҥылу учурлу байлыктар болот. Олорло колбулу чӱм-јаҥдарды албатыбыс чеберлеп, чактаҥ чакка улалтып апарат. Аржан-кутук суулардыҥ быйаны кӧп албатыга јеткен. Бистиҥ јердеги аржандарга јаҥыс ла јербойыныҥ улузы эмес, је анайда ок ӧскӧ дӧ тергеелердеҥ кӧп

10 июля 2018

Ипотеканыҥ кредиттерин берери кӧптӧйт

Россияныҥ Сбербанкы 2018 јылдыҥ кичӱ изӱ айыныҥ 9-чы кӱнинеҥ ала базовый ставкалардыҥ кемин јабызадып, јаҥы тудулып турган туралардаҥ тура садып аларына берилип турган ипотечный кредиттер аайынча акция ӧткӱрип баштаган. Jаҥы тураларга ипотечный кредиттердиҥ базовый ставкалары, мындый кредиттерди алаачылардыҥ категориязын кӧрӱп, 0,3-0,5 пункттарга јабызаар. Заемщик јӱрӱмин страховать этсе ле бойыныҥ кирелтелерин керелезе, кредиттиҥ кеми јылдык 7,1-9,5

10 июля 2018

Аҥдаш — јадын-јӱрӱмниҥ јаҥжыккан бӱдӱми

«Алтай Республиканыҥ јеринде аҥдаш ла аҥ-куш байлыктарды чеберлеери керегинде» республикан јасактыҥ 4.1 тизиминиҥ некелтелерин бӱдӱрери аайынча сурактар јанынаҥ ишмекчи группаныҥ јууны Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ аграрный политика, экология, ар-бӱткенди тузаланары аайынча комитединиҥ председатели Василий Манышевтиҥ башкартузыла ӧтти. Ол тизимде айдылганыла, республиканыҥ кажы ла муниципал аймагында муниципал тӧзӧлмӧниҥ јериниҥ 50 проценттеҥ ас эмес, улус буудагы јогынаҥ

10 июля 2018

Ајаруда – Акташ јурттыҥ сурактары

Алтай Республиканыҥ башчызы Александр Бердников јаан изӱ айдыҥ 4-чи кӱнинде Улаган аймактыҥ Акташ јуртыныҥ јонјӱрӱмдик ле экономикалык сурактары аайынча ишмекчи јуунды баштап ӧткӱрди.

10 июля 2018

Тилдиҥ салымы, ӧзӱми – тӧс јерде

Ады-јолы элбеде јарлу билимчи, кӧп тоолу ӱредер бичиктердиҥ авторы, ӱредӱчи Надежда Тайборинаны республиканыҥ, ол тоодо ӱредӱлик бӧлӱгиниҥ озочыл иштӱ, байлык ченемелдӱ, билгири тереҥ ле тоомјылу улузыныҥ бирӱзи деп айдар керек.

10 июля 2018

Jайканыжып кожоҥдогон јаҥарыс…

Быјылгы Эл Ойынныҥ экинчи кӱнинде эртен турадаҥ ала тал-тӱшке јетире «Jаҥар кожоҥ» ӧткӧн. Быјылгы байрамда бир канча конкурстар текши программага кирип, таҥынаҥ јеҥӱчилдер илелелип, јерлер ӱлешпеген. Олорго баллдар тургузылып, једимдери аймактардыҥ текши командазыныҥ кӧргӱзӱлерине кийдирилген. Онойып, «Jаҥар кожоҥ» ло «Алтай айыл» деп конкурстарда таҥынаҥ јеҥӱчилдер темдектелбеген. Jе онызынаҥ олордыҥ учуры да, кӧрӱмдӱзи де јабызабаган…

10 июля 2018

Алтай аш-курсактыҥ байы

Алтай кижиниҥ курсагы талкан, эт, сӱт деп тегиндӱ айдылбаган. Мынаҥ кӧргӧндӧ, алтай калыктыҥ јӧӧжӧзи, арга-чагы — ол эжикте малы. Албатыбыс малды јаҥыс ла азыранарга, кийинерге садарга тудуп јаткан эмес. Мал — ол ӧзӱп јаткан јаш балдарга эне-аданаҥ ӧскӧ база бир таҥынаҥ ӱредӱчизи, таскадаачызы. Мал — ол тынду, оны кичеери, оны байлаары кижини јакшы билгирге таскадып

10 июля 2018

«Курский дуга» деп кӧрӱ ачылган

Москваныҥ Jеҥӱниҥ Музейиниҥ кӧмзӧлӧринеҥ тӧзӧлгӧн «Курский дуга» деп адалган кӧрӱ Алтай Республикада ла ороонныҥ база ӱч тергеезинде иштеп баштады.

10 июля 2018

Газет-кычыраачы-газет

Алтайына учурлалган јӱрӱм Мен Алтайыстыҥ, албатыстыҥ чындык уулы, узак јылдарга јамылу иштерде иштеп, кӧпти эткен Юрий Васильевич Антарадоновтыҥ эземине учурлай чыккан бичикти кычырып, кӧстиҥ јажын да тӧктим. «Алтайына учурлаган јӱрӱм. Жизнь, посвященная Алтаю» деп бичикти чыгарарында кӧп каруулу улус турушкан эмтир: Н. М. Екеева (ӱлекердиҥ башкараачызы), Т. Н. Туденева, А. М. Емендеева, Г. П. Сумин,

10 июля 2018

1 2

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир