День: 13.09.2019

«Газпром» не будет строить газопровод через алтайские горы

Президент РФ Владимир Путин поручил главе «Газпрома» Алексею Миллеру изучить вопрос о переносе планируемого газопровода из России в Китай на территорию Монголии, чтобы обойти объект всемирного наследия «Золотые горы Алтая». Глава государства назвал этот вариант «вполне реалистичным». Такое поручение дал президент РФ Владимир Путин. Ранее с соответствующим предложением выступил глава Монголии Халтмаагийн Баттулга, и Путин

13 сентября 2019

Аайлу албаты, укаалу улус болорыс па?

Газедистиҥ айылчызы – бичиичи Бронтой БЕДЮРОВ, Арасей де ичинде, телекей де кеминде јарлу алтаист ле тюрколог. —Бронтой Янгович, баштапкы куучынысты «улус» деген сӧстиҥ баш учурын јартаарыла туузылткан эдис… Бӱгӱнги алтай тилдеҥ бу сӧсти бӱгӱнги орус тилге кӧчӱрзебис, «люди» дегени болор, ол ок ӧйдӧ озогы орус јуракайларда «телеуты» да деп, «Телеуцкий Улус» та деп темдектелгени бар

13 сентября 2019

Ай-кӱн качалаҥын јетирет

Быјыл Алтай Республиканыҥ јурт ээлеминиҥ ишчилери мал-ашка азырал белетеер иштерди јӱс сегизен алты муҥ гектар јерде ӧткӱрет. Оны бӱгӱнги кӱнде эҥ каруулу иштердиҥ бирӱзи деп айдарга јараар. Је оны эрчимдӱ ӧткӱрерине ай-кӱнниҥ айалгалары јаан качалаҥын јетирет. «Кӱски кӱн кӱндеп-кӱндеп, кӱп эдер» дегениле, теҥерини кара булуттар бӱркеп, јуттап туру. Мындый айалгаларда чабылган ӧлӧҥ јыдып, ӱрелердеҥ де

13 сентября 2019

«Алтын Майдан»: Алтайдыҥ ӱредӱчилери эҥ артык

Ӧткӧн куран айда Кан-Оозы аймактыҥ Моты-Оозы јуртыныҥ школыныҥ алтай ойноткыларла ойноор «Арчын» деп фольклор ансамбли калыктар ортодогы Крымда болгон фестивальда турушкан. Худбашкараачызы Вадим Кыдатовко ло школдыҥ директоры Лариса Кыйыновага баштаткан 12 ӱредӱчи фестиваль-конкурстыҥ беш номинациязыла баштапкы јерлер алып јанып келгендер. Бу фестиваль-конкурс јылдыҥ ла Крым Республиканыҥ Черноморский районыныҥ Межводное поселогында ӧдӱп, Россияныҥ кӧп тоолу калыктарын

13 сентября 2019

Э. Памфилова: Олег Хорохордин ак-чек тартыжуда јеҥген

РФ-тыҥ Тӧс талдаачы кӱреезиниҥ председатели Элла Памфилова «Россия 24» телеканалда айтканыла, кампания јеҥил эмес те айалгада ӧткӧн болзо, АР-дыҥ башчызыныҥ талдаштарында Олег Хорохордин ак-чек тартыжуда јеҥген. Эксперттер экинчи тур болордоҥ айабас деп белге-шӱӱлтелер де айткан болзо, кандидаттыҥ командазы ла кандидат бойы республиканыҥ албаты-јонынаҥ јаан јӧмӧлтӧ алып, баштапкы ла турда кӧп ӱндерле јеҥӱ алган. О. Хорохордин

13 сентября 2019

Горно-Алтайсктагы аэропорттыҥ 400 000-чы пассажири

Кече, сыгын айдыҥ 12-чи кӱнинде, Горно-Алтайсктыҥ аэропорты мынаҥ учкан 400 000-чы кижини кӧдӱриҥилӱ уткыды. Эртен тура Москва јаар S7 Airlines ле Победа компаниялардыҥ самолетторыла учарга келген улус мындый кӧдӱриҥи болорын сананбаган да. Бу јар эдилерде, аэропортто јык толо улус, анчада ла регистрация ӧткӧндӧр «ырысту пассажир» кем болорын ӧкпӧӧрип сакыган. Горно-Алтайсктыҥ аэропортын 2011 јылда јаҥырта јазаган кийнинде

13 сентября 2019

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир