Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
День: 17.03.2020
Г. И. Чорос-Гуркинниҥ чӱмдемелдериниҥ јайалган тӱӱкизи
Г. И. Чорос-Гуркинниҥ чӱмдемелдериниҥ јайалган тӱӱкизи керегинде куучынды баштаардаҥ озо, бӱгӱнги ӱйеге Чорос-Гуркин тӧрӧл тилин билген бе деген јарт эмес суракка каруу берели. Ол нениҥ учун чӱмдемелдерин орус тилле бичиген? Бис оны орус тилдӱ јурукчы деп айдарыс па, ол сӧстиҥ алтай јурукчызы болуп неле аҥыланат? Гуркин деп ӧбӧкӧ карган адазыныҥ Кӱрке (Тыдыков) деп адынаҥ бӱткен,
17 марта 2020
Кайкал кептӱ чегедек – јурттыҥ музейинде
Ада-ӧбӧкӧлӧрдиҥ энчилеп артыргыскан байлыгын чуктай јуунадып, келер ӱйелерге чеберлеп алары каруулу да, тузалу да керек. Шак мындый амадула кӧп тоолу музейлер ачылат. Музейди ачып иштееринде, бу иштиҥ чике бажында кӧгӱс кӧрӱми тереҥ, кандый ла керектиҥ учурын ыраада, ажындыра кӧрӧр улус турат. Кош-Агаш аймактыҥ Мукур-Таркаты јуртында јуртап јаткан јабак сӧӧктӱ Тамара Еликпаеваныҥ ады-јолы элбеде јарлу. Ол
17 марта 2020
Озогы јаҥжыгуларды олор улалтканча
Кажы ла ороонныҥ, кажы ла таланыҥ байлыгы улус, анчада ла эпшилер ле балдар болуп јат. Кош-Агаш аймактыҥ ӱй улузыныҥ советтериниҥ ижин эске алынар кӱӱним бар. Ӱй улустыҥ экономиканыҥ башка-башка ууламјыларына, социальный јӱрӱмге јетирип турган камааны сӱрекей јаан. Эпшилердиҥ биледеги, бала-барказын таскадарындагы, албатыныҥ јаҥжыгуларын чеберлеп ле ӧскӱрип аларындагы учуры сӱрекей јаан. Ӧткӧн чактыҥ јетенинчи јылдарында Кош-Агаш
17 марта 2020
Мӧҥкӱлик ат-нере
Бу јарлалып јаткан очерктиҥ авторы Иван Васильевич Шодоев ле оныҥ геройы Советский Союзтыҥ Геройы Темирей Токурович Казаков – экӱлези Кан-Оозы аймактыҥ улузы, Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ туружаачылары. Алтай Республиканыҥ албаты бичиичизи, јарлу журналист И. В. Шодоев 1914 јылда Кан-Оозы јуртта чыккан. 1936 јылда черӱге барып, јанып келеле, «Ойроттыҥ комсомолы» ла «Кызыл Ойрот» (эмдиги «Алтайдыҥ Чолмоны»)
17 марта 2020
«Спортчыларыс јерлештерин мынаҥ да ары сӱӱндирзин…»
Спортивный ла јуучыл самболо Россияныҥ чемпионады кочкор айдыҥ 28-чи кӱнинеҥ ала тулаан айдыҥ 2-чи кӱнине јетире ӧйдиҥ туркунына Чебоксары калада ӧткӧн. Орооныстыҥ 69 тергеезинеҥ келген 700-теҥ кӧп спортчылардыҥ тоозында јерлештерис база болгон. Россияныҥ ӧткӧн чемпионады керегинде РФ-тыҥ нерелӱ тазыктыраачызы Мӧҥӱнчи ЯЙТАКОВ куучындаган: —Бу маргаандарга федерал округтардыҥ чемпионаттарыныҥ јеҥӱчилдери ле призерлоры, анайда ок Москва ла Санкт-Петербург
17 марта 2020
Эл-јонныҥ баштаҥкайыла јурттар јаранат
Алтай Республиканыҥ јурт јеезелериниҥ тыш бӱдӱмин јарандырар иштер эл-јонныҥ бойлорыныҥ баштаҥкайлары јогынаҥ ӧтпӧй јат. Эл-јоныныҥ тоозы бир муҥнаҥ ажыра кажы ла јурт јеезе 2018-2022 јылдарда бӱдетен «Јадар јерлерде јарамыкту айалгалар тӧзӧӧри» деп программада туружарга угузу берер аргалу. Республиканыҥ аймактарыныҥ јурт јеезелериниҥ ле тӧс калазыныҥ эл-јоныныҥ баштаҥкайларыла эдилген угузулар аайынча конкурстар эки министерстводо ӧткӱрилет. Ол тоодо
17 марта 2020
Тӧрӧл тилдиҥ байлыгын ачып…
Тулаан айдыҥ 9-14 кӱндеринде јаҥжыкканыла Алтай Республикада «Педагогикалык устыҥ неделези» ӧтти. Кӧп ууламјыларла маргыштар тергеениҥ тӧс калазында Горно-Алтайскта ӧткӧн болзо, «Алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи — 2020» деп маргыш Шабалин аймактыҥ Шыргайты јуртында болды. 2000 јылдаҥ бери алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчилериниҥ маргыш-кӧрӱзи аймактар сайын ӧдӧр болгон. Кажы аймактыҥ ӱредӱчизи јеҥӱ алар, ээчий јылда маргыш
17 марта 2020
Ӱредӱчиге бӱдӱмји, ижемји јаан
Алтай Республикада Ӱредӱликтиҥ устарыныҥ, озочылдарыныҥ кӱндериниҥ, кӧрӱ-маргаандарыныҥ кӧдӱриҥилӱ јабылтазы тулаан айдыҥ 14-чи кӱнинде эл театрда ӧтти. Таланыҥ байлык ченемелдӱ, јайаан јайалталу, јаҥыртулу, баштаҥкайлу ижиле танылу таскадаачылар, ӱредӱчилер, балдардыҥ ӱзеери ӱредӱзиниҥ педагогторы неделе туркунына «Јылдыҥ таскадаачызы», «Јылдыҥ ӱредӱчизи», «Алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи», «Јӱрегимди балдарга бередим», «Ӱредӱликте – озочыл» ла «Служу Отечеству!» деген кӧрӱ-маргаандарда туруштылар. Быјылгы
17 марта 2020
Мӧш — Алтайдыҥ эҥ јаан байлыгы
Бу кӱндерде Алтай Республиканыҥ башчызы, башкаруныҥ председатели Олег Хорохордин тергеениҥ ас тоолу калыктарыныҥ консультативный совединиҥ јуунын ӧткӱрген. Бу јуунда алты сурак кӧрӱлип шӱӱжилген. Анда республиканыҥ ас тоолу калыктарына 2019 јылда јасак аайынча кандый государственный болуш јетирилгени, Чой ло Турачак аймактарда агашты канайып тузаланып турганы керегинде сурактар база кӧрӱлген. Республиканыҥ башкараачызы агашты тузаланары аайынча сурак
17 марта 2020
Сӱрее-чӧптиҥ сурагы: тергеелердиҥ аҥылузын ајаруга алар керек…
АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ экология ла ар-бӱткенди тузаланары аайынча комитединиҥ председатели Владислав Рябченконыҥ башкарганыла, ишмекчи группаныҥ јууны ӧткӧн. Бу группаныҥ турчылары Алтай Республиканыҥ коммунал кату таштанчыларла иштеер тергеелик операторлордыҥ ижин кӧргӧндӧр. Алтай Республиканыҥ тергеелик ӧзӱминиҥ министриниҥ ордынчызы Артем Черников тергеелик операторлордыҥ 2019 јылдагы ижи керегинде куучындап, физический ле юридический потребительдерле коммунал кату таштанчылар јанынаҥ тергееде мындый
17 марта 2020
ТОП
Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай
УТВЕРЖДАЮ Приказом и.о. главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Кудачина Э.В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир