Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

День: 10.12.2019

Чӱмдеер де, кӧчӱрер де узы бийик

Эмдиги ӧйдиҥ алтай чӱмдемелинде Токшын (Сергей) Торбоковтыҥ ады-јолы танылу, јарлу. Ол Горно-Алтайсктагы пединститутта ӱренип турарда, тӱӱки-филологический факультетте орус тилле «Слово», алтай тилле «Ӱн» деген эки газет чыккан. Бу газеттерде ӱренеечилер бойлорыныҥ чӱмдеген ӱлгерлерин чыгаратан. Сергей Торбоков ол газеттиҥ редколлегиязыныҥ турчызы болгон. Студент ӧйинде, 70-чи јылдардыҥ ортозында, оныҥ прозалап бичиген «Студенттердиҥ јазы» деген јуунтызы алтай јииттерге

10 декабря 2019

Стройотрядтардыҥ кыймыгузына — 60 јыл

Студенттердиҥ стройотрядтарыныҥ (ССО)  туружаачыларыныҥ, бу кыймыгуныҥ ветерандарыныҥ следы ӱлӱрген айда Москвада ӧткӧн. Ондо Россияныҥ 80 тергеезинеҥ, СНГ-ныҥ ла Прибалтиканыҥ ороондорынаҥ 6000 кижи турушкан. Стройотрядтардыҥ кыймыгузы башталганын 1959 јылда Москвада Ломоносовтыҥ адыла адалган университеттиҥ 339 студенти Тӱндӱк-Казахстанский область јаар солок кӧдӱрер иштерде туружып барганыла колбойдылар. Кийниндеги јылдарда бастыра јаан стройкаларда – БАМ-ды, КамАЗ-ты, ВАЗ-ты, Саяно-Шушенский ГЭС-ти

10 декабря 2019

Айылга, алтын бозогозын алтап, айылдап кирзе

Кеен ле байлу Алтайда јуртап јаткан алтай эл-калыкта айыл-јурттыҥ бек ле јаҥжыккан јаҥжыгулары бар. Јакшынак јаҥжыгуларыс бистиҥ укталып келген кылык-јаҥысла тудуш. Бӱгӱнги кӱнде алтай кижиниҥ ук-тукумыла тудуш кылык-јаҥы ӧзӱмдӱ болзын деп, айыл-јурттыҥ јаҥжыгуларына ада-эне  бала-барказын  оогоштоҥ ала таскатса, бу јаҥжыгулардаҥ тудунза, артык эмес пе деп сананадым. Оныҥ учун кычыраачыларды «Ӱргӱлјиктиҥ учугы – Алтай јаҥ» деген

10 декабря 2019

«Кан-Кереде» кай чӧрчӧк – бијениҥ тилиле

Павел Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда јаҥар айдыҥ 6-чы кӱнинде Алтай Республиканыҥ кожоҥныҥ ла бијениҥ «Алтам» деген государственный театрыныҥ художественный башкараачызы, Россия Федерацияныҥ нерелӱ артизи, Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган јондык сыйдыҥ лауреады, Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ кижизи Айана ШИНЖИНАНЫҤ белек јажына учурлалган јайаан эҥир ӧтти. Айана Шинжина бије санадыныҥ кӧп тоолу калыктар ортодогы ла бастырароссиялык

10 декабря 2019

Калганчы кан «сызылганча»…

Евгений Карулов Россияныҥ јаргы приставтарыныҥ службазыныҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ аҥылу бӧлӱгинде иштеп јат. Бӧлӱктиҥ колмылтык, ӧскӧ дӧ јепселдер тудунган јуучылдары республиканыҥ Ӱстиги, арбитраж, граждан керектер аайынча јаргыларыныҥ ижин јеткилдейт. Бу јеҥил эмес ишти јаргы приставтардыҥ аҥылу бӧлӱгиниҥ эҥ бийик темдеги ле оморкодузы болгон — јажыл беретти чебер ле чек эдинип јӱрген кыпчак сӧӧктӱ Евгений

10 декабря 2019

Адаруларга бек кору керек

Газеттиҥ бӱгӱнги айылчызы каламы  курч, тергеениҥ талдама журналисти, республикадагы адаручылардыҥ биригӱзиниҥ башкараачыларыныҥ бирӱзи  Григорий КУДРЯШОВ. –Григорий Александрович, менде  Слерле туштажып куучындажар кӱӱн-санаа  јаантайын болуп јат. Бӱгӱн де Слердиҥ мениҥ сурактарымга берген карууларыгар газеттиҥ кычыраачыларына јилбилӱ де, тузалу да болор деп бодойдым. Баштапкы сурак: јай кандый ӧтти, тӱжӱм кандый болды? –2018 јылда јуунадылган мӧт, 2017 јылда

10 декабря 2019

Эксперт-консультативный советтиҥ ижинде турушкан

Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ Сибирьдеги федерал округтагы чыдулалган чыгартулу кижизиндеги Тӱндӱктиҥ, Сибирьдиҥ ле Ыраак Кӱнчыгыштыҥ ас тоолу тургун калыктарыныҥ керектери аайынча эксперт-консультативный советтиҥ јууны Алтайский государственный университетте ӧтти. Эксперт-консультативный советтиҥ јуунында Сибирьдеги федерал округтыҥ бастыра тергеелериниҥ чыгартулу улузы туруштылар. Советтиҥ јуунында РФ-тыҥ тургун калыктарыныҥ тилдериниҥ калыктар ортодогы јылында Тӱндӱктиҥ, Сибирьдиҥ ле Ыраак Кӱнчыгыштыҥ ас тоолу тургун

10 декабря 2019

Почтаныҥ колбузыныҥ сурактарын шӱӱшкен

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин федерал почтаныҥ колбузыныҥ Алтай Республикада башкартузыныҥ башкараачызы Олег Вольфло ишмекчи туштажу ӧткӱрген. Туштажу ӧйинде почтаныҥ тергеелик филиалыныҥ ижи јакшы болорын тӧзӧӧри, почтаныҥ колбузыныҥ јеткилдештерин ыраак јурттардыҥ албаты-јоны тузаланарын јеткилдеери, бу колбуныҥ бӧлӱктериниҥ модернизациязы, логистиканы ӧскӱрери јанынаҥ сурактар шӱӱжилип кӧрӱлген. Россияныҥ почтазыныҥ Алтай Республикада ижи керегинде куучындап тура, Олег Вольф  бу

10 декабря 2019

Тергеениҥ бюджединиҥ тӧс ууламјызы — јонјӱрӱмдик бӧлӱк

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин ээчиде ле пландалган 2021-2022 јылдардыҥ ӧйине бюджеттиҥ ӱлекери аайынча иштеп турган комиссияныҥ јуунын ӧткӱрди. Республикан бюджеттиҥ ӱлекери АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ сессиязына экинчи кычырышка чыгарылар. Ол тушта бюджеттиҥ чыгымдары чокым шӱӱжилер. «Элдеҥ ле озо республиканыҥ бюджеди баштапкы јерде турган чыгымдардыҥ сурагын аайлаштырар — ишјал, национальный ӱлекерлерди бӱдӱрери аайынча бистиҥ алдыста турган

10 декабря 2019

Јебрен кереести чеберлеп алары улалат

Алтай Республиканыҥ Эл музейинде бистиҥ эрадаҥ озо V-III чактардагы скиф ӧйдиҥ ук-сӧӧктӧриниҥ јаандарыныҥ Пазырыктагы сӧӧксалгыжыныҥ тудум-срубын орныктырар иштер ӧдӧт. Бу иштерди бӱдӱрерге јаҥар айдыҥ 1-кы кӱнинде тергееге бир бӧлӱк билим ишчилер ле специалисттер келген. Ол тоодо Государстволык Эрмитажтыҥ реставратор-јурукчызы Наталия Васильева, РАН-ныҥ Сибирьдеги бӧлӱгиниҥ археология ла этнография аайынча институдыныҥ билимчилери ле специалисттери: баш билим ишчи,

10 декабря 2019