Аш-курсагысты орныктырар амадула

02.11.2023

Ӱлӱрген айдыҥ 28-чи кӱнинде «АМЗА» агропаркта «Аш-курсак. Аутентичный алтай национальный аш-курсакты орныктырары» деп адалган билим-јартамал керек-јарак ӧткӧн.

Горно-Алтайсктыҥ государстволык университединиҥ агротехнологиялардыҥ ла ветеринар медицинаныҥ кафедразы ӧткӱрген бу керек-јарактыҥ амадузы јылыйып јаткан аш-курсактарды белетеериниҥ технологияларын орныктырып, эл-јонныҥ јӱрӱмине кийдирери болуп јат.

Бу керек-јарак јуртээлем билимдердиҥ кандидады, ӧрӧ адалган кафедраныҥ доценти Айана Сумачакованыҥ шылтузында ӧткӧн деп айдар керек. Ол туку качаннаҥ бери республикабыстыҥ аймактарыла, јурттарыла јоруктап, јажы јаандай берген ӧрӧкӧндӧрлӧ туштажып, олордоҥ алтай аш-курсак, оны кайда, канайда белетегени, кайда, канайда адалатаны керегинде ле оноҥ до ӧскӧ јетирӱлер јууган.

«АМЗА» агропаркта ӧткӧн бу билим-јартамал керек-јарак алтай калашка, оныҥ бӱдӱмдерине, кажызын канайда белетейтенине учурлалган. Ол отты кӱндӱлееринеҥ башталганын темдектеер керек.

Физико-математический инженерно-технологический институттыҥ директоры, јуртээлем билимдердиҥ кандидады, доцент Наталья Попеляева башкарып турган ӧмӧлиги Айана Сумачакованыҥ мындый баштаҥкайын, ӧткӱрип турган учурлу ижин јӧмӧп турганын темдектеген. Јуулган улуска јарлу фото ло видеосогоочы Евгений Бутушевтиҥ «Чактар тӱбинеҥ» деп фильми кӧргӱзилген. РФ-тыҥ ла Алтай Республиканыҥ нерелӱ артисти Ирина Охринага башкарткан «Кӱн Керел» ӧмӧликтиҥ артисттери јаҥар кожоҥын сыйлагандар.

РФ-тыҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи, АР-дыҥ Бичиичилер бирлигиниҥ турчызы Таукен Тазымаевич Яйтынов ло Горно-Алтайскта 7-чи таҥмалу школдо алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи, РФ-тыҥ нерелӱ ӱредӱчизи, РФ-тыҥ ӱредӱлигиниҥ кӱндӱлӱ ишчизи Юлия Альчиновна Мундукина бу керек-јаракка келгендерге алтай аш-курсактар керегинде куучындагандар.

Алтай аш-курсак аайынча ӧткӱрген билим-шиҥжӱ ижине тайанып, Айана Сумачакова алтай калаш керегинде солун јетирӱлер эткен. Јуулган улуста анда ла алтай калаштыҥ бӱдӱмдерин амзап кӧрӧр арга болды. Јӱзӱн-башка теертпек, боорсок, калтыр-ӧтпӧк лӧ оныҥ оноҥ до ӧскӧ бӱдӱмдери азыйда ада-ӧбӧкӧлӧристиҥ белетеген аайыла белетелген деп айдар керек. Калаштыҥ башка-башка бӱдӱмдерин Айана Сумачакова студенттериле кожо быжырган.

Бу јерлежистиҥ мындый баштаҥкайыла оморкоп, јаҥыс ла јӧмӧӧр керек. Оныҥ «калабыста кандый ла албатылардыҥ кухнялары бар, је алтай калаштыҥ бӱдӱмдерин садар јер јок» дегени јолду. Аргачыларга бу јанынаҥ сананар керек.

Кырчын ЯШЕВ
Евгений БУТУШЕВТИҤ фотојуруктары

ТОП

Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай

УТВЕРЖДАЮ Приказом главного редактора АУ РА «Редакция газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» от _____________ № Триянова С В. Положение Конкурса на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины ТЮГАЙ Объявлен Конкурс на Стипендию имени заслуженного журналиста Республики Алтай Галины Тюгай. Организатор: редакция республиканской газеты «Алтайдыҥ Чолмоны» (далее Редакция). К участию приглашаются обучающиеся 4-11 классов общеобразовательных школ Республики Алтай.

Эл Курултайдыҥ эҥ артык jосокчылар талдаарына jарлаган конкурсына туружары башталды

Парламенттиҥ сыйы учун мӧрӧй республиканыҥ ӱредӱлигине jаан камаанын jетирген школдоҥ озогы, ӱзеери, текши ле профессионал бӱдӱмдерлӱ учреждениелердиҥ ӱредӱчилери ортодо ӧдӧр. Эл Курултайдыҥ спикери Эжер Ялбаковтыҥ jартаганыла, быjыл берилетен сыйдыҥ кеми 100 муҥ салковой ло лаураттардыҥ тоозы экидеҥ тӧрткӧ кӧдӱрилген. Бу конкурс jаҥыс ла сый учун, акча учун jарлалбаган, конкурстыҥ jеҥӱчилдериле туружаачылары jосокту ижиле jашӧскӱримди ӱредеринде

Алтайыстыҥ курчузы бек болзын, Албатызы эзен-амыр јатсын…

Алтай албаты бӱдер чагынаҥ ала ада-ӧбӧкӧлӧриниҥ јаҥдаган јаҥынаҥ бек тудунып, јаҥжыккан чӱм-јаҥдарын кандый да ӧйдӧ (Чагаа-Байрам, Јажыл Бӱрдиҥ, Сары Бӱрдиҥ мӱргӱӱлдери ле о. ӧ.) ӧткӱрет. Алтайыныҥ сынына чыгып, јаламазын буулап, Акка-Кӧккӧ, Агару Јайаанына баштанып, кӱндӱӱ-кӱреезин салып, алкыш-быйанын айдат. Амыр-энчӱ, токуналу јадын-јӱрӱм, бала-баркага ачык јол, мал-ажы ардак, тыш туруп, арбыдап ӧссин деп айдынат-алканат. Алтайыста јажыл јай.