Алтайдын Чолмоны

«Манжерок» дегени не болотон?

29.01.2019

Манјӱректиҥ кӧлиниҥ јанындагы Синюха кырдыҥ эдегинде јылдыҥ кажы ла ӧйинде иштеер «Манжерок» деп курорт ачылганынаҥ ала бир канча јыл ӧдӧ берди. Бу курорт Алтайда билелик ле спортивный амыраштыҥ јакшынак тӧс јери болуп, кайдаҥ ла туристтерди јилбиркедет. Мында јеткилдештиҥ бийик кеми, спорттыҥ башка-башка бӱдӱмдериле тазыктырынар аргалар, балдарга ла јаан улуска соотонор кӧп тоолу программалар, ап-ару кей ле Алтайдыҥ јараш ар-бӱткени бой-бойын толтырат.

Јылдыҥ кажы ла ӧйинде иштеер «Манжерок»  курорттыҥ маркетинг аайынча бӧлӱгиниҥ јааны Николай Тенгерековтыҥ айтканыла, кыш ӧйинде «Манжерок» чын ла чӧрчӧк јеринде ошкош боло берет. Амырап келгендердиҥ каткызы кажы ла толыкта угулат. Мында спорттыҥ кышкы бӱдӱмдериле тазыктырынар јакшынак аргалар тӧзӧлгӧн. Курорттыҥ оморкодузы – туу-чананыҥ јакшынак комплекси. Анда чанала јаҥы јыҥылап баштагандарга да, профессионалдарга да јараар трассалар бар. Узуны 1200 метрге једе берип турган трассаныҥ бажына јетире кресельный подъемник јетирип салат. Анайда ок чанала јыҥылаарына ӱренгедий узуны 255 ле 100 метр трассалар иштейт. Ӱч трассаныҥ бастыразы ла искусственный карла бӱркеер јазалдарлу.

Мында туу-чананыҥ школы иштеп турганын темдектеер керек. Андагы профессионалдар балдарды да, олордыҥ ада-энелерин де чанала, сноубордло јыҥылаарына тӱрген ӱредип ийет. Эҥ оогош болчомдорго дезе кырдаҥ јымжак плюшкаларла јыҥылаар аргалар тӧзӧлгӧн.

Јыҥылаарга керектӱ јазалдарды прокатка берер јер кырдыҥ эдегинде иштейт. Мындагы администрация келген айылчыларла јеткер болбозын деп, јаан ајару эдет. Оныҥ да учун прокатка берип турган јазалдары чыҥдый ла эптӱ. Коомойтыган чананы эмезе сноубордтыҥ доскозын чӱрче ле јазап ийер јазал база бар эмтир.

Курортто айландыра бортторлу јакшынак каток база тургузылган. Кӱӱнзеген улус мында конекту јыҥылаар, хоккей ойноор аргалу. Чанала јӱгӱрерин сӱӱп тургандарга Манјӱректиҥ кӧлиле јакшынак трасса салынган.

Синюха кырдыҥ бажына чыккан улус айландыра турган ар-бӱткенди бийиктеҥ кӧрӧр аргалу. Кырдыҥ бажына јетире канатно-кресельный јол тартылган. Оныҥ узуны 2389 метрге једет ле ол Сибирьде эҥ узун канатно-кресельный јол деп чотолот. Јылу јуурканга ороноло, креслого отурып, изӱ чайдаҥ эмезе кофедеҥ ууртап, кырдыҥ бажына јеткенче, айландыра турган јараш ар-бӱткенди тойо ло ајыктап аларыҥ.

Јылдыҥ кажы ла ӧйинде иштеер «Манжерок» курорт айылчыларын медийный культурный керек-јарактарла база сӱӱндирет. Ийттерди чанакка јегип, Манјӱректиҥ кӧлинде  јарыжатан «Алтай Јарыш» деп адалган маргаан јакшынак јаҥжыгу болуп калды. Оны ӧткӱрерге кӧлдӧ керектӱ аҥылу трасса јазалган. Јылдыҥ ла бу маргаанга кӧп тоолу туружаачылар келет. Олор хаски, Алясканыҥ маламуды, самоед укту ийттерин кожо экелет. Андый уктарлу јараш ийттерди кӧрзӧҥ, кижиниҥ кӱӱн-санаазы кӧдӱриле берер. Је олордыҥ маргышканын кӧргӧн кийнинде, кижиниҥ каны ойноп тургандый билдирер. Оныҥ да учун бу маргаанныҥ туружаачылары да, кӧрӧӧчилери де айылдарына кӧдӱриҥилӱ кӱӱн-санаалу, канча кӱндерге улай ӧчпӧс ийделӱ јангылайт.

Бу курортто амырап, мында ла Јаҥы јылды уткып турган улус база бар. Быјыл олорго учурлай кардаҥ калачак тудулган. Ол Горно-Алтайсктыҥ тӧс тепсеҥинде тургузылган калачактаҥ коомой эмес болгонын айдар керек. Ӱч атты чанакка јегип, байа бир орус тройкала, анайда ок ийттерлӱ чанактарла јыҥылаарга јараар болгон. Кыскарта айтса, бастыра айылчыларга јаҥыјылдык ла рождественский амыралталарды бийик кеминде ӧткӱрер аргалар тӧзӧлгӧн.

«Манжерок» курорт Алтай Республикада јылдыҥ кажы ла ӧйинде иштеп турган эҥ јаан курорттордыҥ бирӱзи. Ол јылда 365 кӱнниҥ туркунына айылчыларды уткыыр аргалу. Кӱскиде мешкелеп апарар, алтын Алтайла, чаҥкыр кӧлдӧрлӧ, кырлардыҥ кайылбас баштарыла таныштырар турлар, јаскыда дезе маралдыҥ ла ӧскӧ дӧ ӧзӱмдердиҥ чечектегенин, ар-бӱткенниҥ кыштаҥ ойгонгонын кӧргӱзер турлар бастыразын ла бийик кӱӱн-санаалу артыргызар.

Эрчимдӱ јайгы амырашта республиканыҥ кижи баспаган толыктарына барып, андагы ар-бӱткенди кӧрӧргӧ јараар. Ӱч јылдысту категорияга кирип турган конор тураныҥ комплексинде 80 номер бар. Анда текши тооло 221 айылчы јадар аргалу. Мында амырап, Алтайла јорыктаарга да јараар. «Манжерокто» мылча комплекстиҥ јеткилдештериле тузаланар арга база бар. Бир уунда 20 кижи јунунарга јараар мылчада јаан амыраар зона ла парнойлор. Орус кухняныҥ курсактарын телкем кафеде амзаарга јараар. Анда амтанду ла ток курсак, Синюха кырда јуунадылган эм ӧлӧҥдӧрдӧҥ чай белетелет. Балдарга ойноор јаан площадкалар, батутту, тирлӱ, бууларлу паркту ла солун оноҥ до ӧскӧ аттракциондор иштейт.

Уралдыҥ бери јанында сок јаҥыс профессионал байк-парк база мында. Курортто текши узуны 11 километрге једе берип турган алты трасса — экстремалдардыҥ сӱӱген јери. Бу трассалар јажыл, кӧк, кызыл ла кара деп бӧлинген болуп јат. Олордыҥ бирӱзи Россия ичинде эҥ уур трассалардыҥ бирӱзи деп чоттолот. Мында байк-парк аайынча ӧдӱп турган маргаандарга бастыра ороонноҥ туружаачылар келет.

2017 јылда «Манжерок байк-парктыҥ» ачылтазы Сибирьдеги федерал округта велосипедный спорттыҥ ӧзӱмине јаан тебӱ берген. Бу парк «ГЛК-да эҥ артык байк-парк» ууламјыда SKI BUSINESS AWARDS деп тоомјылу сый алган. Бу байк-парк Россия ичинде эҥ јаандарыныҥ бирӱзи.

«Манжерокто» спортло тазыктырынарына керектӱ јабынтылу, текши кеми 600 квадратный метр площадкада база тудулган. Мында бир уунда 100 кижи тазыктырынар аргалу. Кроссфитле, колдомдожып согужарыла тазыктырынарына керектӱ јакшынак айалгалар тӧзӧлгӧн. Анайда ок волейбол эмезе пинг-понг ойноорго јараар.

Јылдыҥ кажы ла ӧйинде иштеер «Манжерок» деп курортто корпоративный ла ӧскӧ дӧ јаан керек-јарактар ӧткӱрер аргалар бар. Республика ичинде эҥ јаан чадыр мында тургузылган. Текши кеми 500 квадратный метрге једе берип турган бу чадырда јаан керек-јарактар, ол тоодо тойлор до ӧткӱрерге јараар.

Адакыда Николай Тенгереков: «Манжерок» курортто бир катап амырап јӱрген улус ары такып-такып келер кӱӱндӱ ле келип јат» — деген. Онызы чын болгодый. Не дезе, бис барган кӱн анда амырап турган улустыҥ тоозы кӧп болгон.

К. ЯШЕВ