Алтайдын Чолмоны

Ижи оныҥ једимдӱ

19.02.2019

Горно-Алтайскта кочкор айдыҥ 14-чи кӱнинде республикан прокуратураныҥ коллегиязыныҥ элбедилген јууны ӧткӧн. Алтай Республиканыҥ прокуратуразыныҥ органдарыныҥ 2018 јылдагы ижиниҥ турулталары ла 2019 јылга амадулары кӧрӱлген јуунда РФ-тыҥ генеральный прокурорыныҥ ордынчызы Владимир Малиновский, Эл Курултайдыҥ председатели Владимир Тюлентин, баш федерал инспектор Дмитрий Колозин, АР-дыҥ прокуроры Николай Мылицын, Арбитражный јаргыныҥ председатели Вячеслав Шермер, Ӱстиги јаргыныҥ председателиниҥ молјуларын бӱдӱреечи Алексей Кокорин, РФ-тыҥ шылу ӧткӱрер комитединиҥ Алтай Республика аайынча шылу башкартузыныҥ јааны Эдуард Новаковский, ичбойындагы керектер аайынча министр Павел Гаврилин, Россияныҥ ФСБ-зыныҥ Алтай Республика аайынча башкартузыныҥ јааны Александр Веселев, каланыҥ ла аймактардыҥ прокурорлоры ла прокуратураныҥ ишчилери турушкан.

Россия Федерацияныҥ генеральный прокурорыныҥ ордынчызы Владимир Малиновский бойыныҥ куучынында Алтай Республиканыҥ прокуратуразы тургузылган сурактардыҥ аайына јакшы чыгып турганын темдектеген. Ол јаан ајаруны, мыныҥ да алдында јылдарда чылап, граждандардыҥ јайымы ла тап-эриктери бузулбазына, ЖКХ бӧлӱгинде, эмдерле јеткилдееринде јасактарды буспазына, ишјалды ӧйинде тӧлӧӧрин ајаруда тударына, коррупцияла, каршулу керектерле тартыжарына эдер керек деген.

Владимир Малиновский коллегияныҥ туружаачыларына шиҥжӱ иш озолондыра ајару эдер бӱдӱмдӱ болор учурлу деген сӧстӧрлӧ баштанган. Оныҥ да учун јасактарды, тап-эриктерди бускан учуралдарды болдыртпазыныҥ, анайда ок тап-эриктер корыыр органдарла, јаҥныҥ органдарыла ӧмӧ-јӧмӧ иштиҥ сурактарына јаан ајару эдер керек деп айткан.

Тӧс докладты эткен Николай Мылицын тергеениҥ прокуратуразыныҥ органдарыныҥ ӧткӧн јылдагы ижи РФ-тыҥ президентиниҥ ле генеральный прокурорыныҥ тургускан амадулары аайынча ороондогы айалганыҥ јаантайынгы мониторингин ӧткӱрерине тӧзӧлгӧлӧнгӧн лӧ государствоныҥ јилбӱлерин ле граждандардыҥ конституционный тап-эриктерин корыырына ууламјылалган болгон деген.

Тап-эриктерди бузар учуралдарды ла каршулу керектерди болдыртпазы аайынча сурактар јаҥныҥ органдарыла, тап-эриктер корыыр ведомстволорло кожо шӱӱжилген, јондык организацияларла, бизнес-бӧлӱкле јаантайын колбулар тудулган.

2018 јылда јасактарды бӱдӱрер, кижиниҥ јайымын ла тап-эриктерин буспас бӧлӱкте 20 муҥнаҥ кӧп бузуштар болгоны темдектелген. Бу ууламјыда ӧткӱрилген иштердиҥ турулталары аайынча 3 муҥга јуук кижи каруузына тургузылган, 76 уголовный керек ачылган.

Прокурордыҥ айтканыла, ајаруда турган сурактардыҥ бирӱзи тура-коммунальный јеткилдештер учун баалар болуп јат. Бу ла башталган 2019 јылдыҥ чаган айы учун граждандарга келген квитанцияларда бийик баалар тургузылган. Мындый јеткилдештер учун тӧлӧйтӧн акчаныҥ кеми одус-тӧртӧн проценттерге бийиктеген. Мыныла колбой неге тӧзӧлгӧлӧнип мындый баалар тургузылганын шиҥдезин деген чокым јакылталар берилген.

Николай Мылицын башкарып турган ведомствозыныҥ ӧткӧн јылдагы ижи аайынча јетирӱзинде башка ууламјылар керегинде база айткан. Газедистиҥ јуукта чыккан номерлериниҥ бирӱзинде республикан прокуратураныҥ 2018 јылдагы ижиниҥ турулталары керегинде элбеде бичилген эди.

Баш федерал инспектор Дмитрий Колозин прокуратураныҥ ишчилерине быйанду сӧзин айдып, мынаҥ да ары једимдӱ иш кӱӱнзеген.

Спикер Владимир Тюлентин республикан прокуратураныҥ ишчилериниҥ билгирлери бийик болгоныныҥ шылтузында олор молјуларын јылдаҥ јылга бийик кеминде бӱдӱрип турганын темдектеген. Онызын, тергеелик прокуратураныҥ ишчилериниҥ једимдӱ ижин, ӧткӧн јылда генеральный прокуратураныҥ шиҥжӱзи такып керелеген.

Прокуратураныҥ органдары тергеебисте јасактар белетеер иште база эрчимдӱ туружып турганын спикер база темдектеген. 2018 јылда Алтай Республиканыҥ прокуратуразы 7 јасактыҥ ӱлекерин белетеген. Олордоҥ алтузы јӧптӧлгӧн, јетинчизи келер сессияда кӧрӱлер.

Владимир Тюлентин ЖКХ-ныҥ тарифтери бийиктегениле колбой улустаҥ кӧп баштанулар келип турганын темдектеп, бу ууламјыга аҥылу ајару этсин деген суракла баштанган.

–Кӱскиде Алтай Республиканыҥ башчызына ла Эл Курултайдыҥ депутаттарына талдаштар ӧдӧр. Бу талдаштар кажы ла гражданинге јаан учурлу. Россияныҥ ла Алтай Республиканыҥ талдаштар ӧткӱрери керегинде јасакберими бузулбас, талдаштар ару ӧдӧр учурлу. Оныҥ учун кажыгарды ла бу сурак аайынча молјугарды каруулу бӱдӱрзин деп сурайдым – деп, спикер айткан.

Республикан прокуратурала ӧмӧ-јӧмӧ ижи керегинде анайда ок Арбитражный јаргыныҥ председатели Вячеслав Шермер ле Ӱстиги јаргыныҥ председателиниҥ молјуларын бӱдӱреечи Алексей Кокорин јетирӱлер эткен.

Анда ла РФ-тыҥ генеральный прокурорыныҥ ордынчызы Владимир Малиновский РФ-тыҥ прокуратуразыныҥ ветераны ла кӱндӱлӱ ишчизи, Алтай Республиканыҥ отставкадагы прокуроры Александр Громоздинди Ягужинскийдиҥ медалиле кайралдаган.

Прокуратураныҥ бир канча ишчилерине АР-дыҥ прокуратуразыныҥ кайралдары база табыштырылган.

Республикан прокуратураныҥ коллегиязыныҥ элбедилген јууныныҥ турулталары аайынча 2019 јылда Алтай Республиканыҥ прокуратуразыныҥ органдарыныҥ ижин јарандырып эрчимдедерине ууламјылалган чокым иштер темдектелген.

К. ЯШЕВ