Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
АР-дыҥ башкарузыныҥ јааныныҥ ордынчылары тудулган
26.11.2019
Сессияда Алтай Республиканыҥ јаҥы башкарузында иштейтен улус јасакчы јаҥла јӧптӧштирерине чыгарылган.
Республикан јасактарла, Алтай Респуб-ликаныҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчыларыныҥ јамызына отуратан улус Эл Курултайдыҥ сессиязында јӧптӧштирӱ ӧдӧт. Башкаруныҥ министрлерин, комитеттердиҥ јаандарын тергеениҥ бӱдӱреечи јаҥыныҥ башкараачызы бойы тургузып јат.
Ӧткӧн сессияда Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчыларына кӧстӧлгӧн беш кижи јасакчы јаҥла јӧптӧштирерине адалган. Бу сурак кӧрӱлер алдында депутаттар республиканыҥ башкарузында кандый кубулталар болорын тергеениҥ башчызынаҥ сураган.
«Мен Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, башкарузыныҥ председателиниҥ молјуларын бӱдӱрип турар ӧйдӧ бӱдӱреечи јаҥда кубулталар болор деп айткам – деп, Олег Хорохордин сессияда айткан. –Бу јамыда јарым јылдаҥ ажыра иштеп келдим. Кӧргӧжин, эмдиги бар министерстволор: экономикалык ӧзӱмниҥ, акча-манаттыҥ, јурт ээлемниҥ, јонјӱрӱмдик ӧзӱмниҥ, су-кадыкты корыырыныҥ, ӱредӱликтиҥ, культураныҥ – ончозы керектӱ, олорды кубултар арга јок. База тергеелик ӧзӱмниҥ ле ар-бӱткенниҥ байлыктары, экология ла туризм аайынча министерстволор бар. Башкаруда 9 комитет иштеп јат, олордыҥ јетӱзин федерал јаҥ кубултар, кемле де бириктирер јараду бербей јат. Оныҥ учун бис башкаруныҥ тӧзӧлгӧ-структуразын кезем кубултпас деп шӱӱлтеге келгенис. Ӱзеери, эмди, јылдыҥ учында, биске национальный ӱлекерлерди бӱдӱрген ижистиҥ турулталары аайынча ӱстиги јаҥга јетирӱ эдер керек. Бӱдӱреечи јаҥныҥ ижинде јаан кубулталар эдип баштазабыс, бӱдӱретен ижибиске бу качалаҥын јетирер.
Је башкаруныҥ аппарадыныҥ ижинде кубулталар болор. Кезик министерстволордыҥ ла комитеттердиҥ башкараачылары солынар. Башкаруда иштеген улустыҥ тоозы кӧптӧбӧс.
Бисте Алтай Республиканыҥ ӧзӱминиҥ тӧс јери тӧзӧлӧр. Баштаҥкайлардыҥ тӧс јери болотон бу агентство федерал тӧс јерле иштеер, оныҥ бӱдӱми кандый болорын чокымдайдыс».
Республиканыҥ мынаҥ озо башкарузыныҥ председатели јети ордынчылу болгон. АР-дыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели бу сессияда јӧптӧштирерге беш кижини чыгарган. Јажытту ӱнбериштиҥ турулталары мындый болгон:
АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызыныҥ јамызына адалган Виталий Махаловты бу јамыга тургузары учун јӧмӧгӧн ӱнин 21 депутат берген, 16 кижи удура болгон, 4 бюллетень ӱрелген деп чоттолгон.
АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызыныҥ јамызына адалган Алексей Тюхтеневти 38 депутат јӧмӧгӧн, удура эки кижи болгон ло 4 бюллетень ӱрелген деп чоттолгон.
АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызыныҥ, АР-дыҥ башчызыныҥ ла башкарузыныҥ Бирлик аппарадыныҥ јааныныҥ јамызына адалган Анатолий Донской учун 14 депутат ӱнин берген, 24 кижи удура болгон, ӱрелген бюллетеньдер – 3. (Јамыга тургузарга Эл Курултайдыҥ депутаттарыныҥ јӧмӧгӧн 21 ӱни керек. Бу кире ӱнди албаган кижи «ӧтпӧгӧн» деп чоттолот).
АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызыныҥ, АР-дыҥ акча-манат аайынча министриниҥ јамызына адалган Ольга Завьялованы 30 депутат јӧмӧгӧн, удура 8 кижи болгон, ӱрелген бюллетеньдер –3.
АР-дыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ ордынчызыныҥ, Алтай Республиканыҥ Москва калада чыдулалган кижизиниҥ јамызына адалган Ирина Лозоваяны 32 депутат јӧмӧгӧн, 4 кижи удура болгон, ӱрелген бюллетеньдер – 5.
Сессияда анайда ок Алтай Республиканыҥ Шиҥжӱ-чоттоор палатазынаҥ јаанын тудар сурак кӧрӱлген. Бу јамыга палатаныҥ эмдиги башкараачызы Артем Сумачаковтыҥ ла Эл Курултайдыҥ мынаҥ озо болгон тудуузында парламенттиҥ јонјӱрӱмдик корулаш ла эл-јонныҥ су-кадыгын корыыры аайынча комитединиҥ јааны болгон Наталья Никитенконыҥ ады-јолы адалган.
Јажытту ӱнбериште бу эки кижиниҥ бирӱзи де јамыга тудуларга керектӱ јӧмӧгӧн ӱнди (21 ле оноҥ кӧп) албаган: Артем Сумачаков учун 13, Наталья Никитенко учун 12 депутат ӱнин берген. 16 бюллетень ӱрелген деп чоттолгон.
Јасак аайынча, бу эки кижиниҥ ады-јолы катап адалып, экинчи ӱнберишке чыгарылар аргалу. Адалган улус кӱӱнзебезе эмезе ойтодоҥ ӱнбериште керектӱ јӧмӧгӧн ӱндерди алып болбозо, бу јамыга ӧскӧ кандидаттар адалып јат.
АР-дыҥ Шиҥжӱ-чоттоор палатазыныҥ башкараачызын келер беш јылга тудар сурак јаҥар айда ӧдӧтӧн сессияга кӧчӱрилген.
С. КЫДЫЕВА
ТОП
«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар
Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы
«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»
Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым