«ОНФ. Болуш» деп кӧзнӧк — Сибирьде баштапкызы

06.03.2020

Тулаан айдыҥ 2-чи кӱнинде Горно-Алтайскта ижиниҥ ууламјылары кӧп тоолу «Мениҥ документтерим» деген тӧс јерде (Чаптыновтыҥ оромы-28) Сибирьдеги федерал округта эҥ баштапкы «ОНФ. Болуш» деген кӧзнӧктиҥ ачылтазы ӧткӧн. Бу тӧс јерде (МФЦ) ачылган кӧзнӧк улус Текшироссиялык албаты фронттыҥ «Чике колбу. Оноҥ арыгызы» деген программазы ажыра чике баштанулар эдерине учурлалган. Бу программаныҥ амадузы РФ-тыҥ президентине баштанган улустыҥ курч сурактарын тӱрген-тӱкей аайлаштырарыла колбулу. Алтай Республиканыҥ муниципал тӧзӧлмӧлӧринде МФЦ-ларда база мындый ок јети кӧзнӧк куран ай кирезине јетире ӧйдиҥ туркунына ачылар.

Бу керекле колбулу кӧдӱриҥиде Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин ле ОНФ-тыҥ тергеелик штабыныҥ активи турушкан. Олор улустыҥ баштанулары аайынча иштиҥ јаҥы бӱдӱмдери јанынаҥ шӱӱжӱ куучын ӧткӱрген. Тергеениҥ башкараачызыныҥ темдектегениле, бу ууламјы јаҥныҥ бӱдӱреечи органдарыныҥ да, Албаты фронттыҥ да ижинде јаан учурлу.

—Государствоныҥ башкараачызына баштанарга кӱӱнзеп турган улустыҥ тоозы кӧп. Оныҥ да учун Албаты фронт каруузы јок арткан баштануларла иштеер иштиҥ јаҥы бӱдӱмин тӧзӧгӧн. Ол — «Чике колбу. Оноҥ арыгызы». ОНФ-тыҥ активисттери волонтерлорды, јондык организациялардыҥ ла јаҥныҥ органдарыныҥ чыгартулу улузын тартып, президентле чике колбу тушта баштанган улустыҥ сурактарын чокымдап, олордыҥ аайы-бажына чыгары јанынаҥ иштеер — деп, республиканыҥ башчызы айткан.

Олег Хорохординниҥ угусканыла, цифровизацияныҥ ӧйинде улустыҥ соцсеть ажыра эткен баштанулары јанынаҥ иш эрчимдӱ ӧдӧт, «Инцидент менеджмент» система иштейт, «Тергеени башкарарыныҥ тӧс јерин» иштедери темдектелет. Бу бастыра иш-керектер улустыҥ курч сурактарын тӱрген ле туза-јандырулу аайлаштырар арга берер. Башчыныҥ айтканыла, республиканыҥ јаҥыныҥ органдары ОНФ-тыҥ волонтерский штабыныҥ ижинде туружарын баштап ийген.

ОНФ-тыҥ активисттери О. Хорохординге «ОНФ. Болуш» деген мобильный приложение канай иштеп турганын кӧргӱскен. Алтай Республика бу приложениени ченеп кӧрӱп турган пилотный тергеелердиҥ бирӱзи болуп јат. «ОНФ. Болуш» кӧзнӧк јаҥыс ла улустыҥ баштануларын алар эмес, је анайда ок олордыҥ государственный јаҥныҥ органдарыла, коммерциялык эмес организацияларла колбузында бар курч сурактарды аайлаштырарына база болужар.

—Эмдиги ӧйдиҥ технологиялары баштануларды айылдаҥ чыкпастаҥ ла эдер арга берет — бойыныҥ курч сурактарын бичип ле ийер керек. Олордыҥ кажызын ла ОНФ-тыҥ волонтеры эмезе МФЦ-ныҥ ишчизи шиҥдеп кӧрӧр, оноҥ јаҥныҥ органдарына аткарар — деп, ОНФ-тыҥ Алтай Республикадагы тергеелик штабыныҥ сопредседатели Андрей Ищенко айткан.

Оныҥ јартаганыла, кижи јетирӱни аткарган кийнинеҥ бойыныҥ угузу бичигиниҥ статузы кубулганы керегинде јетирӱни алып, фотоматериалдарды оныҥ баштанузы аайынча иштиҥ уч-турулталарыныҥ приложениезинде салып, ӧткӱрилген иш јанынаҥ бойыныҥ шӱӱлтезин айдар аргалу болор. Баштанулар темалар аайынча бӧлӱлет ле олор аҥылу площадкалар ажыра аайлаштырылат.

Е. Бутушевтиҥ фотојуругы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина