Албаты јербойында бойы башкарынарыныҥ кӱни

16.04.2020

2013 јылдаҥ ала јылдыҥ ла кандык айдыҥ 21-чи кӱнинде Россияда Јербойында бойы башкарынарыныҥ кӱни темдектелет.

Бу байрам 2012 јылдыҥ кичӱ изӱ айыныҥ 10-чы кӱнинде Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ 805 таҥмалу Јарлыгыла јӧптӧлгӧн. Јарлыкта айдылганыла, кӱнтизӱге бу байрам «ол јербойында бойы башкарынарыныҥ институдыныҥ учурын кӧдӱрер, демократияны ла граждан обществоны ичкери ӧскӱрер амудала кийдирилген». Бу байрам баштапкы катап 2013 јылда окылу темдектелген.

Бистиҥ ороонныҥ тӱӱкизин тереҥжиде кӧрзӧ, бу байрам Екатерина II каан 1785 јылдыҥ кандык айыныҥ 21-чи кӱнинде калаларга Жалованный грамота чыгарганыла колбулу. Шак ол тӱӱкилик документ Россияныҥ јербойында бойы башкарынары јанынаҥ јасакберимине ичкери јол берген.

Јербойында бойы башкарынарыныҥ учуры бӱгӱн билдирлӱ бийиктегенин Россия Федерацияныҥ президенти Владимир Путин бу јуукта бойыныҥ Баштанузында аҥылап темдектегени керелейт.

Муниципалитеттердиҥ ишчилериниҥ чыдуларын «Россия Федерацияда јербойында бойы башкарынарын тӧзӧӧриниҥ текши ээжилери керегинде» федерал јасак чокымдайт. Албатыныҥ јаҥыныҥ бу бӧлӱгиниҥ ишчилери административно-территориальный тӧзӧлмӧлӧрдиҥ бюджеттерин аайлаштыра башкарат, ӧзӱмниҥ адылу программаларын белетеп тургузат ла јӧптӧйт, јербойында бюджетке кирелте экелип турган калан тӧзӧлгӧни тӧзӧйт. Бӱгӱн коронавирусла колбой чочыдулу айалга тӧзӧлӧ берерде, бу бӧлӱктиҥ ишчилери албаты-јон ортодо јартамалду ла болушту иш ӧткӱрип турган тӧс ийде-арга болуп јат деп айдарга јараар. Улус пандемияга алдыртпазын деп, айылдарында отурарыныҥ режими јарлаларда, окылу јаҥ ла албаты-јон ортодо колбу, керексиген улуска болуш-јӧмӧлтӧ ол ишчилер ажыра ӧткӱрилет.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина