Алтайдын Чолмоны

Кӱнӱҥ сайын рейдтер ӧдӧт

21.07.2020

Роспотребшиҥжӱниҥ республикан башкартузы тергеениҥ предприятиелери коронавирус југуш оорула тартыжарыныҥ ээжилерин бузуп турган ба деп кӱнӱҥ сайын шиҥжӱ иштер ӧткӱрет.

Аҥылу ајару садуныҥ, эл-јонды ашкарарыныҥ предприятиелерине эдилет. Кӧп квартиралу тураларда дезинфекция ӧткӱрилип турган ба, туристический объекттерде санитарный некелтелер бузулбайт па деген сурактарга Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилери база јаан ајару эдет.

Јаан изӱ айдыҥ 18-19 кӱндеринде Горно-Алтайскта, Майма ла Суску јурттарда 32 объект, ол тоодо Јыланду ӧзӧктӧги кӧлмӧк, кӧп квартиралу алты тура, маршрутный тӧрт автобус, «На Шумах» ла «Белый камень» деп эки турбаза ла садуныҥ ла эл-јонды ашкарарыныҥ 20 предприятиези  шиҥделген.

Каланыҥ эл-јоны эжинип турган Јыландудагы кӧлмӧктиҥ айалгазы шиҥделген кийнинеҥ, андагы пляж улус амыраарга белен эмес болгонын кӧргӱскен. Пляж јазалбаган, андагы ӧлӧҥ кезилбеген. Анайып, Роспотребшиҥжӱ Горно-Алтайсктыҥ ЖКХ аайынча башкартузына административный керек ачкан.

Эпидемияны болдыртпазыныҥ ээжизин бускан учуралдар Горно-Алтайскта садуныҥ «Розница К-1» ООО, «Мария-РА» деген јаан магазиндерде темдектелген. Бу магазиндерде дезинфекция эдилбей турган (јазалдар, фасовочный кыпта садуныҥ инвентари јунылбайт).

Садуныҥ инвентарин јунарына керектӱ эки секциялу ванна белетелбеген. Ӧйи ӧдӱп калган аш-курсак салар јер јок. Мынаҥ улам бу юрлицого РФ-тыҥ КоАП-ныҥ 6.3 тизиминиҥ 2-чи бӧлӱги аайынча  административный јаҥбузуш керегинде протокол тургузылган.

«Агроторг» ООО-ныҥ Горно-Алтайскта «Пятерочка» магазининде садучылар маска јок, ишчилери аҥылу кийим јогынаҥ иштеп турганы темдектелген. Анайып, садуныҥ бу јерине РФ-тыҥ КоАП-ныҥ 6.3 тизиминиҥ 2-чи бӧлӱги аайынча административный керек ачылган.

Горно-Алтайскта кӧп квартиралу тураларда дезинфекцияныҥ ээжизи бузулып турганы база темдектелген. COVID-19 оорула оорып турган улус јаткан јерлерде санитарный ээжилердиҥ некелтелери аайынча ӧткӱрилетен дезинфекция база ӧткӱрилбейт. Мынаҥ улам оору таркагадый чочыду тӧ-зӧлӧт. Јаҥбузуштар керегинде протоколдор тургузарга управляющий компаниялардыҥ башкараачылары алдыртылган.

Некелтелерди бӱдӱрзин деген ајарулар Суску јуртта турган «На Шумах» ООО туркомплекстиҥ башкараачызына эдилген.

Бу рейдтер ӧйинде Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилери шиҥжӱ ӧткӧн предприятиелердиҥ ишчилерине, анайда ок јербойыныҥ улузына, амырап турган туристтерге санитарный ээжилерди бӱдӱрери  јанынаҥ јартамалду иш ӧткӱрген.

Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилери јеткилдештиҥ бӧлӱгиниҥ чыгартулу улузын, тергеениҥ эл-јонын коронавирусла колбой эдилген кирелендириштерге ле некелтелерге јаан ајару этсин деген кычыру эдет.

Јӱк ле тургузылган ээжилерди ле кирелендириштерди буспазаас, коронавирус оорула тартыжубыс турултага экелер.

2020 јыл башталганынаҥ ала јаан изӱ айдыҥ 19-чы кӱнине јетире Роспотребшиҥжӱниҥ специалисттери эпидемияны болдыртпазыныҥ ээжизин буспазын шиҥдеер, коронавирус југуш ооруныҥ таркаарын болдыртпас амадула 4060 объектти шиҥдеген. Бу шиҥжӱ иштердиҥ турулталары аайынча 795 протокол тургузылган, 7 объекттиҥ ижи токтодылган, эл-јонды ашкарарыныҥ бир объегиниҥ ижин токтодоры керегинде материал јаргыда кӧрӱлет, 33 материал јаргыга табыштырылган. Мындый шиҥжӱ иштер кӱнӱҥ сайын ӧдӧт.

«Единая Россия» политический партияныҥ Јиит гвардиязыныҥ чыгартулу улузы тергеелик Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилериле кожо каланыҥ ла Майма јурттыҥ ичиле јорыктап турган автобустар аайынча рейд ӧткӱргендер. Оныҥ турултазыла, автоперевозчиктер коронавирусла колбой тургузылган ээжилерди буспаска кичеенип турганы темдектелген. Тискинчилер ле кондукторлор маскаларлу, перчаткаларлу иштейт. Маршрут аайынча калганчы токтодуга келгенде, пассажирлер тудунатан порученьдер, эжиктер, отургыштар дезинфекцияныҥ эдимдериле арчылат. Кажы ла автобуста антисептиктер бар. Кӧп саба автобустарда «Јӱк ле маскалу кирерге јараар» деп бичилген.

Бу ок ӧйдӧ шиҥделген он автобустаҥ ӱчӱзинде бузуштар темдектелген. Анайып, таҥынаҥ аргачы Н. В. Сюзевага келижип турган 198 госномерлӱ 17-чи таҥмалу автобустыҥ салонын дезинфекцияныҥ чейинтизиле арутаар иш ӧткӱрилбейт. Не дезе, андый чейинти де, колдор јунар антисептиктер де јок.

Мындый ок айалга таҥынаҥ аргачы О. В. Гуринаныҥ 294 госномерлӱ 1-кы таҥмалу автобузында темдектелген.

Таҥынаҥ аргачы О. В. Колоскованыҥ 265 госномерлӱ 117-чи таҥмалу автобузыныҥ тискинчизи Майма јуртта калганчы «Гидростроителей» токтодуга једеле, автобустыҥ ичинде ле таҥкылаган. Мынайып, ол  «Граждандардыҥ су-кадыгын таҥкыныҥ ыжынаҥ ла таҥкы тартарыныҥ салтарларынаҥ корыыры керегинде» федерал јасактыҥ 12-чи тизимин бускан.

Ээжилерди бускан таҥынаҥ аргачыларды ла тискинчини Роспотребшиҥжӱниҥ тергеелик башкартузына административный јаҥбузуш керегинде протокол тургузарына алдырткандар.

Рейд ӧйинде Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилери коронавирусла колбой профилактический иштерди кыйалтазы јоктоҥ бӱдӱрери керегинде јартамалду иштер ӧткӱрген.

Јаан изӱ айдыҥ 17-чи кӱнинде Роспотребшиҥжӱниҥ тергеелик башкар-тузыныҥ санитарный шиҥжӱ аайынча бӧлӱгиниҥ ведущий специалист-эксперти Байана Чедушева 11 объектти, ол тоодо беш ашкананы, кӧп квартиралу эки тураны ла ӱч магазинди шиҥдеген. Ол Горно-Алтайскта Чорос-Гуркинниҥ оромында турган «Мария-РА» ла «Аникс» магазиндерди шиҥдеерге келерде, мен оныла кожо баргам. «Аниксте» ээжилерге јаан ајару эдип турганын кӧрдим. Садучылары бастыразы ла маскалу, дезинфекцияныҥ эдимдериле, чейинтилериле, перчаткаларла  јеткилделген. Керек дезе, садыжып келген улуска маскалар берилет. Магазинниҥ ишчилери ишке келгенде, бастыразыныҥ эди-каныныҥ изӱзин кемјийдилер ле журналга бичийдилер. «Мария-РА» магазинде айалга эмеш башка, је андый да болзо, олор база ээжилерди буспаска кичеенет.

Байана Чедушеваныҥ айтканыла болзо, бу кӱнде шиҥделген объекттерде кандый да бузуш темдектелбеген. Ведущий специалист-эксперт бу ууламјыда тӧрт јыл иштейт. Эки јылдыҥ туркунына Красноярскта база ла Роспотребшиҥжӱде иштеген эмтир. Адакыда јиит специалистке мындый рейдке кожо алганы учун быйанымды айдып, ижинде једимдер кӱӱнзейдим.

К. ЯШЕВ  белетеген