Тӧрӧлин сӱӱри ле корулаары – баштапкы јерде

10.03.2023

Тулаан айдыҥ 7-чи кӱнинде Россия Федерацияныҥ Государственный Думазыныҥ коруланыш аайынча комитединиҥ председатели, Россияда Геройлордыҥ ассоциациязыныҥ јааны Россияныҥ Геройы генерал-полковник Владимир Шаманов тергеениҥ јуучыл ветерандардыҥ биригӱлериниҥ ле јуучыл-тӧрӧлчи организациялардыҥ турчыларыла туштажу ӧткӱрди.

Ӧткӧн куучын-эрмектиҥ тематиказы айтпастаҥ ла јарт – аҥылу јуучыл операция, патриотикалык таскамал. Бу керекке учурлай мында ла тергее ичиндеги политиканыҥ сурактары ла јашӧскӱримди патриотикалык кӱӱн-тапка таскадары аайынча бичинип турган журналисттерге Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызы Э. А. Ялбаковтыҥ адылу сыйы табыштырылды.

Сый керегинде айткажын, ол ӧткӧн јылда Ойрот автоном областьтыҥ, «Алтайдыҥ Чолмоны» ла «Звезда Алтая» газеттердиҥ 100 јылдыктарына учурлалган. Айдарда, бу сыйдыҥ баштапкы лауреаттарыныҥ аттарын адап ийели. Олор — Кан-Оозында «Ӧйдиҥ ӱни» газеттиҥ корреспонденти Айару Тохтонова, Оҥдой аймактыҥ «Ажуда» газединеҥ Наталья Глазырина, Кош-Агаш аймакта «Чуйские зори» газеттиҥ корреспонденти Дильда Нурсалиева, Улаган аймактыҥ орто ӱредӱлӱ школыныҥ алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи Наталья Санина.

Балдарды патриотикалык кӱӱнге таскадары — бӱгӱнги кӱнде курч сурак. Ол керегинде Владимир Шаманов мынайда айтты: «Аҥылу јуучыл операция башталып турарда, Монголия, Казахстан, Германия ла оноҥ до ӧскӧ ороондорго кача бергендер кӧп. Тургуза ӧйдӧ Казахстан јаар 30 муҥ кире јерлештерис качып барган, ондо јажынып јуртагылайт. Мындый айалганы болтырпазына, балдарды, уулчактарды, јашӧскӱримди оогоштоҥ ала ӧскӧн-чыккан јерин сӱӱрине, ого чындык болорына, спортко, ГТО-ны табыштырарына таскадар керек».

Је, карын, ат-нерелӱ тартыжып турган уулдарыс Тӧрӧлин саткандардаҥ чик јокко кӧп. Оны Владимир Шаманов база темдектеди: «Амыр јӱрӱм, келер ӧй учун, Тӧрӧлиниҥ јайымы ла јеткер болдыртпазы учун бистиҥ јуучылдар јуу-согуштардыҥ јалаҥдарында ат-нерелӱ тартыжат. Олор атту-чуулу, јеҥӱчил ада-ӧбӧкӧлӧриниҥ мактулу керектерин улалтат. Бистиҥ черӱчилдер јалтанбазын, турумкайын, јана баспазын кажы ла кӱн кӧргӱзет. Кӧп тоолу јуучылдар ордендерле, медальдарла кайралдаткан. Олор бӱгӱн бистиҥ ороонныҥ јалтанбас, турумкай ла бек ӧзӧктӱ, молјузына чындык болорыныҥ улу јаан јаҥжыгуларын улалтат. Ол керегинде бу јуукта Россияныҥ президенти Владимир Путинниҥ Федерал Јуунга баштанузында айдылган: јуу-согуштарда чикезинче туружып турган кажы ла кижи – герой.

Кандый да уур-кӱч, ченелтелӱ ӧйдӧ бистиҥ ороонныҥ албатызы государствоныҥ амырына, оныҥ кемнеҥ де камаанду болбозына учурлай эдилген табаруларга јалтанбас каруузын јандырган, от-калапту јуу-согуштардыҥ јалаҥдарында ла тылда тӧрӧл јери учун бирлик болгонын кӧргӱскен».

Туштажуда турушкан улус Владимир Анатольевичтеҥ ӧйкӧгӧн сурактарын сурап, курч айалгалардыҥ бир кезегин бойлорына јартап алгандар. Мында анайда ок эл-јонды јӱрексиреткен сурак кӧдӱрилген – Улаган аймакта чыккан ла ӧскӧн гвардияныҥ капитаны, кейдеги десанттыҥ батальоныныҥ кейдеҥ парашютла калыыр ротазыныҥ командири Виталий Карабашевке Россияныҥ Геройы деп ат берери керегинде.

Айару ЧЕКОНОВА
Фотојурукта (солдоҥ оҥ јаны јаар): Б. Алушкин, А. Тохтонова, В. Шаманов, Э. Ялбаков

ТОП

«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар

Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы

«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»

Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым