Изӱ колчабыжу. Кӧстиҥ јажы

26.10.2023

Јылу айас кӱски кӱнде Л. В. Кокышевтиҥ чыкканынаҥ ала 90 јылдыгына учурлай оныҥ «Арина» романы аайынча П. В. Кучияктыҥ адыла адалган эл театрда спектакль ӧткӧн.

Спектакльдыҥ режиссеры театрдыҥ ла киноныҥ актеры, Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган јондык сыйдыҥ лауреады, Алтай ла Тыва республикалардыҥ нерелӱ артисти, ады-јолы јарлу, эл-јон ортодо тоомјылу јерлежис — Амаду Мамадаков.

Спектакль орус (А. У. Китай-никтиҥ кӧчӱргениле) ла алтай тилдерле тургузылган.

Арина – ол јууныҥ кату ӧйлӧринде тылда иштеп, јеҥӱни јууктаткан, бала-барказын кӧдӱр-ген ончо эпшилердиҥ сӱр-кебери. Оныҥ салымы – тылда иштеген бастыра ӱй улустыҥ салымы эмей. Романныҥ геройы граждан јууны, кызылдарды ла актарды, коллективизацияны, Ада-Тӧрӧл учун Улу јууны, тороны, кату-кабыр ишти ӧткӧн эпши.
Режиссерло кожо спектакльды тургузарында јурукчы Алексей Дмитриев, композитор Азулай Тадинов, балетмейстер Айана Шинжина иштегендер.

Арина персонажтыҥ сӱр-кеберин сӱрекей чыҥдый Алина Попошева кӧргӱсти. Алинаныҥ ойыны, узун монологторы залда отурган кӧрӧӧчилерди ӧкпӧӧртти де, ыйлатты да. Эш-нӧкӧри Одойды Тимур Кыдыков ойногон. Спектакльда онойдо ок РФ-тыҥ нерелӱ артисттери Александр Майманов ла Ирина Майманова, АР-дыҥ нерелӱ артисттери Евгений Папитов, Аржан Товаров ла оноҥ до ӧскӧ актёрлор турушкан.

Премьера бир кӱнде эки катап ӧтти. Эки катап зал јык толо болды. Изӱ колчабыжу. Кӧстиҥ јажы.

«Арина» роман аайынча спектакль тургузар шӱӱлтени Алтай Республиканыҥ башчызы О. Л. Хорохордин айткан. «Мен Кокышевтиҥ «Ариназын» кычыргам, сӱреен јараган, ӧкпӧӧрдим де, ыйладым да. Ол аайынча спектакль тургузып ийер санаа бар» – деп, башчы Амаду Васильевичке баштанып айдарда, режиссёр јӧпсинип, бу ишти тургуза ла баштап ийген.

«Ойын-кӧргӱзӱде кезик учуралдар романныҥ оҥдайынаҥ эмеш башкаланган. Сценарий эмдиги ӧйгӧ келиштире бичилген. Бир јанынаҥ, СВО-ло колбой бӱгӱнги айалгага романныҥ сюжеди јакшы келижип турган деп айткадый: уулдардыҥ јууга атанганы, тылда иш, гуманитар болуш јууганы – сананза, тӱӱки ойто айланып келген немедий, ол чактыҥ ла бу чактыҥ башталганы, јӱк «ӧҥдӧри» эмеш солынат ла айалгалары башкаланат» — деп, Амаду Мамадаков премьераныҥ кийнинде кӧрӧӧчилерге айткан.

(Л. В. Кокышевтиҥ чыкканынаҥ ала 90 јылдыкка учурлай материалдарды 2, 15, 16, 17 бӱктердеҥ кычырыгар).

Айару ЧЕКОНОВА

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина