Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Јӱрӱми эрчимдӱ кыс
01.04.2024
Горно-Алтайскта эл-тергеелик университеттиҥ студенттери тергеебисте, ороон кеминде башка да ороондордо болуп турган маргаандарда, ӱредӱлерде, фестивальдарда эрчимдӱ туружып јат. Бӱгӱнги эрмек-куучын ондый студенттердиҥ бирӱзи оргончы сӧӧктӱ Ольга ТОЙДОНОВАЛА ӧдӧр.
— Ольга, јаҥжыкканы аайынча, озо баштап бойыҥ керегинде куучындап берзеҥ?
— Мен Улаган аймактаҥ болорым, мында ла чыдагам. Адам Михаил Филоретович Улаганда ады јарлу гармонист, энем Татьяна Трифоновна школдо казанчы болуп иштейт. Кожо чыккан ӱч карындажым бар. Максим кӱӱ чӱмдеериле јилбиркейт, ол «Тоорчыгаш» деп кожоҥныҥ авторы. Айтемир аргачылыктыҥ јолыла барарга белетенет. Эҥ кичинек карындажым Александр 3 јаштаҥ ала сценага чыгат. Бу јуукта ол Санкт-Петербург калада ӧткӧн маргаанда туружып, 2-чи јер алган. Мениҥ билемниҥ ончо улузы јайаандыкка тартылат, анайда ок башка-башка алтай ойноткыларла ойноп јат.
Улаганныҥ баштамы школын «5» темдектерге тӱгескем. 4-чи класстыҥ кийнинде В. К. Плакастыҥ адыла адалган республикан гимназияда ӱренгем. Эрчимдӱ јӱрӱмим мында башталган. Мен јондык ла билим ууламјыларла колбулу кӧдӱриҥилерде, маргаандарда туружып, Москва, Обнинск калаларга јоруктагам.
— 11-чи класстыҥ кийнинеҥ оноҥ арыгы кандый ӱредӱ талдап алгаҥ?
— Гимназияда ӱредӱмди тӱгезип, мен прокурордыҥ профессиязын талдап, Омсктогы эл университетке ӱредӱге киргем. Мында ӱч јыл ӱренеле, заочныйга кӧчӱринип ийгем. Оныҥ кийнинеҥ бистиҥ Горно-Алтайсктыҥ университединиҥ психолого-педагогикалык факультедин талдап алгам. Тургуза ӧйдӧ эки ууламјыда: эл-јонло јонјӱрӱмдик ууламјыла иштеери ле психология ӱренедим.
— Ӱредӱ бойыҥа јарап јат па? Бош ӧй болзо, неле јилбиркейдиҥ?
—Эйе, ӱредӱм јарап јат. Бош ӧй дӧ болбой турган деп айдарга јараар, нениҥ учун дезе профсоюзтыҥ телекейине киргем — группамныҥ профоргына талдалгам. Башка-башка кӧдӱриҥилерде эрчимдӱ туружып, 2022 јылдыҥ кӱчӱрген айында факультедимниҥ профбюрозыныҥ председателине тудулгам. Ишти апарып, бир јылдыҥ туркунына «Эҥ эрчимдӱ первокурсник» деп атла ададып, ректордыҥ премиязын алгам.
Университетте «Студенческий лидер-2023» деп јаан кӧрӱ-маргаанныҥ јеҥӱчили болуп чыккам. «Россия — аргалардыҥ орооны» деп ӱлекерде туружып, ӧскӧ ороондорло јоруктаар ырыс келишкен.
Мениҥ шефствомдо факультедимниҥ 250 студенти, университеттиҥ 150 волонтеры, бойым тӧзӧгӧн «Рысь» деп оперотрядтыҥ 20 студенти, «Белуха» деп тергеелик педагогикалык отрядтыҥ 20 студенти. Калганчы эки јылдыҥ туркунына сӱрекей кӧп кӧдӱриҥилер, байрамдар башкаргам. Оны чоттоорго бир кӱн јетпес те болбой (каткырат).
Бӱгӱн де тегин отурарга келишпейт. Тургуза ӧйдӧ Алтай Республиканыҥ ӧзӱминиҥ тӧс јеринде эл-јонло колбу тудары аайынча специа-лист болуп иштейдим.
— Јуук ӧйгӧ кандый амадулар тургузылган?
— Бӱгӱн мен јиит аргачы болорго белетенедим. Ол туризмле колбулу бизнес болор.
— Бек сананала, тыҥыда иштезеҥ, сананганыҥа једериҥ. Айдарда, сеге јолыҥ ачык болзын деп кӱӱнзейдим.
—Алкыш-быйан, айтканыгар келзин.
Ольгага ачык јолдор, јаҥы ажулар, једимдер ле јеҥӱлер кӱӱнзейдис. Ол газедиске база да кӧп катап айылдап келер деп алаҥзыбайдыс.
Айару ЧЕКОНОВА
ТОП
«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар
Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы
«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»
Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым