Профууламјыныҥ јайгы школы

12.08.2022

«Туризмниҥ ле музейдиҥ эмдиги ӧйдиҥ технологиялары» деп ууламјы аайынча јайгы каникулярный профууламјылык школдыҥ сменазы тӱгенген.

Россия Федерацияныҥ ӱредӱлик аайынча министерствозы «Художественный јайаандыктыҥ ла гуманитар технологиялардыҥ ӧзӱминиҥ текшироссиялык тӧс јери» ФГБУК-тыҥ тӧзӧмӧл-методикалык ла экспертный ӱйдежизӱле Алтай крайда ла Алтай Республикада «Туризмниҥ ле музейдиҥ эмдиги ӧйдиҥ технологиялары» деп ууламјы аайынча јайгы каникулярный профууламјылык школ тӧзӧп ӧткӱрген. Ол смена «Тӧс ууламјылар аайынча ӱзеери ӱредӱниҥ учурын ла технологияларын јаҥыртары јанынаҥ эҥ артык ченемелдерди јӱрӱмде бӱдӱрериниҥ государственный јӧмӧлтӧзи» деп адалган иш-керектердиҥ кеминде «Ӱредӱлик» нацӱлекердиҥ «Кажы ла баланыҥ једими» деп федерал ӱлекери кеминде ӧткӱрилген.
Ӱлекердиҥ учуры — ӱзеери ӱредӱниҥ учурын ла технологияларын јаҥыртары аайынча эҥ артык ченемелдерди ле инфраструктураныҥ ӧзӱмин јӧмӧӧри, башка-башка бӱдӱмдӱ ченемелдердиҥ ле технологиялардыҥ кемин бийиктедери, тӧс ууламјылар аайынча ӱзеери ӱредӱни балдар текшилей аларын јеткилдеери.
Ол смена-ӱредӱде Алтай Республикадаҥ 20 ӱренчик турушкан. Јайгы сменаныҥ ӧйинде Алтай Республиканыҥ, Алтай ла Красноярский крайлардыҥ, Тюменский, Томский, Свердловский областьтардыҥ тӧзӧлгӧлик ӱредӱлик организацияларыныҥ 5-11 класстарыныҥ 70 ӱренчиги ӱредӱ-тазыктыру ӧткӧн. Оныҥ туружаачыларыныҥ тоозында — сӱрекей јаан јайалтазын кӧргӱскен, ӱредӱде кӧргӱзӱлериниҥ кеми јабыс, јадын-јӱрӱмниҥ уур-кӱч айалгаларына алдырткан, су-кадыгыныҥ аргалары кирелӱ балдар. Балдар туризмниҥ ле музейдиҥ бӧлӱктеринде эҥ ле керексилген профессияларла таныжар арга алган, тестирование ӧткӧн лӧ оныҥ уч-турулталары аайынча бойыныҥ аргаларыныҥ кемин билип алган.
Анайда ок сменаныҥ туружаачылары туризмниҥ бӧлӱгинде эҥ јарлу производстволордо ло организацияларда болгон — «Эвалар» концернде, Бийсктеги краевед музейде, Алтайдагы В. М. Шукшинниҥ адыла адалган государственный гуманитарно-педагогикалык университеттиҥ туризм аайынча факультединде, «Ая» парк-отельде, «Алтай Холмогорье» деп рекреационный ла производственный комплексте, «АлтайРафтингЦентрде»; Кузбасста ӧткӧн тергеелер ортодогы «Сибирьдиҥ купечествозыныҥ кӱни» деп фестивальда онлайн-арганыҥ болужыла турушкан.
Профууламјылу мындый смена ӧдӧр тушта оныҥ туружаачылары профессионал ченелте-проба ӧткӧн — группаларда јаҥы пакетный турлар белетелген, олорды эксперттер ле керек дезе туроператорлор бийик баалаган. Ол ӱлекер-шӱӱлтелер экстремал туризмле, IT-технологиялардыҥ бӧлӱгинде ӱредӱлик турларла, тӱӱкилик туризмле, Россияныҥ тӱндӱк талайларыла јорыктаарыла, су-кадыгыныҥ аргалары кирелӱ улус кӱӱн-санааныҥ ла сезимниҥ телекейиле јорыктаарыла колбулу болгон.
Сменаныҥ учында бастыра туружаачылар «Бистиҥ ороонныҥ геройлоры» деп текшироссиялык конкурста туружарына угузу бичик табыштырган. Бу конкурс Россия Федерацияныҥ ӱредӱлик аайынча министерствозыныҥ јӧмӧлтӧзиле ӧткӱрилет. Анда турушканы тӱӱкини шиҥдеери ле јаҥы турлар тӧзӧӧри аайынча алган билгирлерди ле ченемелдерди оноҥ ары байыдар арга берер.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина