Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Телекейде танылу алтай кӱӱ
20.02.2018
М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган эл библиотекада Россия Федерацияныҥ санадыныҥ нерелӱ ишчизи, Россияныҥ Башкарузыныҥ «Душа России» деген сыйыныҥ лауреады Владимир Кончевтиҥ кӱӱлик лекторийи ӧтти.
Кӱӱлик лекторий культуралык ла јартамал иштиҥ ӱлекери. Солун ла тузалу, керектӱ јайаан ишти М. В. Чевалковтыҥ адыла адалган эл библиотека ла АР-дыҥ Башчызыныҥ Государстволык оркестри ӧмӧ-јӧмӧ белетеп ӧткӱрет. Баштапкы катап ӧткӱрилип јаткан тизӱ туштажулар эл библиотекада јарым јылдыҥ туркунына ӧдӧри темдектелет. Кӱӱниҥ тӱӱкизине, кӱӱлик санаттыҥ башка-башка бӱдӱмдерине учурлалган јайаан тӧрт туштажудаҥ ӱренчиктер, ӱренеечилер бойлорына сӱреен тузалу билгирлер аларында алаҥзу јок.
Кӱӱлик лекторийдиҥ тӧс амадузы — кӱӱлик культураны орныктырып, ичкери кӧнӱ апарып, јаанныҥ-јаштыҥ јайаандыкка, кӱӱлик сӱӱшке јолын ачары. Кычыраачылар республиканыҥ кӱӱлик телекейиле, кӱӱчилердиҥ јайаандык ижиле, једимдериле јилбиркеп, баалап, оморкоп јӱрзин.
Владимир Кончев «Алтай кӱӱлик культураныҥ ӧзӱминиҥ тӱӱкилик јолы» деп адалган баштапкы ӱредӱзинде алтай кӱӱлик ойноткылардыҥ (икили, топшуур, јадаган, комус, шоор) табылганын, олордыҥ учурын, ойноор аайын, марын элбеде, тереҥжиде јартап куучындаган.
Коштой ло уулчактардыҥ Алтай студиязыныҥ ӱренчиктери, «Новая Азия» этноӧмӧликтиҥ кожоҥчызы, республиканыҥ Башчызыныҥ оркестриниҥ солизи Добрыня Сатин алтай ойноткыларла ойноп, узын кӧргӱстилер. Оркестрдиҥ туружаачылары бойыныҥ узыла, једимдериле база таныштырды.
База бир сӱреен солун айылчы Самыр Ойношев кларнетле ойноп, јуулгандарды кайкатты. Ол бойыныҥ ӧйинде бу ла студияны божоткон. Оныҥ кийнинде Новосибирсктеги кӱӱлик колледжти, Петрозаводсктыҥ консерваториязын једимдӱ тӱгескен. Бӱгӱн Самыр Москвадагы Чайковскийдиҥ адыла адалган консерваторияныҥ 2-чи курсыныҥ ӱренеечизи. Jайаан јайалтаныҥ кларнетле ойногонын угуп, кӧрӱп, јада-тура алтай уул Москваныҥ, Санкт-Петербургтыҥ, онойдо ок телекейдиҥ ороондорыныҥ театрларыныҥ залдарында ойноорында алаҥзу јок деп шӱӱлте болды.
Эл библиотеканыҥ краеведение ле национальный библиография аайынча бӧлӱгиниҥ ишчилери библиотеканыҥ фондынаҥ алтай кӱӱниҥ тӱӱкизи аайынча сӱреен јилбилӱ бичиктерди чыгарды, кӧрӱ белетеп тургусты.
Кӱӱлик лекторийге М. З. Гнездиловтыҥ адыла адалган политехнический колледжтиҥ, педколледжтиҥ ӱренеечилери, В. К. Плакастыҥ адыла адалган ресгимназияныҥ, 7-чи таҥмалу школдыҥ ӱренчиктери ле кӱӱле јилбиркеп турган улус сӱреен кӧп келгени оморкодулу. Владимир Егорович Кончевтиҥ ады-јолы јарлу композиторлор, кожоҥчылар керегинде лекциязын база кайда угатан эдис. Ойын-концерт те тыҥ болды. Кӧрӧӧчилер кажы ла туружаачыныҥ ойынын изӱ колчабыжула уткыды. Jап-јакшынак туштажу. Кӱӱлик лекторийдиҥ экинчи ӱредӱзи тулаан айдыҥ тал-ортозы кирезинде ӧдӧри темдектелет.
К. ПИЯНТИНОВА
ТОП
«Гуркин» деген телекей: ачылталар ла јажыттар
Г.И. Гуркин ӱйи Мария Агафоновнала Оносто садында Атту-чуулу алтай јурукчы, политикалык ла јондык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыккан ӧйин ле јерин чокумдаган јаҥы документтер табылган. «ХХ чактыҥ башталарында Туулу Алтайда эҥ јарлу јон-политикалык ишчилердиҥ бирӱзи, јурукчы Григорий Иванович Чорос-Гуркин 1870 јылдыҥ чаган айыныҥ 12-чи кӱнинде Улалуда чыккан деп чотолот. Је Алтай Республиканыҥ Государстволык архивинде Улалудагы
«Јурукчыныҥ јуртын орныктырары – тӧс иш»
Јурукчыныҥ Оностогы јуртында Атту-чуулу алтай јурукчы, ады јарлу јондык ла политикалык ишчи Григорий Иванович Чорос-Гуркинниҥ чыкканынаҥ ала 155 јылдыгыла колбой тергеебисте кандый иштер темдектелгени керегинде Алтай Республиканыҥ А. В. Анохинниҥ адыла адалган Эл музейиниҥ директоры Римма ЕРКИНОВА куучындайт. – Г. И. Чорос-Гуркинниҥ юбилейине белетенери ле оныла колбой быјыл ӧткӱретен иштер керегинде Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ јакааны
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым