Турулталар кӧрӱлди

20.02.2018

Кочкор айдыҥ 16-чы кӱнинде медицинский колледжтиҥ актовый залында Росздравшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча тергеелик органыныҥ 2017 јылдыҥ 4-чи кварталында ӧткӱрген ижиниҥ турулталары аайынча ачык шӱӱжӱ ӧткӧн.

Анда Росздравшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча тергеелик органыныҥ башкараачызы Ирина Нонукова, медициналык страхованиениҥ Алтай Республика аайынча территориальный фондыныҥ директорыныҥ ордынчызы Александра Адарова, Алтай Республиканыҥ иш, социальный ӧзӱм ле эл-јонды ишле јеткилдеери аайынча министерствозыныҥ, прокуратураныҥ, су-кадыкты корыыр учреждениелердиҥ ле јондык организациялардыҥ чыгартулу улузы турушкан.

Ирина Нонукованыҥ темдектегениле, Алтай Республиканыҥ јеринде оору улустыҥ тап-эриктерин корыыры аайынча јондык организациялардыҥ совединиҥ чыгартулу улузы мындый јуундарда јаантайын туружат. Бу советке бир канча јондык организация кирип јат. Олордыҥ башкараачыларыныҥ эрчимдӱ ижиниҥ шылтузында бу ууламјыда јакшы кӧргӱзӱлер темдектелет.

Росздравшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча тергеелик органыныҥ баштаҥкайыла кажы ла кварталдыҥ турулталары аайынча ачык шӱӱжӱлер ӧдӧт. Анда медициналык болуш јетирерин шиҥдеер ӧйдӧ болуп турган бузуштар, шиҥжӱ иште болотон јаҥыртулар, фармацевтический иште кандый шиҥжӱ иштер ӧдӧри, кандый некелтелер болоры керегинде айдылат. Анайда ок бу ууламјыда кандый нормативный правовой акттар јӱрӱмде ийде алынган, кандыйлары алынып јатканы керегинде толо јетирӱлер ле јартамалдар эдилет. Мыныҥ бастыразы су-кадыкты корыыр иште иштеп тургандарга тузалу болот.

Росздравшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча тергеелик органыныҥ 2017 јылда ӧткӱрген ачык шӱӱжӱлериниҥ бирӱзинде эмдердиҥ маркировказы аайынча пилотный ӱлекер-проект керегинде айдылган эди. Эмдердиҥ ӧдӱштирӱзинеҥ чыҥдыйы јабыстарын ла контрафактныйларын ылгап айрыыр амадула Россияда 2017 јылдыҥ кочкор айында эмдерди эки кемјӱлӱ штриховой кодло темдектеери аайынча иштер башталган болгон. Оныҥ шылтузында тергеебисте эмдердиҥ ӧдӱштирӱзинеҥ тузаланар ӧйи ӧдӱп калган, јастыра чеберлелген препараттардыҥ тоозы кезем астадылган. Эмди Росздравшиҥжӱ 2018 јылдыҥ туркунына эмдер садар организациялардыҥ бастыразын маркировканыҥ системазына кӧчӱрер.

— Бу ууламјыда бис јакшы кӧргӱзӱлер кӧрӧдис. Мында фармацевтический ишчилерге, провизорлорго, муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ јаандарыныҥ бу ууламјы аайынча иштеп турган ордынчыларына быйан айдар керек — деп, Ирина Нонукова айткан.
Росздравшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча тергеелик органы мындый ачык шӱӱжӱлер ӧткӱрип турганы оныҥ ижине база камаанын јетирип турган эмей. Бу јуундардыҥ туружаачылары бойлорына кӧп керектӱ јетирӱлер алат.

Бу да ӧткӧн ачык шӱӱжӱде бу тергеелик органныҥ акча-манат, тап-эрик ле кадровый јеткилдеш аайынча бӧлӱгиниҥ јааны Татьяна Елисеева 2017 јылдыҥ 4-чи кварталында јӱрӱмде ийде-кӱч алынган нормативно-правовой акттар керегинде јетирӱ эткен. Оныҥ айтканыла, темдектелген ӧйдӧ кӧп тоолу федерал јасактар, государственный программалар јӧптӧлгӧн. Темдектезе, Россия Федерацияныҥ Башкарузы су-кадыкты корыырыныҥ 2025 јылга јетире ӧзӱми аайынча государственный программаны јӧптӧгӧн. Анайып, келер 7-8 јылдыҥ туркунына бу программада темдектелген амадуларды јӱрӱмде бӱдӱрерге 35 триллион салковой акча чыгарылар. Андагы амадулар керегинде айдар болзо, ого улустыҥ јӱрӱминиҥ узуныныҥ орто кемин 76 јашка јетирери, эл-јонго чыҥдый медициналык болуш јетиретени, кату оорулардаҥ божоп турган улустыҥ тоозын астадары ла оноҥ до ӧскӧзи кирет.

Татьяна Елисеева эмдердиҥ ӧдӱштирӱзи керегинде федерал јасакка кубулталар кийдирилгени керегинде база айткан. Эмдердиҥ ӧдӱштирӱзинеҥ чыҥдыйы јабыстарын ла контрафактныйларын ылгап айрыыр амадула эмдердиҥ ӧдӱштирӱзиниҥ мониторингиниҥ государственный јетирӱлик системазы тӧзӧлгӧн эмтир. Оныҥ болужыла эмдерди чыгарган јердеҥ ала садып алган кижиге јетире шиҥдеп кӧрӧргӧ јараар болор. Бу јасак аайынча эмдерди чыгарып тургандар байа эмдердиҥ упаковкаларына олорды таныыр јетирӱлер, орустап айткажын, идентификационные средства, тургузар учурлу. Эм-препараттарды чыгарып, чеберлеп, садып, тузаланып эмезе јоголтып турган юридический лицолор, таҥынаҥ аргачылар бу эмдер керегинде јетирӱлерди мониторингтиҥ системазына кийдирер учурлу. Анайда этпегендер каруузына тургузылар.

Татьяна Елисеева јуунныҥ туружаачыларына јӧптӧлгӧн лӧ јӱрӱмде ийде алынган ӧскӧ дӧ программалар ла јасактар керегинде айткан.
Ачык шӱӱжӱде анайда ок су-кадыкты корыыр бӧлӱкте ле эмдерле јеткилдееринде граждандардыҥ тап-эриктери бузулбазын деп, кандый ӧмӧ-јӧмӧ иштер ӧткӱрери керегинде айдылган.

К. КУРТОВ

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина