«Культура» нацӱлекер: культураныҥ эки туразы ачылган

10.01.2020

«Культура» нацӱлекердиҥ «Культурная среда» деп программазы аайынча јаан јазашту иштердиҥ кийнинеҥ Чамал аймактыҥ Онос јуртында ла Кан-Оозы аймактыҥ Кайрукун јуртында Культураныҥ туралары ачылган.

Кайрукунда ӧткӧн кӧдӱриҥилӱ ачылтада Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызыныҥ молјуларын бӱдӱрип турган Алексей Тюхтенев турушкан.

Јурттыҥ улузы бу объектти узак јылдардыҥ туркунына сакыгандарын ол темдектеген. Эки кат тура 1982 јылда «Талицкий» совхозтыҥ ийде-кӱчиле тудулган, бир јылдаҥ ол тузаланарына табыштырылган. Је 1997 јылда капитальный ремонт керек болгонынаҥ улам ДК-ны бӧктӧп салгандар. Оноҥ бери узак ӧйдиҥ туркунына бу тура ээн турган.

Нацӱлекердиҥ шылтузында ДК-ныҥ туразында јазал иштер ӧткӱрилген. Анда стенелерди тыҥыдып јылулагандар, тышты јарандырылган, полдоры, кӧзнӧктӧри, эжиктери, карнизтери ле јабынтызы солылган, электројеткилдештиҥ ле одыруныҥ, сууӧткӱштиҥ системалары јаҥыртылган, фундаменти тыҥыдылган ла сценазы солылган. Клубтыҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазында анайда ок Алтай Республиканыҥ культура аайынча министриниҥ баштапкы ордынчызы Лариса Стрельникова турушкан.

Культураныҥ база бир туразы Чамал аймактыҥ Онос јуртында ачылган. Бу кӧдӱриҥилӱ керек-јаракта Алтай Республиканыҥ культура аайынча министри Ольга Антарадонова, Чамал аймактыҥ администрациязыныҥ јааны Александр Алисов ло оноҥ до ӧскӧлӧри турушкан.

«Культурная среда» деген программа культураныҥ инфраструктуразыныҥ чыҥдый, јаҥы кеминде ӧзӱмине, ол тоодо јурт јерлердеги клубтардыҥ тудум, јаҥырту ла јазал иштерин јеткилдеерине ууламјылалганын Ольга Антарадонова темдектеген.

Онос јурттагы Культураныҥ туразы 1970 јылда тудулган ла тузаланарына 1972 јылда табыштырылган. Бӱгӱнги кӱнде анда анайда ок јурттыҥ библиотеказы бар. Анда алты ӧмӧлик иштейт – бијениҥ «Радуга» ӧмӧлиги, «Серебряна» деп фольклорный группа, «Чейне» деп албаты ансамбли, «Ак чечек» деген вокальный группа. Анайда ок анда «Белая ладья» деп шахматный клуб ла наадайлардыҥ «Колобок» театры иштейт.

Јазал иштер ӧдӧр тушта Оностогы клубтыҥ јабынтызы, кӧзнӧктӧри, полдоры, одыруныҥ ла электројеткилдештиҥ, канализацияныҥ системалары солылган. Анайда ок котельный ла јабынты-навес тудулган, ичиндеги кыптар јазалган. Культураныҥ эки туразына јаҥы, јымжак отургыштар ла артисттерге сценага чыгар кийим алылган.

Аймактардыҥ јайаандык ӧмӧликтери ДК-лардыҥ кӧдӱриҥилӱ ачылталарына келген айылчыларга ойын-концерттерин јаҥыртылган залдарда кӧргӱскен. Иштиҥ мергендӱчилерине кайралдар анда ла табыштырылган. Алтай Республикада культураныҥ ӧзӱмине јетирген камааны ла узак јылдарга јайаан ижи учун «Алтай Республиканыҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи» деген кӱндӱлӱ атла Кан-Оозы аймакта «Кан-Ойрот» группаныҥ звукооператоры Айдель Таджибаев адаткан.

Культураныҥ ӧзӱмине јетирген таҥынаҥ камааны, чыдап јаткан ӱйени кижи кӱӱндӱ болорына таскадарында једимдери ле узак јылдарга јайаан ижи учун Алтай Республиканыҥ Кӱндӱлӱ грамоталарыла Кӧзӱлдиҥ ДК-зыныҥ башкараачызы Ирина Елекова, Мӧндӱр-Сокконныҥ ДК-зыныҥ башкарачызы Ия Ишмина ла Кан-Оозыныҥ централизованный клубный ла библиотечный системазында балдардыҥ бӧлӱгиниҥ јааны Роза Манатаева кайралдаткандар.

Алтай Республикада культураныҥ ӧзӱмине јетирген камааны, эрчимдӱ јӱрӱмдик кӧрӱми ле узак јылдарга ак-чек ижи учун Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ председателиниҥ Быйанду самаралары Чамал аймактыҥ Онос јуртында Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган музей-усадьбаныҥ јааны Евгений Тукуековко ло Онос јурттыҥ библиотеказыныҥ заведующийи Алла Черуковага табыштырылган.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина