Јеҥӱниҥ 75 јылдыгына белетениш

21.01.2020

АР-дыҥ Эл Курултайыныҥ председателиниҥ ордынчызы Герман Чепкинниҥ башкарганыла, Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ Јеҥӱзиниҥ 75 јылдыгына учурлай байрамдык керек-јарактарга белетенер ле ӧткӱрер ишмекчи группаныҥ ээчиде јууны ӧтти.

Шӱӱжӱ ӧйинде парламенттиҥ комитединиҥ јааны Наталья Екеева президент 2020 јылды Эземниҥ ле ат-нерениҥ јылы деп јарлаганын темдектеп, Улу Јеҥӱниҥ 75 јылдыгына ӱзеери Чечнядагы Аргун капчалдагы јуу-согушта ат-нерелӱ турушкан ВДВ-ныҥ Псковский дивизиязыныҥ 104-чи гвардейский полкыныҥ 6-чы парашютно-десантный ротазыныҥ јуучыл-десантниктериниҥ јада калганынаҥ ала 20 јылдыгына учурлай выставка-кӧрӱзин ачары керегинде баштану этти.

Онойдо ок Ада-Тӧрӧл учун Улу Јуудагы учурлу кӱндерге учурлай Јалтанбазыныҥ урокторы, «Алтайдыҥ Чолмоны» ла «Звезда Алтая» республикан газеттерле ӧмӧ-јӧмӧ парламенттиҥ туразында фото-кӧрӱлер, балдардыҥ «Сананып јӱредис, ундыбазыс» деген кычыртулу јуруктарыныҥ выставказы (эҥ артык иштер учун сыйларлу) ӧткӱрилери, депутаттар Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ туружаачыларына учурлалган кереестерди ле обелисктерди шиҥдеери темдектелет.

Бу јуукта Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ Јеҥӱзиниҥ 75 јылдыгын темдектеер байрамдаш аайынча тӧзӧмӧл комитеттиҥ јуунын ӧткӱрген эди. Ол президент Владимир Путин Јеҥӱниҥ юбилейлик јылын темдектеер байрамга белетенери керегинде јакаан чыгарганын, 2020 јылды толо јылга учурлай Эземниҥ ле ат-нерениҥ јылы деп јарлаганын эзетти. Юбилейлик керек-јарактарга тӧзӧмӧлдӱ белетенер керек деп, ол айтты. Республиканыҥ бюджединеҥ Јеҥӱниҥ 75 јылдыгын темдектеерге 115 млн салковой акча чыгарылып јат.

Калганчы тооломдорло, Алтай Республикада Ада-Тӧрӧл учун Улу Јууныҥ 43 туружаачызы ла кенеги, тул арткан 319 эпши, тылда иштегендер 967 кижи јадат. Олорго ончозына јасак аайынча кӧрӱлген јонјӱрӱмдик јӧмӧлтӧ эдилет. Эмчилердиҥ бригадалары јууныҥ ончо кенектерине ле туружаачыларына айылдарына барып, олордыҥ су-кадыгыныҥ диспансерлик шиҥжӱзин ӧткӱрген, олорго аҥылу эмчилик болуш јетирилет, ончозы су-кадыгын орныктырарга керектӱ техникалык јепселдерле јеткилделген.

Онойдо ок «Эземниҥ сады» деген акция керегинде куучындады. Јеҥӱниҥ 75 јылдыгында јууныҥ јылдарында ончо корогондорго учурлай ороондо 27 миллион агаш отургузылар. Республикада бу агаштарды отургызар јерлер талдаары, олорды јазаары ла акцияныҥ кӱнин чокумдаары ӧдӧр.

Республикада «Јеҥӱниҥ оромы» деген федерал ӱлекерди јӱрӱмде бӱдӱрери керегинде јетирди. Ӱлекер аайынча «Јеҥӱ» деген сӧслӧ колбулу атту оромдорды јазаар керек болор. Мындый иштер Алтай Республиканыҥ сегис аймагыныҥ текши кемиле 11 км тогус оромында ӧткӱрилери темдектелет.

Олор дезе — Горно-Алтайск калада Улу Јеҥӱниҥ 75 јылдыгыныҥ проезди (тургуза ӧйдӧ Мамонтовтыҥ оромы), Маймада ла Улаганда Јеҥӱниҥ 50 јылдыгыныҥ оромдоры, Оҥдойдо ло Кырлыкта (Кан-Оозы аймак) Јеҥӱниҥ оромдоры, Боочыда (Оҥдой аймак) ла Кош-Агашта Јеҥӱниҥ 60 јылдыгыныҥ оромдоры, Гусевкада (Чой аймак) Јеҥӱниҥ 40 јылдыгыныҥ оромы ла Турачакта Баляевтиҥ оромы.

Объекттердиҥ кезиги «Јеткер јок ло чыҥдый јолдор» деген эл ӱлекер кеминде јазалар, арткан оромдорды јазаарга акча-манат Алтай Республиканыҥ бюджединде салынып калган.

«Ай-кӱнниҥ айалгалары јарамыкту, јаскы ӧй келзе ле, иштерди баштаарга эмди ле ӱлекерлер белетеерин баштаар керек» — деп, Олег Хорохордин айтты.

Улу Јенунин кунине анайда ок, тергееде кереестер ле обелисктер јазаар керек. Специалисттердин темдектегениле, республикада текши тооло 150 андый объект. Республиканыҥ бюджединде бу иштерге керектӱ акча-манат база салылып калган.

Тергеениҥ башчызы ончо кереестерди кӱӱк айдыҥ 9-чы кӱнине јетире јазап салзын деп јакылта берген эди.

АР-дыҥ пресс-службазыныҥ јетиргениле

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина