Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Автоинспекторлордыҥ билелик јаҥжыгузы улалганча

09.07.2020

Кажы ла ада-эне балазы ого тӱҥдеш болзын деп амадайт дезе, јастыра болбос. Оныҥ јолыла барзын ла билелик керекти улалтып апарзын деп.

Полицияныҥ старший лейтенанты, јолдогы службаныҥ инспекторы Наталья Кошкина, кыс ӧбӧкӧзиле Степанова, регулировщиктиҥ жезлин адазынаҥ энчи эдип алган деп кокырлайт. Је ол ок ӧйдӧ айтканыла, келер ӧйдӧ профессиязы кандый болорын ол ада-энезиниҥ айтканыла эмес, а јӱрегиниҥ сезимиле талдап алган.

Билениҥ јааны, милицияныҥ отставкада подполковниги Николай Николаевич Степанов ичбойындагы керектер аайынча органдарга 1982 јылда, совет черӱде службазыныҥ кийнинде, ВЛКСМ-ныҥ Горно-Алтайсктагы горкомыныҥ шӱӱлтези аайынча иштеп келген.

Јиит уулга анда ишмекчи јолын государственный автомобильный инспекцияда јол-патрульный службаныҥ инспекторыныҥ ижинеҥ баштазын деп шӱӱлте эткендер. Ол, бир де сананбазынаҥ, јӧпсинген, нениҥ учун дезе оогоштоҥ ло ала милиционердиҥ кийим-формазын кийерге амадаган болгон.

Милиционер Степановтыҥ ГАИ-де службазы узак ӧйгӧ чӧйилип барган. 1993 јылда ол ГАИ-ниҥ дежурный бӧлӱгиниҥ дежурныйыныҥ ижинеҥ Алтай Республика аайынча МВД-да штабной ишке кӧчкӧн. Мында ол 2004 јылга јетире, амыралтага чыкканча, иштеген.

Николай Николаевичтиҥ айтканыла, ол ГАИ-де службазын јылу эске алынат: «Бисте иштеҥкей ле нак ӧмӧлик болгон. Бис улуска тоомјылу, ајарыҥкай болорго, службагыс јанынаҥ ајару-неме болбозын деп кичеенгенис».

Ветеранныҥ айтканыла, эмдиги ӧйдиҥ автоинспекторлорына јарамыкту айалга келишкен де, је ол ок ӧйдӧ келишпеген де…

«Автоинспекторлордыҥ иште тузаланып турган эмдиги ӧйдиҥ техниказы ишти јеҥилтет. Је ол ок ӧйдӧ јолдордогы кӧлӱктердиҥ тоозы кажы ла јыл кӧптӧйт, јолдыҥ инфраструктуразы да јарандырылат. Мениҥ шӱӱлтемле, онызы полицейскийлерге каруулу болоры јанынаҥ ӱзеери јӱк болуп јат» — деп, ветеран айткан.

Николай Николаевичтиҥ куучындаганыла, ижинде когыс ӧй ас та болуп туратан болзо, ол кызыныҥ јӱрӱминде туружарга кичеенген. Јаан класстарда Натальяныҥ келер ӧйи јанынаҥ сурак тура берерде, билениҥ јааны «балдардыҥ салымдарын башкарар» деген јӱкти бойына кемјибей ле албай, кызы бойы талдап алзын деген.

«Бир кӱн эҥирде бастыра биле јуулып, чайлап отурарыста, кызымнаҥ школдыҥ кийнинеҥ кайдӧӧн ӱренип барарыҥ деп сурагам. Ол: «Ада, мен ӱзе сананып алгам. Школды тӱгезеле, Россияныҥ МВД-зыныҥ Барнаулдагы юридический институдына ӱренип барарым» — деген. Анайып ла ол јӱрӱмдик јолын бойы талдап алган. Чынынча айтса, мен онызына сӱрекей сӱӱнгем. Нениҥ учун дезе ол кемниҥ де јакыганы, шӱӱлтези аайынча эмес, бойы талдап алган» — деп, милицияныҥ ветераны куучындаган.

Барнаулдагы юридический институтты (БЮИ) 2010 јылда божодоло, Наталья ГИБДД-да службада иштееерге  барган. Јиит, ол ӧйдӧ ченемелдӱ эмес ишчиге каруулу ишти бӱдӱмјилегендер. Полицияныҥ лейтенанты јолдо болгон јеткерлӱ учуралдарды аайлаштырары аайынча оперативный дежурный дознавательге кӧстӧлгӧн. Јиит кыска ол кандый јеҥил эмес, каруулу иште иштеп турганын оҥдоорго кӧп тӧ ӧй керек јок болгон: тӱндеги дежурстволор, ДТП болгон јерлерге барары. Јолдордо болгон јеткерлӱ учуралдарда улус сынык-бычык алат, кезик учуралдарда улус божойт… Мынызы ижин јаҥы баштаган дознавательдиҥ кылык-јаҥын тыҥыткан.

Натальяныҥ бойыныҥ айтканыла, ол тушта оны ГИБДД-да база јаҥы иштеп баштаган эш-нӧкӧри тыҥ јӧмӧгӧн.

Ол БЮИ-де ӱренип турала, черӱчил службазын  Новосибирскте ӧдӱп турган карындажы Андрейге јолугарга барып јӱрген. Анда Андрейле кожо служить эдип турган Сергей Натальяга «кӧс салган». Кыс јана берерде, ол Андрейдеҥ Натальяныҥ телефоныныҥ номерин сурап, ого телефон согор деп шӱӱген. Соҥында кӧрӧр болзо, ол телефондош олордыҥ салымын бириктирген болуп калган. Јиит улус колбу тудуп баштаган. Сергей черӱде службазыныҥ кийнинеҥ Иркутский областьтӧӧн јанбай, келер ӧйдӧ эш-нӧкӧри болор кижиниҥ кийнинеҥ барган — озо баштап Барнаулдӧӧн, ол тушта Наталья калганчы курста болгон, оноҥ дезе Горно-Алтайсктӧӧн.

Республикан ГИБДД-да он јыл иштейле, Сергей Кошкин јол-патрульный службаныҥ инспекторынаҥ ала јол-патрульный службаныҥ таҥынаҥ ротазыныҥ взводыныҥ командирине јетире ӧскӧн.

«Службаныҥ баштапкы јылдары кӱч болгон. 2010 јылда бисте баштапкы балагыс Дима чыккан, бис акчазын тӧлӧп, квартирада јатканыс. Декретный отпусктыҥ кийнинеҥ Наталья ДПС-тыҥ инспекторы болуп иштеп баштаган. Кезикте бис экӱлебис тӱндеги дежурствого барып туратаныс. Бойыгар сананзаар да: эки јашту баланыҥ ада-энези экӱлези эҥирде ишке барат. Карын, тӧрӧӧн-туугандарыс бистиҥ службагыстыҥ аҥылузын оҥдоп, балдарды кичееп, кӧрӱп јӱрген» — деп, полицияныҥ капитаны куучындаган.

2014 јылда олордыҥ экинчи уулы Кирилл чыккан, оныҥ аказы Дима кадет школдо ӱренет.

2016 јылда Кошкиндердиҥ билези јаҥы турага кӧчкӧн: автоинспекторлордыҥ билези јаан служебный квартираны јаҥы турадаҥ алган. Уулдары тургуза ӧйдӧ оогош то болзо, келер ӧйдӧ олор кем болорын эмди ле билер. Кирилл ӧрт ӧчӱреечи, кадет Дмитрий летчик болор кӱӱндӱ. Олордыҥ адазыныҥ кокырлаганыла, «балдар ада-энезиниҥ јолыла барбас кӱӱндӱ», је кем билер — ӱзе неме кубула берердеҥ айабас, нениҥ учун дезе олор автоинспекторлордыҥ билезинеҥ ине.

Алтай Республика аайынча МВД-ныҥ

пресс-службазы

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина