Алтайдын Чолмоны

Болушка Москваныҥ эмчилери келген

26.10.2020

Алтай Республикага коронавирусла тартыжуда болуш јетирерге Москваныҥ эмчилери келген. Олор рес-публикан эмчиликтиҥ госпиталинде ле Майма аймакта иштеп баштаган.

Коронавирусту јаҥы југуш оорула тартыжарга тергеениҥ эмчилерине болуш јетирерге Москваныҥ эмчилери келгенин ле тергееде југушкан оору улусты эмдеер јерлердиҥ тоозы 10% кӧптӧӧрин  АР-дыҥ башкарузыныҥ пресс-службазы јетирет.

„Тергеениҥ башчызы Олег Хорохордин федерал тӧс јерге баштанган соҥында, республикага Россияныҥ  Шиҥжӱ ӧткӱрген Н. И. Пироговтыҥ адыла адалган ме-дициналык университединиҥ медиктериниҥ бригадазы келген. Олор, Москваныҥ моногоспитальдарында иштеген ченемелдӱ ӱч эмчи-реаниматолог, эки кижи республикан эмчиликтиҥ госпиталинде  ле бир кижи Майма аймактыҥ эмчилигинде ижин баштап ийген. Анайда ок тергеениҥ башкарузы оорыган улусты айылдарында јеткилдеерге Майма аймактагы ла республикан эмчиликтерге тӧрт кӧлӱк берген“ — деп, пресс-служба јетирет.

Республиканыҥ коронавирусту улусты эмдеер 7 госпитали 493 кижини јаттыргызар аргалу, 400-теҥ ажыра јерлер толтырылган. Мыныла колбой Чой аймактыҥ тӧс эмчилигинде  50 кижини эмдеер ӱзеери јерлер тӧзӧӧри темдектелет. Анайда ок КТ-шиҥжӱлерди элбедер иштер темдектелген: тургуза ӧйдӧ коронавирусла оорыган улусты чемет оорулу улустыҥ диспансериндеги аппаратла шиҥдейдилер, келер неделедеҥ ала Майма аймактыҥ таҥынаҥ клиникаларынада КТ иштеп баштаар. Госпитальдар ортодо јорыктап иштеер томографты садып алар сурак шӱӱжилет.

Југушкан улус Горно-Алтайскта ла  Майма  аймакта кӧптӧп  ӧскӧнин ӧткӧн неделениҥ пятница кӱнинде ӧткӧн оперштабтыҥ јуунында республиканыҥ башкараачызы темдектеген. Оныҥ айтканыла, „кызу линиялардыҥ“ ижиндеги буудактар, поликлиникаларда очередьтер ле аптекаларда эмдер јетпей турганы аайынча эл-јонныҥ баштанулары кӧптӧгӧн. Call-тӧс јерлердиҥ ижине студент-медиктерди ле медколледжтиҥ преподавательдерин јилбиркедери керектӱ болгонын Олег Хорохордин темдектеген.

Республиканыҥ башчызы анайда ок јондык аш-курсактыҥ предприятиелериниҥ пятница ла амыраар кӱндеринде ижин шиҥжӱлеерин тыҥыдар јакылта эткен — общепиттиҥ организацияларыныҥ ижи удурумга тӱн ӧйинде 22:00 сааттаҥ ала 8:00 саатка јетире токтодылган. ФАС-тыҥ тергеелик башкартузына аптекаларда эмдердиҥ бааларын шиҥжӱлеер шӱӱлте эдилген, нениҥ учун дезе эмдердиҥ, анчада ла вирустарла тартыжар препараттардыҥ баалары бийиктегени јанынаҥ комыдалдар келип јат. Россу-кадыҥ шиҥжӱниҥ тергеелик органына аптекаларда керектӱ эмдер јеткил болорын шиҥжӱде тудар шӱӱлте айдылган.

Горно-Алтайскта ла Майма аймакта југушкан улус эҥ кӧп болуп турганын тергеениҥ башкараачызы темдектеп, бу ок ӧйдӧ кезик аймактарда айалга јаан кубулта јок болгонын айткан.

Бу ок кӱнде республиканыҥ башкараачызы АР-дыҥ су-кадык аайынча министри Сергей Коваленколо кожо чемет оорулу улусты эмдеген диспансерде болгон, мында коронавирусла оорыгандардыҥ ӧкпӧзи компьютерный томография ажыра шиҥделет. Олор анайда ок Горно-Алтайск каланыҥ поликлиниказында айалганы шиҥдеп кӧргӧндӧр.

„Кызу колбуныҥ“ телефондорыныҥ ижинде буудактар, поликлиникаларда очередьтер болуп јат, аптекаларда эмдер једишпейт. Бу сурактар аайынча баштанулар кӧптӧгӧн. Call-тӧс јерлердиҥ ижине студент-медиктерди ле медколледжтердиҥ преподавательдерин јилбиркедер керек“ — деп, Олег Хорохорди айткан.

Республиканыҥ башчызы медучреждениелерде улус кӧп јууларын болдыртпаска, оорыган улусты эмчиликтер сайын ӱлештирер, очередьтерди јоголтор ло эмчиге кирер ӧйди кыскартар јакылта эткен.

Тергееде ӱредӱлик иш керегинде айдар болзо, Оҥдой, Кош-Агаш ла Майма аймактарда 10 школ дистанционный эп-аргала ӱренерине кӧчӱрилген, олордоҥ сегизи — коронавирусла, экӱзи ОРВИ-ле колбой.

„Југуш оору аначада ла элбеде таркаган Горно-Алтайск калада, Кош-Агаш, Майма, Оҥдой, Улаган, Кӧксуу-Оозы, Шабалин аймактарда ӱренчиктер каникулдарга ӱлӱрген айдыҥ 26-чы кӱнинеҥ ала чыгып јат. Бу ӧйдӧ бастыра кружоктордыҥ, секциялардыҥ ла ӱзеери ӱредӱниҥ учреждениелериниҥ ижи кыйалтазы јогынаҥ токтодылып јат. Бу балдар туштажарын астадарына ла југушкан јаҥы учуралдарды болдырпазына керектӱ“ — деп, Олег Хорохордин темдектеген. Турачак, Кан-Оозы, Чамал ла Чой аймактарда каникулдар темдектелген ӧйинде башталар.

Республиканыҥ баш санитар врачы Леонид Щучиновтыҥ айтканыла, југуш оору таркаарына удурлажар ээжилерди бӱдӱрбей турганынаҥ улам оорыган улус кӧптӧйт. Бир канча предприятиелердиҥ ле организациялардыҥ иштеер ӧмӧликтеринде оорыган улустыҥ тоозы ӧзӧт. Учреждениелердиҥ башкараачылары ишчилери оорудаҥ чеберленер ончо керектерди бӱдӱргенин шиҥжӱлеерин тыҥыдар учурлу, кезик ишчилерди айылынаҥ иштеерине кӧчӱрер керек. Анайда ок садуныҥ ла јондык јерлердиҥ ижин шиҥжӱде тудар некелте артканча.

Пандемия башталганынаҥ ала Роспотребшиҥжӱниҥ ишчилери 1230 протокол тургускан, санитар-эпидемиялык  некелтелерди бусканы учун 50 объекттиҥ ижи удурумга токтодылган.

Бого ӱзеери Россукадыкшиҥжӱниҥ Алтай Республика аайынча тергеелик органына аптекаларда эмдер, аначада ла вирустарла тартыжар эмдер барын шиҥжӱге алар шӱӱлте эдилген.

Республикада воскресенде, ӱлӱрген айдыҥ 25-чи кӱнинде, короновирусла оорыган 147 јаҥы учурал темдектелген. Горно-Алтайсктыҥ 60 кижизи, ол тоодо ӱч бала; Майма аймактыҥ 41 кижизи, ол тоодо тӧрт бала; Кӧксуу-Оозы аймактыҥ 10 кижизи, ол тоодо бир бала; Чамал аймактыҥ 10 кижизи; Улаган аймактыҥ 7 кижизи; Оҥдой аймактыҥ 5 кижизи, ол тоодо бир бала;  Шабалин аймактыҥ 5 кижизи, ол тоодо бир бала; Турачак аймактыҥ 3 кижизи; Кош-Агаш аймактыҥ 2 кижизи; Кан-Оозы аймактыҥ 2 кижизи, ол тоодо бир бала; Чой аймактыҥ 2 кижизи, ол тоодо бир бала коронавирусла оорыганы јарталган.

98 учуралда југуш ооруныҥ темдектери илелелген, ол тоодо 6 кижиде ӧкпӧниҥ пневмония оорузыныҥ темдектери бар.

Анайып, Алтай Республикада коронавирусла  улус оорыган 6 758 учурал лабораторный шиҥжӱлерле јарталган, ол тоодо Горно-Алтайск калада — 1 991, Кош-Агаш аймакта — 1 620, Майма аймакта — 1 048, Оҥдой аймакта — 564, Турачак аймакта — 291, Кан-Оозы аймакта — 287, Улаган аймакта — 258, Шабалин аймакта — 242, Кӧксуу-Оозы аймакта — 204, Чамал аймакта — 151, Чой аймакта — 102 учурал.

Тергееде коронавирустаҥ кижи корогон 41 учурал темдектелген, ол тоодо 36 учуралда — ковид-19-таҥ, беш учуралда — ӧскӧ шылтактардаҥ.

Ӧткӧн кӱнге 64 кижи јазылган. Ӱлӱрген айдыҥ 26-чи кӱнине јетире тергеебисте бу оорула оорыган 4 577 кижи јазылган.

Воскресенде, ӱлӱрген айдыҥ 25-чи кӱнинде, 450 проба шиҥделген. Медициналык шиҥжӱде  1 083 кижи турат.