Алтайдын Чолмоны

Координационный штабтыҥ јууны ӧткӧн

03.11.2020

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин Сибирьдиҥ јеринде коронавирустыҥ југуш оорузыла тартыжары ла оны таркатпазы аайынча  Координационный штабтыҥ јуунында турушкан.  Јуунды Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ Сибирьдеги федерал округтагы чыдулалган чыгартулу кижизи Сергей Меняйло ӧткӱрген.

Сибирьдиҥ тергеелеринде коронавирустыҥ југуш оорузыныҥ таркаганыла колбой айалга там ла кӱч болуп браады. Ӱлӱрген айдыҥ ортозында кажы ла кӱн  бу оорула југушкан јаҥы 1400 учурал болгон болзо, је калганчы кӱндерде бу тоо 1905 кижиге јеткен. Тургуза ӧйдӧ Алтай Республикада, Алтай крайда, Иркутский ла Омский областьтарда Россияныҥ су-кадыкты корыырыныҥ министерствозыныҥ ла Россу-кадыкшиҥжӱниҥ специалисттери иштеп туру. «Айалганы оҥдолторго јаҥныҥ органдарыныҥ ла шиҥжӱ-надзорный структуралардыҥ бир ууламјылу ижи керектӱ, колбулу иш ончо кеминде ӧдӧр учурлу» — деп, полпред чокымдаган.

Штабтыҥ алдындагы јуунында медицинский болушты јеткил јетирерге орындардыҥ фондын мынаҥ ары кӧптӧдӧр лӧ тесттер эдерин эрчимделтер сурак тургузылган.  Оныҥ турултазында округтыҥ медучреждениелеринде 31 муҥ орын тургузылган, онызы эки неделе кайра болгонынаҥ  40% кӧп болуп јат.  Округта бош орындардыҥ фонды    15 проценттеҥ ас. «Учреждениелерде орындар јанынаҥ айалганы улайын ла шиҥжӱлеп, пациенттерди оорузыныҥ кӱчин, јеҥилин кӧрӱп, кайда јатыргызып эмдеерин ајаруда тудары керектӱ. Оныла коштой ӧскӧ дӧ оорулар аайынча пландалган ла тӱрген болуш јетирерин ајарудаҥ чыгарбас керек» — деп, полпред айткан.

Округтыҥ ончо тергеелери оору улусты ӧйинде јартаарга тесттер эдерин кӧптӧткӧн. Онойып Красноярский  крайда   1,7 катапка кӧптӧгӧн, Тыва Республикада — 1,4 катапка,   Томский областьта дезе — 4%, Кемеровский областьта — 5%, Омский  областьта — 10%. Новосибирский ле Омский областьтарда тесттер эдери коомой ӧдӧт. COVID-19 ооруга ӧткӱрилип турган тесттерди кӧптӧдӧри јанынаҥ иш улалар учурлу. Ооруны ӧйинде илелегени ооруныҥ таркаарын буудактап, јаан оору пациенттердиҥ тоозын астадар» — деп, Сергей Меняйло чотойт.

Тургуза ӧйдӧ эм препараттарга суру јаанаган, эл-јон медикаменттерди  «кӧмзӧлӧп» артыктай алгылайт.  Округтыҥ бастыра тергеелеринде вирустарга удурлажар, эди-канныҥ изӱзин јабызадар ла канды суйудар препараттар, антибиотиктер једишпейт.  Шылтагы — айылга врачты алдыртар ла эмдерге рецепттер бичидер арга јок болгоны, онойдо ок канайда эмденери керегинде јетирӱлердиҥ элбеде таркаганы. «Препараттарла керектӱ кеминде јеткилдеерге јаҥныҥ каруулу органдарыныҥ, эмдер эдеечилердиҥ, јаан оптовиктердиҥ, медицинский организациялардыҥ ла аптекалардыҥ розничный сетьтериниҥ ижин бир чук ӧткӱрерин кичеер керек» — деп, полпред аҥылу ајару эткен.

Чыдулалган чыдулу кижи онойдо ок мынайда темдектеген: государствоныҥ башкараачызы тергеелерге транспорт аларына, таҥынаҥ коруланар эп-аргаларла јеткилдеерине, тесттер эдерин кӧптӧдӧрине ӱзеери акча-манат чыгарар јакылта берген. «Бу акча-манат кайдаар ла кандый кеминде чыгарылары керегинде суракла  эмди ле иштеер керек» — деп, ол темдектеген.

«Коронавирусла тартыжу — ол бистиҥ бӱдӱрерине бастыра ийде-кӱчти ууламјылайтан текши ижис.  Округтыҥ тергеелериниҥ башкараачылары ижин эҥ коомой айалгага келиштире тӧзӧп, јӧп-шӱӱлтелерге тӱрген келип ле олор учун каруулу болорго белен болор учурлу» — деп, полпред айткан.

Тузаланаачылардыҥ тап-эриктерин ле кижиниҥ эҥке-амырын корыыр бӧлӱкти шиҥжӱлеери аайынча  федерал службаныҥ тергеелерде бӧлӱктериниҥ ӱлӱрген айдыҥ 30-чы кӱниниҥ эртен турадагы јетирӱлериле, Сибирьдеги федерал округтыҥ тергеелеринде эпидемияныҥ ончо бу ӧйинде коронавирустыҥ југуш оорузыла оорыган 152,4 муҥ учурал болгон. Сибирьдиҥ тергеелеринде стационар эмдениште коронавирусту 20,3 муҥ кирези кижи јадат,   медицинский шиҥжӱде — 75,1 муҥ кижи, медшиҥжӱдеҥ 525,7 муҥнаҥ кӧп кижи чыгарылган, 116,8 муҥнаҥ кӧп  кижи јазылган. Округтыҥ тергеелеринде эпидемияныҥ ӧйинде коронавирус југуш оорулу 2978 кижи божогон.

Алтай Республиканыҥ башкарузыныҥ пресс-службазы