Настройки отображения

Размер шрифта:
Цвета сайта:
Ностройка изображения
Ностройка изображения

Настройки

Алтайдын Чолмоны

Координационный јуун ӧткӧн

20.07.2021

Алтай Республиканыҥ башчызы, башкарузыныҥ председатели Олег Хорохордин јаан изӱ айдыҥ он ӱчинчи кӱнинде тергееде тап-эриктерди бӱдӱрерин јеткилдеери аайынча координационный јуун ӧткӱрген.

Бу јуунда коррупцияла, оноҥ до ӧскӧ каршулу керектерле тартыжары јанынаҥ Алтай Республиканыҥ башкарузы, тергеениҥ прокуратуразы ла Россия Федерацияныҥ Шылу ӧткӱрер комитединиҥ бистиҥ республикадагы башкартузы ортодо ӧмӧ-јӧмӧ иштеериниҥ јӧптӧжӱзи тургузылып, ого кол салылган. Јӧптӧжӱге колдорын тергеениҥ башчызы Олег Хорохордин, шылу ӧткӱрер башкартуныҥ јааны Эдуард Новаковский ле Алтай Республиканыҥ прокуроры Анатолий Богданчиков салгандар.

Ӱчјандай јараткан документ аайынча государствоныҥ бу органдары тергеениҥ бӱдӱреечи ле јербойында бойы башкарынарыныҥ органдарында коррупцияла, ӧскӧ дӧ каршулу керектерле колбулу федерал ла тергеелик јасактарды чике ле толо бӱдӱрерин јеткилдеер эп-аргаларды тыҥыдарын кичееп, бу сурактарды бойыныҥ ајарузында тудар. Бу ла јуук ӧйлӧрдӧ мындый ок јӧптӧжӱ Алтай Республиканыҥ ичбойындагы керектер аайынча министерствозыла тургузылары темдектелет.

Јуунныҥ туружаачылары ӱнбериштиҥ бирлик кӱнине белетенер ле оны ӧткӱрер ӧйдӧ јаҥбузуштарды болдыртпазын јеткилдеер сурактарды кӧрӱп шӱӱшкендер. Республиканыҥ башчызы айткан: «Алтай Республиканыҥ башкарузы 2021 јылдыҥ сыгын айыныҥ 19-чы кӱнинде Россия Федерацияныҥ Федерал Јууныныҥ Государственный Думазыныҥ депутаттарын тудар талдаштарга белетенер ле оны ӧткӱрер ӧйдӧ талдаачы камыстарга болуш јетирери јанынаҥ јакаан чыгарган». Бу документке тӧзӧмӧл иштерле, технический јеткилдешле, талдаачы камыстарга болуш јетирер камыстыҥ тооломыла, ӧскӧ дӧ болушту иштерле колбулу сурактар кирген.

Талдаштар ӧйинде јеткерлӱ ле чочыдулу айалгаларды болдыртпазын јеткилдеериле колбулу иштер јанынаҥ башка аҥылу план база тургузылган. Бу ууламјыда бӱдӱретен иштер ас эмес. Талдаштар ӧйинде эл-јон ортодо амыр ла тыш айалгалар болорын, талдаштар ӧйинде тузаланып турган документтерди тартып турган транспортты ӱйдежип, оны корулаарын, ӱнбереечилердиҥ кыптарын стационар металлодетекторлорло јеткилдеерин, јарылар ла от-алыжар веществолорды ла јарабас ӧскӧ дӧ эдимдерди јоктоп табарга аҥылу јазалдарды ла кинологтордыҥ службазын тузаланарын толо кеминде јеткилдеер керек.

«Государственный Думаныҥ депутаттарын тудар талдаштарды бис эпидемиологиялык ла санитар бастыра аргаларды тузаланып, јеткерлӱ ле чочыдулу керектерди болдыртпазын јеткилдеп, бийик кеминде ӧткӱрер учурлу» — деп, Олег Хорохордин айткан.

Алтай Республиканыҥ ичбойындагы керектер аайынча министерствозыныҥ башкараачызыныҥ молјуларын удурумга бӱдӱрип турган Юрий Деревягин бюллетеньдерди талдаачы участокторго јетирер ӧйдӧ МВД-ныҥ јондык амыр-энчӱни јеткилдееринде туружып турган ишчилери ле ого башкарткан тергеелик органдары тӱндӱ-тӱштӱ ишке кӧчӱрилер деп темдектеген. Оныҥ айтканыла, талдаштар ӧткӱрер участоктордыҥ ижин ле чочыдулу айалгаларды болдыртпазын јеткилдееринде ичбойындагы керектер аайынча министерстводоҥ ла оныла колбулу органдардаҥ бастыра 470 ишчи туружар. Эл-јонныҥ амыр-энчӱ айалгазын анайда ок Росгвардияныҥ 50 јуучылы, албаты дружиналардыҥ ла казактардыҥ дружиналарыныҥ чыгартулу 50 кижизи корулаар.

Юрий Деревягин јуунда Горно-Алтайскта ла Маймада ӱнбереечилердиҥ јирме алты участогында аҥылу металлодетекторлор тургузылар деген. Арткан 210 участокто јарабас эдимдерди табарга колдыҥ кӱчиле иштеер эп-аргалар тузаланылар деп айткан. Россия Федерацияныҥ национальный гвардиязыныҥ федерал службазыныҥ Алтай Республикадагы башкартузыныҥ јааныныҥ молјуларын удурумга бӱдӱрип турган Игорь Потапов Росгвардияныҥ јууучылдары талдаштар ӧйинде амыр-энчӱ айалгаларды јеткилдеерине бастыра јанынаҥ белен деп угускан.

2021 јылдыҥ баштапкы јарымызында бистиҥ тергееде национальный ла федерал ӱлекерлерди бӱдӱрерин јеткилдееринде кандый јаҥбузуштар, коррупцияла колбулу кандый каршулу керектер болгоны керегинде Алтай Республикадагы УФАС-тыҥ јааны Андрей Гостюшев куучындаган. УФАС ӧрӧги айдылган ӧйдиҥ туркунына камеральный јирме јети шиҥжӱ ӧткӱрген. Оныҥ шылтузында эҥ ле кӧп бузуштар садуныҥ бӧлӱгинде учурап турганы јарталган. Доклад эдеечи заказчиктер ле чыдулу органдар контракт-јӧптӧжӱ тургузып иштеер системада кандый кубулталар бар болгонын коомой билерин темдектеген. Заказчиктер анайда ок тургузылган контракт-јӧптӧжӱниҥ ээжилерин бузуп, ол эмезе Россия Федерацияныҥ контракт садудагы системазында тургузылган јасактарына келишпес ӱзеери јӧптӧжӱлер тургузып турганы јарталган.

Олег Хорохордин муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ башкараачыларына баштанып, конкурентный деген иш-процедураларды ӧткӱрер ӧйдӧ бузуштарды болдыртпазын јеткилдеерине јаан ајару этсин деп сураган. Ол муниципал тӧзӧлмӧлӧрдиҥ башкараачылары ортодо семинар-ӱредӱ ӧткӱрип, олорды «Конкуренцияны корулаары керегинде» федерал јасакла база катап јууктада таныштырар керек деп айткан. Республиканыҥ башчызы анайда ок национальный ӧзӱмге чыгарылып турган акча-манатты аайлу-башту тузаланарына ла оныла колбулу керектерде јасактарды бузарын болдыртпазын јеткилдеерине јаан ајару эдер керек деген.

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина