Балдарга јаҥыјылдык сый — технопарк

24.12.2019

Республиканыҥ тӧс калазы Горно-Алтайскта «Ӱредӱлик» деген нацӱлекер аайынча балдардыҥ «Кванториум-04» деген баштапкы технопаркыныҥ окылу ачылтазы кӧдӱриҥилӱ айалгада ӧтти.

Балдардыҥ «Кванториум-04» деп адалган паркы ачылганы республика кеминде тӱӱкилик учурлу керек деп айдарга јараар. Технопаркта бийик ӱредӱлӱ, ченемелдӱ, тереҥ билгирлӱ специалисттер балдардыҥ билгирин, аргаларын јарамыкту, эптӱ айалгада таскадар, ӱредер. Келер ӧйдиҥ улузыныҥ ич-телекейиниҥ байлыгын, јайалтазын чечип, эмдиги ӧйдиҥ бийик технологиязыла иштеер аҥылу ӱредӱлӱ, јаҥы кӧрӱмдӱ улузы шак мында белетелер. «Кванториум-04» республиканыҥ 12-неҥ ала 17 јашка јетире балдарына ачылган. Мында јылдыҥ ла акча тӧлӧбӧзинеҥ 800-теҥ ас эмес бала јаантайын јӱрер аргалу. Технопаркта олор естественно-научный ла технический 6 ууламјыга јӱрер. Олор — LT-квантум, промробоквантум, энерджиквантум, биоквантум, геоквантум ла хайтек.

Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин технопарктыҥ кӧдӱриҥилӱ ачылтазында: «Бу келер ӧйгӧ ууламјылалган сӱреен јаан учурлу ӱлекер. Ол би-лимле, јайаандыкла тереҥжиде иштеерге амадаган, кӱӱнзеген балдарга ачылды. Балдар јакшынак аргала элбеде тузаланзын. Бойлорыныҥ јайаандык јайалтазын кванториумда ичкери ӧскӱрзин» — деп айтты.

Балдардыҥ «Кванториум-04» деген технопаркына улус јадар кӧп каттарлу јаҥы тура талдалган. Оныҥ эки кады технопаркка берилген. Ол технопаркты тӧзӧӧри, ачары ла иштеери аайынча ончо ээжи-некелтелерге келижет. Мында ӱредер кыптардаҥ башка, ӱзеери шахматтыҥ јакшынак гостиныйы, лекторий ле коворкингтиҥ јери эптӱ, лапту јазалган. Шак бу площадкаларда ӱренчиктер шӱӱлтелериле, санааларыла бой-бойлорыла ӱлежер, куучындажар. Онойдо ок ӧмӧ-јӧмӧ иштеерге, билимниҥ башка-башка бӧлӱктеринде чындык јӧпкӧ, бирлик шӱӱлтеге келерге ӱренип таскаар. Таланыҥ башчызыныҥ аҥылап темдектеге-ниле, мынаҥ ары аймактардыҥ балдарын бу јайаандык ишке јилбиркедип тартар ишти эрчим-делтер, кӧндӱктирер керек. Олорго тузалу, јилбилӱ ӱредӱни балдардыҥ амыралта ӧйлӧринде ӧткӱрер. Мобильный технопарктарды элбеде тузаланары јанынаҥ ишти тӧзӧмӧлдӱ ӧткӱрери јанынаҥ база айтты. Алтай Республикада 2020 ле 2021 јылдарда «Кванториум» деген мобильный технопарктар болор.

Таланыҥ башчызы подрядчик болгон «Жемчужины Алтая» ООО-го чыҥдый ла талдама ижи учун јаан быйанын айтты. Јаҥы технопарктыҥ ачылтазында Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ, башкарузыныҥ председателиниҥ Быйанду самаразы бу организацияга республикада строительно-тудум ууламјыныҥ ичкери ӧзӱмине јетирген јӧмӧлтӧ-болужы учун ла анайда ок јаҥы технопарктыҥ ачылтазыла колбой табыштырылды.

Эл Курултайдыҥ председателиниҥ ордынчызы Герман Чепкин јуулгандарды јаҥы ла бастыра јанынаҥ бийик кеминде јеткилделген технопарктыҥ ачылганыла база уткыды. Ол балдарга јарамыкту айалгала, аргала јилбиркеп тузаланзын, ӱрензин деп кӱӱнзеди. Билгирин элбедерге, тереҥжидерге, ичкери ӧзӧргӧ јакшынак айалга деп чокымдады.

Технопарктыҥ ӱренчиктериниҥ адынаҥ быйанду сӧсти биоквантум ууламјы аайынча ӱренип турган Владислав Параев айтты.

«Жемчужины Алтая» ООО-ныҥ генеральный директоры Екатерина Кожокарь кереес тӱлкӱӱрди балдардыҥ ӱзеери ӱредӱзиниҥ республикан тӧс јериниҥ јааныныҥ ордынчызы, «Кванториум-04-тиҥ» башкараачызы Наталья Герасимовага табыштырды. Технопарктыҥ башкараачызы Алтай Республиканыҥ башкарузына ла Олег Хорохординге балдардыҥ ла ончо ӱредӱчилердиҥ адынаҥ јаҥы ла јарамыкту технопарк учун јаан быйанын айтты.

Балдардыҥ «Кванториум-04» деген паркы быјыл сыгын айда ӱзеери ӱредӱниҥ республикан тӧс јериндеги площадкада удурумга иштеп баштаган. Балдар ӱредӱзин кышкы амыралтаныҥ кийнинде јаҥы турада баштаар.

Технопаркты ачканы озочыл јаҥыртулу ууламјылардыҥ ӧзӱмине јарамыкту ла тузалу болор. Ол онойдо ок талалар ортодо фестивальдарды, кӧрӱлерди ле конференцияларды тӧзӧп ӧткӱрер эптӱ ле јарамыкту арга берер. Балдардыҥ «Кванториум-04» деген технопаркыныҥ эҥ ле учурлу ижи, амадузы эртеледе ӧткӱрип јаткан профууламјылу иш деп айдарга јараар. Онойдо ок билгири тереҥ јаҥы инженерлерди белетеери, балдарды технический јанынаҥ тӱрген тебӱле ӱредип таскадары ла таланыҥ, ороонныҥ јашӧскӱриминиҥ билим ле технический јанынаҥ аргаларын јӱрӱмде једимдӱ тузаланары. Технопарктыҥ эжиги соныркак, ичкери јӱткӱмелдӱ, јайалтазын, аргаларын толо ло билгир тузаланар кӱӱндӱ балдарга ачык.

К. ПИЯНТИНОВА

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина