Алтайдын Чолмоны

Аргачылыкты ла пенсионерлерди тӧлӱлер тӧлӧдӧринеҥ корыыры керегинде јасак

14.07.2020

«Единая Россия» политический партияныҥ пандемияныҥ салтары јеткен эл-јонды ла аргачылыкты јӧмӧӧрине ууламјылу јасакберим баштаҥкайлары улалат.

Россия Федерацияныҥ Федерал Јууныныҥ Государственный Думазы јаан изӱ айдыҥ 7-чи кӱнинде «Единая Россия» партияныҥ јасагыныҥ ӱлекерин калганчы кычырышта јарадып салды – ол пандемияныҥ ӧйинде пенсионерлердиҥ ар-јӧӧжӧзин ле акча-манадын тӧлӱлер тӧлӧдип айрыырынаҥ корулаар. Јарадылган ээжи аайынча карган улус кредиттер, страховой взностор ло займдар тӧлӧӧринеҥ эки јылга јайымдалып јат. Тӧлӱниҥ кеми миллион салковойдоҥ ашпас учурлу.

«Бис пандемиядаҥ эҥ тыҥ чучураган эл-јонго кредиттердиҥ ле каландардыҥ каникулдарын ээчиде исполнительный каникулдар кийдирдибис. Бу ээжи тӧлӱлӱ пенсионерлердиҥ кӧбизиниҥ тӧлӱзиниҥ јӱгин јеҥилтер учурлу. Олордыҥ тӧлӱлериниҥ јаба кеми 330 миллиард салковой кирези болор» – деп, «Единая Россия» партияныҥ Генеральный совединиҥ качызыныҥ ордынчызы, Госдуманыҥ депутады ла јасактыҥ ӱлекериниҥ авторлорыныҥ бирӱзи Александр Хинштейн куучындаган.

«Ӱчинчи кычырышка бис тӧлӱлердиҥ тооломын элбедип, база тӱзедӱлер кийдиргенис – эмди билени азыраган кижини јылыйтканы, су-кадыкка каршу јетиргени ле моральный каршу эдилгени учун ла ишјалды тӧлӧдӧринеҥ ӧскӧ кыйалтазы јоктоҥ тӧлӧйтӧн тӧлӱлердеҥ удурумга јайымдалар арга бар» – деп, Александр Хинштейн айткан.

Бу јасак приставтарга ла коллекторлорго тӧлӱлӱ улустыҥ ар-јӧӧжӧзин јаҥар айдыҥ 31-чи кӱнине јетире айрыырын токтоткон. Тӧлӱлерди удурум ӧйгӧ токтодорын јаргыга баштанбай эдер арга бар. Јӱк јаргыныҥ бӱдӱреечи-приставына угузу бичиир керек, ол ӱч кӱнге бу ишти кӧндӱктирип койор.

Госдуманыҥ јараткан јасагы «Единая Россияныҥ» пандемиядаҥ чучураган эл-јонды ла аргачыларды јӧмӧӧриндеги јонјӱрӱмдик учурлу баштаҥкайларыныҥ ээчийи болуп јат. Эҥ баштапкы јасактардыҥ бирӱзи – ол кредиттердиҥ каникулдары болгон – кредит алган кижиниҥ кирелтелери ӧткӧн айда, ӧткӧн јылдагы ортоайлык кирелтедеҥ, 30 ла оноҥ кӧп процентке астаган болзо, ол тӧлӧмирлерди јарым јылга тӧлӧбӧй, узадар аргалу. Ол потребительский де, ипотечный да кредиттер јанынаҥ. Оны ээчиде Башкару «Единая Россия» партияныҥ ипотеканыҥ кредиттердиҥ каникулдарын аларга керектӱ эҥ бийик кемин бийиктедери керегинде баштаҥкайын јараткан болгон. Эмди тураныҥ баазы бийик Москвада оныҥ эҥ бийик кеми – 4,5 миллион салковой, Московский областьта, Санкт-Петербургта ла Ыраак Кӱнчыгыштыҥ федерал округыныҥ тергеелеринде – 3 миллион салковой, арткан тергеелерде 2 миллион салковой болуп јат. Алдында эҥ бийик кеми 1,5 миллион салковой болгон ло заемщиктердиҥ 30 проценти оныла тузаланган. «Единая Россияда» бу јӧмӧлтӧлӧ тузалангадый улустыҥ тоозын бийиктедери керектӱ деп шӱӱгендер.

«Бис субъект-тергеелерде айалганы лапту шиҥдегенис, ипотечный кредитованиениҥ эксперттериле јӧптӧшкӧнис, Башкарула консультациялар ӧткӱргенис ле тура садып аларга јаан кредит алган эл-јон кредиттердиҥ каникулдарына барар аргалу болзын деп, ипотеканыҥ займыныҥ эҥ бийик кемин бийиктедер деп шӱӱгенис. Бистиҥ керегис  акча-манат јанынаҥ кызалаҥду айалгага кирген канча ла кирези кӧп улуска болужары» – деп, «Единая Россияныҥ» Генеральный совединиҥ качызы Андрей Турчак мынаҥ озо угускан болгон.

«Единая Россия» партия онойдо ок Президенттиҥ балдарлу билелерди јӧмӧӧри јанынаҥ јакылталарын тӱрген-тӱкей бӱдӱрерин јеткилдеген. Политический партияныҥ Государственный Думадагы фракциязы 2020 јылдыҥ кичӱ изӱ айыныҥ 1-кы кӱнинеҥ ала баштапкы балала бӱдӱн-јарым јашка јетире отургандарга пособиениҥ кемин 3375 салковойдоҥ 6751 салковойго јетире бийиктедер тӱзедӱлер белетеген. Онойдо ок тӱзедӱлер декрет ӧйинде иш јок арткандардыҥ пособиезин 6000 салковойдоҥ 13503 салковойго јетире кӧптӧткӧн. Президенттиҥ јакылтазыла кажы ла балага бир катап тӧлӧлгӧн 10000 салковойды ада-энелердиҥ тӧлӱлери учун тудар јаҥ јок деген ээжи – бу база «Единая Россия» партияныҥ баштакайы болгон.

Балдарлу билелерге тӧлӧмирлер эдери керегинде јӧп федерал кеминде јарадылган кийнинде, партиялардыҥ тергеелердеги јасакчы органдарында фракциялары тергеелик кеминде керектӱ јасактарды тӱрген јарадып ийгендер. Онойып, миллиондор билелер јӧмӧлтӧ алган.

Оныла коштой Башкаруда «Единая Россия» партияныҥ кичӱ ле орто аргачылыкты јӧмӧӧр керектерди јонјӱрӱмдик ууламјыда иштеп турган коммерческий эмес организацияларга база таркадары керегинде шӱӱлтезин јӧмӧгӧндӧр. Бу јӧмӧлтӧ керегинде «Единая Россия» партияныҥ председатели Дмитрий Медведев угускан. Куучын коммерческий эмес организациялардыҥ кажы ла ишчизине МРОТ-тыҥ (ишти тӧлӧӧриниҥ эҥ јабыс кеми) кемине тӱҥей тӧлӧмирлер эдери, јеҥилтилген кредиттер ле каландар тӧлӧӧри аайынча каникулдар берери керегинде ӧдӧт. Оныла коштой, тергеелердиҥ башкараачыларын јонјӱрӱмдик ууламјылу иштӱ коммерческий эмес организациялардаҥ саду-закупкалардыҥ кемин кубултпазын деп молјогондор.

Алтай Республиканыҥ депутады, Эл Курултайдыҥ экономикалык, акча-манат ла калан политика аайынча комитединиҥ председатели, партияныҥ «Локомотивы роста» ӱлекериниҥ тергеедеги координаторы Артур Кохоевтиҥ темдектегениле, «Кичӱ аргачылыкка он эки айга 15 миллион салковойго јетире рассрочка эдилгени – ол эл-јонго керектӱ јӧп». Ол онойдо ок аргачылардыҥ «Государственный Дума бу ууламјыда ишти улалтар ла экономиканыҥ пандемиядаҥ чучураган бӧлӱктерине јӧмӧлтӧлӧр элбеер» деген ижемјилерин темдектеген.

«Единая Россия» партияныҥ Государственный Думада фракциязы пандемияныҥ айалгазында курчыда тура берген сурактарды аайлаштырар јасактардыҥ ӱлекерлерин тургузарын улалтып туру. Государственный Дума удабас ӧйдӧ «Единая Россия» партияныҥ Иштиҥ кодексине эткен удаленный ишти аайлаштырып турган кубулталарыныҥ пакедин кӧрӧргӧ туру. Онойдо ок эмди парламенттиҥ алтыгы палатазыныҥ государственный строительство ло јасакберим аайынча комитединде база бир јасактыҥ ӱлекери шӱӱжилет. Партияныҥ депутаттарыныҥ тургускан ла шӱӱжӱге берген јасагыныҥ ӱлекериле тӧлӱлер тӧлӧдӧрдӧ, јӱрӱмге керектӱ эҥ ас акча-манаттыҥ кемин артырып, ого тийбес керек. Кажы ла тергееде ол башка, је ол ишти тӧлӧӧриниҥ эҥ јабыс кеминеҥ – 12 130 муҥ салковойдоҥ јабыс болбос учурлу.