Месяц: Апрель 2019

«Јуртыма јакшым јетсин деп»

Јурт јеезени эр кижи башкарза артык па, айса эпши кижи бе деген куучындарды калганчы ӧйлӧрдӧ јаантайын угарга келижет. Бодогожын, керек эр-эпши болгонында эмес, кижи албаты-јонго канча кире ачык, улустыҥ сурактарын аайлап, олорго болужарга канча кире кӱӱндӱ ле чыдалду болгонында. Оҥдой аймактыҥ Шашыкман јуртыныҥ јурт јеезезиниҥ јааны Клавдия Тенгерекова былтыр кӱскиде ӧткӧн талдаштарда бу јамыга кандидаттар

19 апреля 2019

«Ижимди бӧлибей јадым»

«Бистиҥ јуртта нак, иштеҥкей, бойыныҥ јерин сӱӱген улус јуртап јат. Ончо улус иштӱ. 10 тын уй-мал туткан биле јокту деп чотолот» – деп, Оҥдой аймакта Буландык (Озерное) јурттыҥ старостазы Дмитрий Уланкин куучындаган. Кеҥидеги јурт јеезе аймактыҥ эҥ кӧп јурттарлу јеезези, ого Туйакту, Шибее, Талду, Кеҥи бойы ла тӧс јолдордоҥ туура, Кеҥи кӧлдиҥ јанында турган Буландык

19 апреля 2019

Албаты-јоныс иштеҥкей ле јаҥарчы

Јурт јеезелердиҥ администрациялары калыкка эҥ јуук турган јаҥ деп, чын айдыжат. Олордо јербойыныҥ улузы иштейт ле кажы ла кижиле таныш. Администрациялардыҥ ишчилери јурт калыктыҥ кӱнӱҥги јадын-јӱрӱминиҥ айалгазы јакшы болоры учун каруулу ла ол аайынча иштейдилер. Бис Кан-Оозы аймактыҥ Моты-Оозындагы јурт јеезениҥ јааныла туштажып, ижи-тожы, јерлештери керегинде куучынын јилбиркеп уктыс. Моты-Оозындагы јурт јеезениҥ јааны очы сӧӧктӱ

19 апреля 2019

«Јыртыктарды јамабай, ичкери алтаарга…»

«Оҥдой аймак» муниципал тӧзӧлмӧниҥ јааныныҥ тудум иштер аайынча ордынчызы Виталий Ченчулаев бу јамыда 2008 јылдаҥ бери иштеп јат. Ол Москвада Албатылар најылыгыныҥ Россиядагы университединиҥ инженерный факультедин ӱренип божоткон. Ӱч јыл орооныстыҥ тӧс калазында иштеп, оноҥ тӧрӧл јерине јанып келеле, «Онгудай сельстрой» деген муниципал учреждениеде сегис јылга чыгара прораб, мастер, инженер болуп иштеген. Виталий Ченчулаевтиҥ башкартузында

19 апреля 2019

Амаду – культураныҥ тöс jери

Чамал аймактыҥ Бешпелтир jурты озогы öйлӧрдöҥ бери бек jаҥжыгуларыла, иштиҥ, культураныҥ, спорттыҥ башка-башка ууламjыларында jаркынду jедимдериле аҥыланат. Јербойында бойы башкарынарыныҥ кÿниле колбой бис Бешпелтирдеги jурт jеезениҥ jааны, jиит башкараачы Елена Татанаковага jурттыҥ эмдиги jадын-jÿрÿми ле айалгазы керегинде сурактарысла баштандыс. —Елена Андреевна, озо баштап бойоор керегинде эмеш айдып ийзегер? —Мениҥ адам Андрей Викторович Табадяков, энем Нина

19 апреля 2019

ТОС: бойы башкарынарыныҥ јаҥы бӱдӱми

Россияда јербойында бойы башкарынары орныктырылганынаҥ бери кӧп тӧ ӧй ӧтпӧгӧн болзо, территориальный јондык јербойында бойы башкарынары (ТОС) муниципалитеттердиҥ јӱрӱминде јаан учур алынган. Јербойында бойы башкарынарыныҥ сурактары јанынаҥ шиҥжӱ ӧткӱрип турган специалисттер ТОС-торго јаан ижемји эдет, «албаты јербойында чындап та бойы башкарынары» ӧзӱм алынарын оныла колбойт. ТОС-тордыҥ ижиниҥ ченемели ле ӧзӱми олор демократияныҥ ӧзӱминиҥ јаан резерви

19 апреля 2019

История органов безопасности

20 декабря 1917 г. Совнарком утвердил создание нового органа и постановил назвать его Всероссийской чрезвычайной комиссией (ВЧК) по борьбе с контрреволюцией и саботажем. За короткое время в сложнейших условиях борьбы за власть ВЧК сумела добиться стремительного роста своих полномочий и стала одним из важнейших государственных институтов Советской России. После переезда в Москву ВЧК имела уже

17 апреля 2019

Олигарх давит на жену

Почему Ирина Грудинина опасается расправы? Отнять помещение, отключить свет Ирина Грудинина прожила с Павлом Грудининым в законном браке 37 лет, была венчана с ним, родила ему двоих сыновей. Муж бросил её ради молодой юристки ЗАО «Совхоз имени Ленина», у которой от него две дочери. Причём о наличии у Грудинина двух семей выяснилось во время избирательной

16 апреля 2019

Бӱдӱмји, ижемји ле сӱӱш

Горно-Алтайск каланыҥ Культура байзыҥында кандык айдыҥ 10-чы кӱнинде тергеениҥ јиит билелериниҥ «Вера. Надежда. Любовь» деп адалган VIII республикан кӧрӱ-маргааныныҥ уч-турулталу бӧлӱги кӧдӱриҥилӱ айалгада ӧтти. Кӧрӱ-маргаанныҥ баштапкы бӧлӱги тулаан айдыҥ 15-чи кӱнине јетире аймактарда ӧткӧн. Шак ол маргаандарда јеҥӱчил болуп чыккан билелер мында, калада, «Јылдыҥ эҥ артык јиит билези» деген бийик ат учун тыҥытту, эрчимдӱ тартыштылар.

16 апреля 2019

Алтай – Тыва: ундылбас ӱч кӱн

Кирген 2019 јыл Театрдыҥ јылы деп јарлаларда, чаган айдыҥ 18-чи кӱнинде сӱреен солун ӱлекер – Бастырароссиялык театральный марафон-јолын алынды. Ол јаҥар айдыҥ учкары тӱгенер. Бу ӧйдиҥ туркунына бистиҥ ороонныҥ 85 калазында коштой талалардыҥ театрларыныҥ ойын-кӧргӱзӱлери кӧргӱзилер. Марафон Владивостоктоҥ башталып, Калининградка једер. Ончо федерал округтарда «Российский театр-XXI век. Новый взгляд» деген форумды ӧткӱрери темдектелет. Форумда ороонныҥ

16 апреля 2019

1 2 3 4 5 6 7

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина