Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Новостная лента
Советский Союзтыҥ Геройлоры
Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ фронтторында Алтай Республикадаҥ 42 268 кижи јуулашкан. Олордоҥ 21 299 јуучыл јеҥ јастанып јыгылган. Эҥ јалтанбас 25 јерлеш јуучылга Советский Союзтыҥ Геройыныҥ бийик ады адалган. Бир кижи Мактыҥ 1-кы, 2-чи ле 3-чи степеньдӱ ордендериле кайралдаткан. Яков Баляев 1924 јылда Турачак аймакта јердеҥ байлыктар казар Албас деп приискте чыккан. Оны
7 мая 2020
«Jеҥÿ Кÿни»(«День Победы» слова В. Харитонова, музыка Д. Тухманова)
Jеҥÿ Кÿни, кандый ол ыраак болгон, Öчкöн оттыҥ косторындый чоктолгон. Кöрнööтиген jолдорды бис öткöнис, Кÿч jеткенче бу кÿнди jууктатканыс. Кош-кожоҥ: Jеҥÿниҥ бу Кÿни – Ок-тарыла jытанган. Бу байрамыс Ак кылдарла буурайган. Бу сÿÿнчибис Кöстöристе jашталган. Jеҥÿ Кÿни! Jеҥÿ Кÿни! Jеҥÿ Кÿни! Тÿн-тÿжиле Тöрöлис амырабаган, От-калапту иш-тожын ол кызыткан. Тÿн-тÿжиле согужып jуулашканыс, Кÿч jеткенче
6 мая 2020
Јӱрӱмниҥ јолы јӱс айры, Кижиниҥ салымы јӱс башка!
Јаҥы јылдыҥ алдында Оҥдой јаар кӧлӱктӱ барып јатсам, телефоныма таныш эмес кижи согуп: «Јаҥы Јылла јуук улузымды уткуп, кожоҥ јакыдарга турым, баазы канча?» — деп сураарда, мен кайкаган айас удура: «Слер кем? Слер телефонды јастыра соккон болбойор» деп каруузын јандырдым. Ол меге: «Мен Игорь, ГТРК-га кожоҥ јакыдарга согуп турум» — деп, керектиҥ аайын јартады.
30 апреля 2020
Бирлик калык болорыс па?
Калганчы јылдарда бистиҥ Алтай – эм-томныҥ ортолыгы болордыҥ ордына туристтердиҥ чубажар јери боло берди. Нениҥ учун дезе, улу билимчилердиҥ, тӱӱкичилердиҥ, философтордыҥ «Алтай – кижиликтиҥ тӧс јери» (Н. Рерих), «Алтай – тӱрктердиҥ кабайы» (Л. Гумилев) деген иштериндеги шӱӱлтелери керелеп куйбуртат. Эмезе «Алтай – алтын кырлар, агару јер» деп кӧчӱрилгени де солун болуп туру. Алтай эбиреде Кыдат,
28 апреля 2020
„Кандый јакшы јӱрӱмди јӱрерге, јӱреги чокту улустыҥ јанында!“
Оҥдойдыҥ тӧс библиотеказында јарлу ӱредӱчи, јайалталу бичиичи Мария Соколовна Кудачинованыҥ «Канаттулар кайкадат» деп солун бичигиниҥ таныштырузы ӧтти. Туштажуга Улаган, Шабалин аймактардаҥ, каладаҥ, анайда ок Оҥдой аймактыҥ јурттарынаҥ кӧп тоолу айылчылар келип, эрчимдӱ туруштылар. Таныштыру болор залдыҥ ичи эптӱ, јараш кееркедилген. Экранда бичиктиҥ тыш-бӱдӱми јаанада кӧргӱзилген. «Эре-Чуйдыҥ эзини» деп адалган кӧрӱде Мария Соколовнаныҥ бичиктери тургузылган. Алтай
28 апреля 2020
Билимге берилген јӱрӱм керегинде
2019 jылда кандык айдыҥ 29-чы кӱнинде ак-jарыктаҥ, Алтай-Каҥайдаҥ кӧп jаш jажаган билимчи, филология билимдердиҥ докторы Зоя Сергеевна Казагачева jӱре берген эди. Бир jыл тӱрген-тӱкей ӧдӧ берди. Ады-чуузы телекейге jарлу билимчини Алтаистиканыҥ С. С. Суразаковтыҥ адыла адалган билим-шиҥжӱлик институдыныҥ билимчилери, кожо иштеген коллегалары эске алып, оныҥ jӱрген jӱрӱмин, ӧткӧн jолын, бӱдӱрген jаан ижин, ченемелин бийик баалап
28 апреля 2020
«Оҥдойдо он кӱлӱк, он кӱлӱктеҥ мен кӱлӱк!..»
Тоолу кӱндердеҥ самбо кӱрешле телекейдиҥ экстра кемдӱ јаргычызы, Россия Федерацияныҥ спортыныҥ ла физический культуразыныҥ отличниги, Алтай Республиканыҥ нерелӱ тазыктыраачызы, СССР-дыҥ спортыныҥ узы, кӱрештиҥ телекейинде ады-чуузы элбеде јайылган «Алып» деп аҥылу залдыҥ баш тазыктыраачызы болгон Сергей Юракаевич Аткуновтыҥ ак-јарыктаҥ јӱре бергенинеҥ бери туй ла бир јыл болор. Эзен-амыр јӱрген болзо, республикада самбо кӱрешти ӧскӱреринде эрчимдӱ
28 апреля 2020
Таланыҥ ӱренчиктериниҥ једимдери
Роосияда јииттердиҥ В. И. Вернадскийдиҥ адыла адалган бастырароссиялык кычырыштары јаан класстардыҥ балдарыныҥ ӱч эҥ ле тыҥытту ла јаан деген билим-практикалык конференциялардыҥ тоозына јолду кирет ле оныҥ тоозына ороонныҥ 40-нӧҥ ажыра субъекттериниҥ талалык конференциялары база кирет. Кочкор айдыҥ 12-13 кӱндеринде эл университеттиҥ ле «Исследователь» МОД-тыҥ Алтайдагы талалык бӧлӱгиниҥ јӧмӧгӧниле республикада В. И. Вернадскийдиҥ адыла адалган IX
28 апреля 2020
«Земский учитель» — јилбилӱ, солун программа
Алтай Республикада, текши Россияда чылап ок, чаган айдыҥ 1-кы кӱнинде (2020 ј.) «Земский учитель» деген федерал программа бойыныҥ јолына чыкты. Россияныҥ президенти Владимир Путинниҥ баштаҥкайыла тургузылган программаныҥ амадузы — јурт јердиҥ школдорында ӱредӱчилердиҥ једишпей турганыныҥ курч сурактарын чечери. Јурт јерлерге эмезе кичӱ калаларга (эл-јоны 50 муҥга јетире) иштеерге кӧчӱп келген ӱредӱчилерге кажызына ла кемиле 1
28 апреля 2020
Кичӱ ле орто аргачылыкка јӧмӧлтӧ-болуш
Ороондо «Кичӱ ле орто аргачылык ла эл-јонныҥ аргачылыкта таҥынаҥ баштаҥкайын јӧмӧӧри» деп национальный ӱлекер 2018 јылда јарадылган ла 2024 јылга јетире иштейт. Алтай Республикада бу нацӱлекер аайынча тергеелик ӱлекерлер тургузылып, олорды бӱдӱрери аайынча кӧп иштер ӧдӧт. Тергеелик беш ӱлекердиҥ тӧртӱзин: «Кичӱ ле орто аргачылыктыҥ акча-манатла, ол тоодо јеҥилтелерлӱзиле тузаланарын элбедери»; «Кичӱ ле орто аргачылыктыҥ
28 апреля 2020
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина