Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Новостная лента
Тергеелик АПК-ныҥ ӧзӱминиҥ аргаларын кӧргӧн
Россияныҥ јурт ээлем аайынча министри Дмитрий Патрушев Алтай Республикада ишмекчи јол-јорыкла јӱрди. Ишмекчи јол-јорык ӧйинде ол АР-дыҥ удурумга башчызы Олег Хорохординле туштажып, јурт ээлемниҥ товарэдеечилериле республиканыҥ АПК-зыныҥ тӱрген ӧзӱминиҥ сурактары аайынча јуун ӧткӱрген. Анайда ок федерал министр Бӱлӱлӱдеги јуртээлемдик предприятиениҥ мал-аш ӧскӱрер ле перерабатывающий комплексиниҥ производственный арга-чыдалдарын кӧргӧн. Дмитрий Патрушевтиҥ удурумга башчыла туштажу ӧйинде темдектегениле,
20 августа 2019
Физкультурниктерди уткыды
Физкультурниктиҥ бастырароссиялык кӱниниҥ 80 јылдыгына ла Алтай Республиканыҥ ветерандарыныҥ спартакиадазына учурлалган керек-јарактар Горно-Алтайскта «Спартак» стадиондо ӧтти. Ондо республиканыҥ бастыра аймактарынаҥ келген спортчылар ла спорттыҥ ветерандары туруштылар. Јуулган улусты Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ ижин удурумга бӱдӱреечи Олег Хорохордин уткыды. Оныҥ айтканыла, бийик једимдерге јеткен профессионал спортчылардыҥ тоозы Алтай Республикада јылдаҥ јылга кӧптӧп туру. Федерал тӧс јердиҥ болужыныҥ
16 августа 2019
Тургун калыктардыҥ чӧрчӧктӧри
Чӧрчӧк јерине айылдаары јаш та, јаан да кижиге теҥ сӱӱнчилӱ, учурлу ошкош. Чӧрчӧктӧр калыктардыҥ да деп чотолзо, олорды та кем де, качан да чӱмдеген ине. Олор чактарла оостоҥ ооско, ӱйелердеҥ ӱйелерге айдылып келген учун, байла, калыктыҥ болуп артат. Ижим аайынча Најылыктыҥ туразында чӧрчӧктиҥ телекейине айылдаар эки сӱӱнчи, ырыс келишти. Ондо «Алтын-Туу» бичик чыгартуда тургузылган ла
13 августа 2019
Тилин, угы-тӧзин билбес манкурттар болбойлы
Бистиҥ адабыс Борис Укачинович Укачин ӧткӧн чактыҥ 1970-1980 јылдарында алтай тилди, культураны, санатты корып, чеберлеп алары керегинде ас эмес бичиген. Тӧрӧл культуразы учун поэттиҥ јӱрек-ӧзӧги оорып-сыстаган, чочыган. Шак оныҥ учун ол кӧгӱске, јӱрекке табарар ӧдӱҥи, курч публицистикалык бичимелдерин бичиген. Ол ӧйдӧ оныҥ от-калап бичимелдери «Алтайдыҥ Чолмоны» газеттиҥ кемиле јаан бӱктеринде јарлалатан. Кем де јӧмӧгӧн,
13 августа 2019
Алтайысты быртытпаска кичеенели!
Уур-кӱч јылдарда Алтайыс мында јаткан эл-јонын аҥ-кужыла, јӱзӱн-башка јиилектериле, кузугыла аргадаган да, эмди де аргадап јат. Быјыл кузук база јакшы бӱткен. Айдарда, удабастаҥ ла арка-јыштарыс кузукчыларла толо берер. Ӧдӱп болбос јыш. Је ол баштапкы ла кӧрӱштеҥ анайда билдирет. Бир канча алтам ичкери бастыҥ ба, кӧзиҥниҥ алдында палаткалар, кӧлӱктер, кузукту таарлар тура берер, анда-мында кузуктаган улус
13 августа 2019
Дедеевтер — угы-тӧзи Кумжулунаҥ
Бу јуукта Шабалин аймакта Камлак јурттыҥ јанындагы «Айас» турбазада солун туштажу ӧткӧн. Мында Дедеев деген ӧбӧкӧдӧҥ тарап-таркап барган улус јуулышкан. Тӧрӧӧн-туугандар бу туштажуны ӧткӱрери јанынаҥ бир јыл кайра, бистиҥ тооп јӱрген Сергей Тобоевич Пелешевти (Дедеевти) калганчы јолына ӱйдежип турала јӧптӧшкӧн. Ол Дедеев деген ӧбӧкӧдӧҥ тарап-таркап барган улусты Кумжулуда јуурга амадап јӱрген болгон. Тӧрӧӧн улус јуулыжып,
6 августа 2019
Јӱрӱмниҥ кату ченелтелерин јеҥӱлӱ ӧткӧн
Јайаан берген салымын ак-чек, каруулу јӱрген, јӱрӱмди улалтып, бала-барка азыраган ада-энелерге кандый да ӱйелер быйанду јӱрет. Јирмезинчи чактыҥ бажында чыккан, канчын јиит ӧйинде Ада-Тӧрӧл учун Улу јууныҥ шыразын, ачу-коронын ӧткӧн ада-энелерис ак-јарыктаҥ араайынаҥ атанып, астап калды. Ондый јозокту ла турулталу јӱрӱм јӱрген улустыҥ тоозында Шабалин аймактыҥ Каспа јуртында јуртаган Павел Сӱрекеевич ле Нина Григорьевна Мамаковторды
6 августа 2019
«Алтай-Ойрот»: тӱӱкибисти орныктырып ундыбаска…
Бис Моҥгол јеринде јӱрӱп, тӱӱкибисти орныктырып, тазыл-тамырысты билип јӱрер амадула быјыл «Алтай-Ойрот» деп атту эл-јондык биригӱ тӧзӧдис. Бис ол Ойрот-каандыктыҥ ла оныҥ кийиндеги ӧйлӧриниҥ тӱӱкизиле јилбиркеп турган бир кезик улус. Минюстта регистрацияны ӧдӱп, печать-эш этирип, кандый бир баштапкы алтам эдер деп, «Тӱӱкилик клуб» тӧзӧп, лекция-куучындар, тӱӱкиле, Алтайдыҥ байлыктарыла колбулу экспедициялар ӧткӱрерис деп, бойыска амаду тургузып
6 августа 2019
Эҥ курч сурактар – јолдордыҥ, јурт ээлемниҥ…
Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ ижин удурумга бӱдӱреечи Олег Хорохордин Кан-Оозы аймакта јети јурттыҥ ла Оҥдой аймактыҥ эл-јоныла тушташты. Кан-Оозы аймакта баштапкы туштажу Јабаганда болды. Мындагы улустыҥ эҥ курч сурагы иш јок улустыҥ тоозы кӧп болгоны. Олег Хорохординниҥ темдектегениле, республиканыҥ ӧзӱминиҥ эл-јоныла кожо тургузып турган программазы шак ла бу айалганы кубултарына ууландырылган. Улус бир јерге јуулыжып, эҥ
6 августа 2019
Алтай-Камчатка: најылык колбулар бек
Госдуманыҥ депутады Јыман Белеков Петропавловск-Камчатскта Россияныҥ Јуучыл-Талай флодыныҥ кӱнине учурлалган тизӱ кӧдӱиҥилерде турушты. Јыман Белеков Алтай Республиканыҥ Эл Курултайыныҥ спикери болуп тура, Тымык теҥистиҥ флодыныҥ сууныҥ алдыла јӱрер ийде-кӱчтериниҥ башкартузыла «Владимир Мономах» крейсерди шефствого алары јанынаҥ јӧпкӧ кол салган. Флот шак ол јӧптиҥ шылтузында канча јылдар туркунына бистиҥ Алтайысла бек колбу тудуп, анчада ла јашӧскӱримле
6 августа 2019
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина