Шоҥкордыҥ кӧзи курч,
ойгордыҥ сӧзи курч
Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Статьи
Республика учун јӱрӱм
1989 јылдыҥ кӱчӱрген айында РСФСР-дыҥ Ӱстиги Совединиҥ 11-чи сессиязында ороонныҥ јасакчы јаҥына Туулу Алтайдаҥ тудулган депутат Михаил Карамаев крайларга кирип турган автоном областьтардыҥ айалгазы керегинде куучын айдып, бистиҥ автоном областьтыҥ автономия деген јӱк ады бар, чыннаҥ ол крайдыҥ тегин ле аймагы болгонын темдектеген ле областьты Алтайский крайдаҥ чыгарар суракты баштап ла федерал кеминде туругускан. Алтай
26 февраля 2019
Владимир Путин: тӧс керек – албатыны корыыры
Ороонныҥ президенти Владимир Владимирович Путинниҥ Федерал Јуунга јылдыҥ сайынгы баштанузы 2019 јылдыҥ кочкор айыныҥ 20-чи кӱнинде болгон. Бу керекте Федерация Совединиҥ турчылары, Государственный Думаныҥ депутаттары, РФ-тыҥ Башкарузыныҥ турчылары, Конституционный ла Ӱстиги јаргыларыныҥ башкараачылары ла тергеелердиҥ губернаторлоры ла ӧскӧ дӧ јаандары турушкан. Президент Федерал јуунга јылдыҥ сайынгы баштанузында јонјӱрӱмдик ле экономикалык сурактарды кӧдӱрген ле албатыны корыырына
26 февраля 2019
Кандый ла айалгаларда кижи болуп артар керек
Эртен Тӧрӧлин коручылдыҥ кӱни. Ороонысты корыган, корып турган ла келер де ӧйдӧ корыыр улустыҥ, јалтанбас адалардыҥ байрамы. Тӧрӧлистиҥ мындый коручылдарыныҥ бирӱзи тоҥжоон сӧӧктӱ Владимир ДЕДЕЕВ биске бойыныҥ черӱчил јолы керегинде куучындады. В. Дедеев Росгвардияныҥ ОМОН-ыныҥ јуучылы. Ол бӱткен бӱдӱмиле, салымыла јаштаҥ ала корыычы деп айдарга јараар. Чыккан-ӧскӧн јери — Чамал аймактыҥ Чопош јурты. Адазы эрте
22 февраля 2019
Кадет — оморкодулу угулат
Алтай Республикада кадеттердиҥ кыймыгузы эҥ озо он сегис јыл кайра Горно-Алтайсктагы 4-чи таҥмалу орто ӱредӱлӱ школдоҥ башталган. 2001 јылдыҥ кӱчӱрген айында АР-дыҥ башкарузыныҥ бу школдо кадет класстар ачары керегинде јӧбиле бежинчи ле алтынчы кадет эки класска ӱренчиктер алылган. 2008 јылдаҥ ала баштамы кадет класстар ачылган, 2010 јылдаҥ ала школ кадет школ деп адалат. Бӱгӱнги кӱнде
22 февраля 2019
Тӧрӧл тилистиҥ устары – Эре-Чуйда
Алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчилериниҥ республикан кӧрӱ-ченежӱзи бу неделеде Кош-Агаш аймактыҥ Белтир јуртында ӧдӱп јат. Белтир јурттыҥ Кыдат Тебекованыҥ адыла адалган орто ӱредӱлӱ школы бу кӱндерде тергеебистиҥ ончого јуук аймактарынаҥ келген солун улусты уткыган, ӱредӱлик иштиҥ устарыныҥ мӧрӧйин ӧткӱрген, јилбилӱ кӧрӱ-ойындарыла кайкаткан тӧс јер боло берген. «Алтай Республиканыҥ алтай тилдиҥ ле литератураныҥ ӱредӱчизи-2019» деген республикан
22 февраля 2019
Јиит ӱйениҥ шиҥжӱ иштери эрчимдӱ улалат
В. И. Вернадскийдиҥ адыла адалган талалык кычырыштар Горно-Алтайсктагы эл университетте эки кӱнниҥ туркунына ӧткӧн. Быјылгы кычырыштар Алтай Республикада сегизинчи катап ӧдӱп, јилбӱзин билимге баштандырган сегизеннеҥ кӧп ӱренчиктерди јууды. В. И. Вернадскийдиҥ кычырыштары былтыр ороон ичинде 39 талада ӧткӧн. Кычырыштар РФ-тыҥ ӱредӱлик министерствозында 2018-2019 јылдарда ӧткӱрилетен керек-јарактардыҥ аҥылу тизимине кирип јат. Эҥ артык иштердиҥ авторлоры 2019
19 февраля 2019
Эрке кӧргӧн кӧзинде – ӱргӱлјик сӱӱш
Энем Клара Ергековна Укачина (кыс ӧбӧкӧзи Текушева) 1939 јылда кочкор айдыҥ 16-чы кӱнинде Боочы (30-чы јылдарда Оҥдой аймакта «Кызыл-Таҥ» колхоз) деген јерде туулган. Бу бичимелде бастыра керектер чын болгон. Оныла колбой энемниҥ адазы ла энези, олордыҥ эл-тӧрӧӧндӧри кем болгонын бичидим. Нениҥ учун дезе энем ӧскӱс ӧскӧн кижи болор. Чындык бу јӱрӱмде агару ла јаан мӧҥкӱдий
19 февраля 2019
Ижи оныҥ једимдӱ
Горно-Алтайскта кочкор айдыҥ 14-чи кӱнинде республикан прокуратураныҥ коллегиязыныҥ элбедилген јууны ӧткӧн. Алтай Республиканыҥ прокуратуразыныҥ органдарыныҥ 2018 јылдагы ижиниҥ турулталары ла 2019 јылга амадулары кӧрӱлген јуунда РФ-тыҥ генеральный прокурорыныҥ ордынчызы Владимир Малиновский, Эл Курултайдыҥ председатели Владимир Тюлентин, баш федерал инспектор Дмитрий Колозин, АР-дыҥ прокуроры Николай Мылицын, Арбитражный јаргыныҥ председатели Вячеслав Шермер, Ӱстиги јаргыныҥ председателиниҥ молјуларын бӱдӱреечи
19 февраля 2019
Калганчы ок, калганчы туштажу, калганчы…
1979 јылдыҥ јаҥар айыныҥ 25-чи кӱнинде Туркестандагы јуучыл округтыҥ 40-чи черӱзиниҥ бӧлӱктери Амударья сууны понтон кӱр ажыра кечип, Афганистанныҥ јерине киргендер. Анайып, Советский Союз бастыра јер-телекейге олордо Орто Азияга бойыныҥ јилбӱлери бар деп угускан ла јарлаган. Тоолу ла ӧйдӧҥ ок-тарыныҥ јыды јытанып, Азияныҥ боро-сары ӧҥдӱ будуктары кызылына кӧмӱлген. Бек ле кӱчтӱ јаан ороон Кӱнчыгыш јаар
15 февраля 2019
Обоо јаны слердиҥ болзын, Омок јӱрӱм бистиҥ болзын
Чага байрам ороонныҥ эҥ јаан учурлу эки јӱс байрамыныҥ бирӱзи болуп, «Россияныҥ национальный календарине» кирген. Ол анчада ла Чуйдыҥ эл-јонына јаан оморкодулу, нениҥ учун дезе, 26 јыл кайра Чага байрам Кӧкӧрӱде орныктырылып ӧткӱрилген эди. Бу ӧйдиҥ туркунына Чага байрам текши республика ичинде элбеде темдектелер болды. Алтай Республиканыҥ башчызыныҥ Јарлыгыла Чага байрам быјыл кочкор айдыҥ
15 февраля 2019
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина
