Шоҥкордыҥ кӧзи курч,
ойгордыҥ сӧзи курч
Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
Новостная лента
Куштарды корулаар амадула
Ол неделениҥ учы јаар, јаскы сыраҥай ла изӱ кӱндердиҥ бирӱзинде Горно-Алтайск каладагы Јеҥӱниҥ паркында Куштардыҥ кӱнине учурлалган јаан байрам ӧтти. Тергеебисте оны 2016 јылдаҥ бери эрчимдӱ темдектеер иштерди М. З. Гнездиловтыҥ адыла адалган политехнический колледжтиҥ ишчилери ле ӱренеечилери ӧткӱрет. Паркта ӧткӧн байрамныҥ тӧзӧлгӧзи «Алтайдыҥ куштары» деп ойын-квест болды. Ого каланыҥ школдорынаҥ ла политехнический колледжтеҥ сегис
20 мая 2022
Јӱрӱмде керектӱ билгирлер
Горно-Алтайск каладагы 7-чи таҥмалу школдыҥ ӱредӱчизи С. Н. Акчинова ӱренчиктерле кожо јӱзӱн-башка эдимдер јазап, кӧп тоолу кӧрӱ-выставкаларда туружат. Сурлай Николаевна балдарды јуранарына, аш-курсак белетеерине, кӧктӧнӧрине ле ӧскӧ дӧ эдимдер эдерине ӱредет. Оныҥ ӧткӱрип турган урокторы кӧп ӱренчиктердиҥ сӱӱген урокторы. Сурлай Николаевна ӧткӱрип турган урокторго балдар јилбиркеп ле сӱӱнип јӱргилейт. Ӱредӱчи кижиниҥ јолын канайып баштаганыгар деп
17 мая 2022
Балдар ла амыр јӱрзин…
Тоҥжаан сӧӧктӱ Мария Ярдашевна Сеулекова Майма аймакта Урлу-Аспак јурттыҥ албаты-јоны ортодо јаан тоомјыда карганак. Ол тӧрӧл «Алтайдыҥ Чолмоны» газетти туку 60-чы јылдардыҥ бажында бичидип баштаган. Оноҥ бери газетти бичитпеген, кычырбаган ӧй болбогон. Је тургуза ӧйдӧ јербойындагы почта ижин кӧндӱктирип болбой, иштебей туруп каларда, карганакка «чак јеткен». «Газет јокко энем тен ыйлаар болды, нени-нени эдишсеер» –
17 мая 2022
Кайчыныҥ куулгатту јайаандыгы
Јарлу шиҥжӱчи-фольклорист, филология билимдердиҥ докторы, телекейде манасологтордыҥ биригӱзиниҥ президенти, јайалталу манасчы Талантаалы Алымбекович Бакчиевтиҥ «Кайчыныҥ јайалтазы» («Сказительский дар») деп јаҥы бичиги Бишкек калада кепке базылып, 2021 јылда ак-јарыкка чыккан. Бичиктиҥ баштапкы бӱктеринде Нидерландыныҥ антрополог-шиҥжӱчизи Ниенке ван дер Хейдениҥ, филология билимдердиҥ докторы Тамара Садалованыҥ, филология билимдердиҥ кандидады Л. Арбачакованыҥ билим-публицистикалык бичимел керегинде солун рецензиялары јарлалган. Фольклорист
17 мая 2022
«Ӱрен, алтай тилиҥди ӱрен»
«Ак-јарыктыҥ алдына келеле, Айлу-кӱндӱ јеримди кӧрӧлӧ: «Адайым» — деген алтай тилим, «Энейим» — деген эрке тилим… Керсӱ јонымныҥ чӱми јок кожоҥын Келишкенче сен кееркедип беретеҥ, Албатым јуунаткан алтай тилим, Аарчызы јытанган алтай тилим!» деп, улу бичиичи Лазарь Кокышевтиҥ ӧткӧн чакта тӧрӧл тилдиҥ учурын кӧдӱрип, айдып салган сӧстӧриле кӱӱк айдыҥ 12-чи кӱнинде Горно-Алтайсктагы педколледжте Сибирьдиҥ ле
17 мая 2022
Ус кижи — јуртка туза
Кан-Оозы јурт Чарас, Кан ла Кӱтерген суулардыҥ јараттарында турат. Ӱстинеҥ кӧргӧндӧ, деремне эки јаан айры бӧлӱктерлӱ. Удабас ла мында алтай калыктыҥ сӱӱген байрамы Эл-Ойын болор деп ончобыс билерис. Муҥдар тоолу айылчылар јаҥыс ла јуртты эбире јалаҥдарды ла кырларды, јаркынду байрамды јакшызынып кӧрӧр эмес, је анайда ок олор јурттыҥ ичинде де солун ла кӧрӱмјилӱ јерлерле таныжар
17 мая 2022
Пекиндеги Олимпиаданыҥ јеҥӱчилдериле туштажу
Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин Пекинде ӧткӧн кышкы Олимпий ойындардыҥ чанала јӱгӱрери аайынча јеҥӱчилдериле тушташкан. Туштажу Турачак аймакта Йогач јуртта ӧткӧн. Ондо Россияныҥ јарлу спортчылары Сергей Устюгов, Денис Спицов ло Юлия Ступак турушкан. Бу туштажуга Олимпий ойындардыҥ мӧҥӱн призеры Иван Якимушкин, Сибирьдиҥ чаначылары — Кемеровский областьтаҥ Александр Бессмертных, Алтай крайдаҥ Яна Кирпиченко ло Никита Денисов
13 мая 2022
Кажы ла бала – бӱткӱл телекей
Оҥдой аймакта Каракол jурттыҥ текши орто ӱредӱлӱ школыныҥ баштамы класстарыныҥ ӱредӱчизи Эльвира Ивановна Ерохонова бу ла кӱндерде бойыныҥ толо јажын темдектеди. Ол ӱредӱчиниҥ јеҥил эмес ижинде 30 јылдаҥ ажыра иштеп келген. Кӧп тоолу кичинек болчомдорго билгирдиҥ јажыттарын ачкан, јӱрӱмниҥ солоҥыдый јолдорына ууламјылаган. Оныҥ ченемели бай, билгирлери бийик болгонын аҥылабаска болбос. Эльвира Ивановнаныҥ чыккан-öскöн jери Шабалин
29 апреля 2022
«Уйазы чечен сӧстӧрлӱ улустаҥ бӱткен»
Мен кандый бай, Сен сессеҥ, најым! Менде бӱдӱн ӱч байлык: Јерим, јоным, тилим бар. Јоным барда, тилим бар, Јерим барда, јоным бар – деп, Мария Соколовна оморкодулу ла тегиндӱ айтпаган эмей. Бичиичиниҥ учурлу айдылган сӧстӧрине тайанып, бир канча чӱмдемелдериле кычыраачыларды јууктада таныштырар деп санандым. 1979 јылда кепке базылып чыккан «Топонимический словарь» бар. Бу сӧзликке материалдар јуурында
29 апреля 2022
Ајару – јашӧскӱримге
Кандык айдыҥ 25-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин государствоныҥ јашӧскӱримдик политиказы јӱрӱмде канайда бӱдӱп турганына учурлалган јуунда турушкан. Јуунды видеоконференция аайыла РФ-тыҥ президентиниҥ Сибирьдеги федерал округ аайынча чыгартулу кижизи Анатолий Серышев ӧткӱрген. Сибирьдиҥ тергеелеринде 14 јаштаҥ ала 35 јашка јетире тӧрт миллионноҥ кӧп кижи јуртайт. РФ-тыҥ президентиниҥ Сибирьдеги федерал округ аайынча чыгартулу кижизиниҥ окылу
29 апреля 2022
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина
