На алтайском

Ичкери ӧзӱмниҥ аргалары бар

Россия Федерацияныҥ Президентиниҥ 2018 јылдыҥ кӱӱк айыныҥ 7-чи кӱнинде чыгарган Јарлыгында темдектелген иш-керектерди бӱдӱрерге, Чой аймактыҥ јурт јерлериниҥ ӧзӱминде граждан обществоныҥ учуры кандый болгоны јанынаҥ суракка учурлалган јондык угуштар АР-дыҥ Јондык палатазыныҥ баштаҥкайыла Чойдо кочкор айдыҥ 5-чи кӱнинде ӧткӧн. Бу керек-јаракта Алтай Республиканыҥ государственный јасакчы јаҥыныҥ Федерация Совединде чыгартулу кижизи Татьяна Гигель, республикан парламенттиҥ спикериниҥ

12 февраля 2019

Ӧс албатылардыҥ ӧзӱми бойыныҥ тилинде

Горно-Алтайсктыҥ эл университединиҥ алтай филология ла востоковедение аайынча кафедразы кочкор айдыҥ 6-чы кӱнинде Билимниҥ кӱнине учурлай лекция ӧткӱрди. «Билим» деп лекцияда эрмек-куучын Алтайда јаткан ӧс албатылардыҥ тили ле тӧрӧл тилдердиҥ бӱгӱнги айалгазы керегинде болгон. Лекцияны филология билимдердиҥ кандидады, доцент, алтаистиканыҥ ла тюркологияныҥ факультединиҥ деканы Сурна Борисовна Сарбашева кычырган. Ол ӱредӱликте ӧткӱрилген шиҥжӱ иштердиҥ турулталары аайынча

8 февраля 2019

Элиниҥ оморкодузы — «Эрјине»

Jурукчы Г. И. Чорос-Гуркинниҥ адыла адалган јондык сыйдыҥ стипендиады, калык чӱмделгезиниҥ нерелӱ, бијениҥ «Эрjине» деген јозокту (образцовый) јайаан ӧмӧлигиниҥ јеткен (художественный башкараачызы Алтай Республиканыҥ культуразыныҥ нерелӱ ишчизи Анжелика Молчоева) једимдериле, јеҥӱлериле кычыраачыларды таныштырадыс. Бијениҥ «Эрjине» ӧмӧлиги 1993 jылда Кан-Оозындагы балдардыҥ санат школында ачылган. Јайаан ӧмӧликти тӧзӧлгӧнинеҥ ала бӱгӱнге јетире байлык ченемелдӱ А. Б. Молчоева башкарат.

8 февраля 2019

Калыктыҥ оос чӱмдемелдериниҥ коручылы

Алтай калыкта кандый ла ӧйдӧ ич-кӧгӱс телекейи байлык, кӧрӱм-сезими тереҥ шӱӱлтечи-ойгорчылары, кайчылары, чӧрчӧкчилери ле ӧскӧ дӧ аҥылу јайалталарлу улузы болуп јат. Олор ок калыктыҥ ич-кӧгӱс байлыктарыныҥ, чӱм-јаҥдарыныҥ ла јаҥжыгу-байларыныҥ коручылдарындый, олорды чактар ӧткӱре келер ӱйелерге улалтып, артырып келген. Ондый улустыҥ бирӱзи – тодоштордыҥ элбек отогында јаан јаштулардыҥ ла Беш ичиниҥ тоомјылу каргандарыныҥ бирӱзи Петек (Петр)

5 февраля 2019

Озодогы тӧрӧӧндӧргӧ јолугып…

Јер-телекейдиҥ кандый ороондоры јорыкчыларга анчадала јилбилӱ болгоны јанынаҥ шиҥжӱлерин ООН-ныҥ Телекейлик туристический организациязы јылдыҥ ла јарлайт. Бу тооломдо калганчы јылдарда Монголия, Исландия, Япония озочыл јерлерге чыккан. Монгол јериниҥ бузылбаган ар-бӱткени, албаты-јоныныҥ чактарга ӱзӱлбей арткан јаҥжыгулары, јебрен тӱӱкизи (телекейди чайпалткан Чингис-каанныҥ тӧрӧли де болгонын алза!) јорыкчыларды сонуркадат. Совет ӧйдиҥ бичиктериле ӧскӧн бистерге одоштой јаткан Монголия деген

5 февраля 2019

Турулталар кӧрӱлген

Чаган айдыҥ 25-чи кӱнинде Алтай Республиканыҥ ичбойындагы керектер аайынча министерствозыныҥ коллегиязыныҥ элбедилген јууны ӧткӧн. Анда ведомствоныҥ 2018 јылда ӧткӱрилген оперативно-служебный ижиниҥ турулталары кӧрӱлген. Јуунда Россияныҥ МВД-зыныҥ наркотиктердиҥ ӧдӱштирӱзин шиҥдеери аайынча башкартузыныҥ јааны, полицияныҥ генерал-лейтенанты Андрей Храпов, АР-дыҥ ичбойындагы керектер аайынча министри Павел Гаврилин, Эл Курултайдыҥ пред-седатели Владимир Тюлентин, башкаруныҥ председателиниҥ баштапкы ордынчызы Роберт Пальталлер, Алтай

5 февраля 2019

Јерлештердиҥ бӱдӱмјизине турарга

РФ-тыҥ Государстволык Думазыныҥ депутады Иван БЕЛЕКОВЛО ӧткӱрген эрмек-куучын 2018 јылдагы ижиниҥ турулталары керегинде болгон. –Иван Итулович, ӧткӧн јылда депутат ижигер керегинде нени айдарыгар? –Ныкта иштӱ, стратегиялык јаан учурлу туштажуларлу ла баштаҥкайларлу јыл болгон. Једимдер де бар, 2019 јылда бӱдӱретен ле, айса болзо, оныҥ да кийниндеги јылдарга улалып баратан иш, керектер бар. Государстволык Думаныҥ депутады болуп,

5 февраля 2019

Тергеениҥ ӧзӱминде јурт ээлемге ижемји јаан

Алтай Республиканыҥ Государственный Думада 2-чи таҥмалу бир мандатту округ аайынча депутады Родион Букачаков ГАГУ-ныҥ аграрный колледжиниҥ ӱренеечилериле, преподавательдериле тушташты. Туштажуда Алтай Республиканыҥ јурт ээлем аайынча министриниҥ ордынчызы Евгений Понпа, ГАГУ-ныҥ ректоры Валерий Бабин, депутаттыҥ болушчылары туруштылар. Ректор туштажуга келгендерди депутатла элбеде таныштырып, ачык-јарык куучынга кычырды. Аграрный колледжтиҥ ижи-тожы керегинде кыска јетирӱни директоры Марина Федюнина этти.

5 февраля 2019

«Айалганы ајаруда тудадыс…»

Ӧткӧн неделеде республикабыстыҥ ӧзӧги – Оҥдой аймакта јол-јорыкла болуп, «Оҥдой аймак» муниципал тӧзӧлмӧниҥ јааныныҥ ордынчызы Виталий Ченчулаевле эрмек-куучын ӧткӱрдис. Бисти сууларда чыгып турган јайканла, олорго белетеништӱ иштерле, тошторло колбулу айалга јилбиркеткен. Оныҥ да учун Виталий Олеговичти бу айалгалар керегинде айдып берзин деп сурадыс. В. Ченчулаев: «Аймакта кырлай јерлерде кардыҥ калыҥы 42 сантиметр деп темдектелген. Јайкан

5 февраля 2019

«Урсул» кемниҥ де јиит ӧйин эзедер

Оҥдой јурттыҥ эл-јонына ла айылчыларына «Урсул» кинозал ачылганы јаан сӱӱнчи деп айдар керек. Эмди ондо Россияда кӧрӧрине чыккан фильмдерди кӧрӧр арга бар. Бу кинозал канайда ачылганы керегинде айдып берзин деп, Оҥдой јуртта Культура туразыныҥ директоры Лола МОНГОЛОВАГА баштандыс. Оныҥ айтканын газетте јарлап турус: —2017 јылдыҥ кандык айыныҥ 24-чи кӱнинде Тӧрӧл кинематографияны јӧмӧӧр федерал фондтыҥ «Кино

5 февраля 2019

… 168 169 170 171 172 173 174 175 …

ТОП

«Баатырларыс ойгонып калды…»

(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым

Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар

Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир

Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын

Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина