Настройки отображения
Настройки шрифта:
Выберите шрифт Arial Times New Roman
Интервал между буквами (Кернинг): Стандартный Средний Большой
Выбор цветовой схемы:
Алтайдын Чолмоны
На алтайском
Ӧзӱмниҥ чике јолында
Мынызы аймакты Михаил Маргачев башкарып баштаганыныҥ шылтузында болуп турган дезем, байла, бир де јастыра болбос. Бу муниципал тӧзӧлмӧдӧ алтын казып алар, адару тудар, сӱттеҥир уйлар ӧскӱрер, эм ӧлӧҥдӧр јуур ууламјылар аайынча иштер ӧдӧт. Је тӧс бӱдӱм ол агаш јарары ла оныҥ переработказы болуп јат. Онызы тегиндӱ эмес, не дезе, Чой аймак ийне бӱрлӱ агажыла бай.
1 сентября 2020
Эре-Чуйдыҥ школдоры ӱредӱлӱ јылга белен
Билимниҥ кӱни, школдогы баштапкы кӱзӱҥиниҥ байрамы једип келди. Је бу коронавирус оору-јоболдыҥ айалгазыла колбой, Кош-Агаш аймактыҥ школдорыныҥ ӱренери-ӱренбези узак ӧйгӧ јарталбай турала, эне-адалар ортодо: класска барып ӱренер бе эмезе айлында экран ажыра ба деп шиҥжӱ эдерде, кӧп саба улус балдарын школго барып ӱренерин талдап алгандар. Айдарда, ӱредӱлӱ јыл школдордо башталар. Кӱзӱҥи јаҥыс ла баштапкы, тогузынчы
1 сентября 2020
Аэропорттыҥ терминалын элбедери башталар
АР-дыҥ башчызы Олег Хорохордин «Аэропорт Горно-Алтайск» АО-ныҥ директорлорыныҥ совединиҥ председатели, «Система» АФК-ныҥ партнерыныҥ управляющийи Али Узденовло ишмекчи туштажу ӧткӱрген. Туштажу ӧйинде авиапредприятиениҥ ле тергееде авиацияныҥ ӧзӱми јанынаҥ сурактар шӱӱжилген. Туштажуда аэропорттыҥ директоры Сергей Круглов база турушкан. Оныҥ айтканыла, былтыр пассажиропотоктыҥ кеми баштапкы ла катап 100 муҥ кижинеҥ ашкан болгон ло аэропорт јыл туркунына пассажиропотогыныҥ кеми
1 сентября 2020
Коронавирустыҥ салтары. Санангадый јетирӱ
Куран айдыҥ 31-чы кӱниниҥ тооломыла алза, Алтай Республикада 2162 кижи коронавирус инфекциялу југуш ооруга алдырткан: ол 100 муҥ кижиге 948 учурал келижет. Темдек эдип јаныстагы тергеелерди кӧрзӧ, Кемеровский областьта — 200, Алтайский крайда — 490, Новосибирский областьта 400 кижи 100 муҥ кижиге келижет. Эпидемиологтордыҥ јетиргениле болзо, бистиҥ республи-када айалга чочыдулу. Улус ӧйлӧ кожо неме керексибей
1 сентября 2020
Килемји:«Ӱренип барарына болуш»
Алтай Республиканыҥ јеринде килемјиниҥ «Ӱренип барарына болуш» деген акциязы 2020 јылдыҥ куран айыныҥ 1-кы кӱнинеҥ ала 24-чи кӱнине јетире ӧткӱрилген. Бу акция ӧдӧр тушта кирелтезиниҥ кеми ас ла кӧп балдарлу билелердиҥ, јадын-јӱрӱмниҥ уур-кӱчтерине алдырткан ла јонјӱрӱмдик болуш керексип турган билелердиҥ 1450 балазына гуманитарный болуш эдилген. Јылдыҥ ла куран айдыҥ 19-чы кӱнинде Гуманитарный болуштыҥ телекейлик кӱни
28 августа 2020
Кажы ла мӧш, кажы ла тобого кичеемелде болзо…
Алтайыска сакылталу, ижемји салган кӱс келди. Јурт јерде амыр-энчӱ јуртап јаткан эл-јон мал-ажыныҥ азыралын јеткилинче-артыгынча белетеп алар деп, олуды, амыры јогынаҥ иштеп јадылар. Кӱски ишти тӱрген-тӱкей тӱгезип, арка-туу, тайга-таш јаар кузукка, «алтын-мӧҥӱндий акча-манатты јуурга» јаан-јаш меҥдеп јатканы јарт ине. Бу јуукта «Алтайдыҥ Чолмоны» эл газетте (2020 јылдыҥ јаан изӱ айыныҥ 14-чи кӱни, №50) Ийин, Кичӱ-Ийин,
28 августа 2020
Јаҥарыс јайылып, Алтай ӱстиле учсын
Татьяна Бошкуновнаныҥ башкарып јаткан тӧс јери онлайн ажыра «Јаҥар кожоҥ јаҥылгазы» деп адалган фестиваль-маргаанды белетеп ӧткӱрет. Ол кычыраачыларга бойыныҥ башкарып јаткан тӧс јери, јайаан ӧмӧлиги ле фестиваль-маргаан керегинде мынайда куучындады: —Мениҥ чыккан-ӧскӧн јерим Кош-Агаш аймактыҥ Мукур-Таркаты јурты болор. Сары моолдордыҥ ук-тукумынаҥ болорым. Калада 2001 јылдаҥ бери јададым. 2019 јылдыҥ чаган айында «Ажу» деген этнокультуралык ӧмӧликти
28 августа 2020
Эл Ойынды ӧткӱрер јаан арга Ойбокто бар
Алтай Республиканыҥ башчызы Олег Хорохордин Кан-Оозы аймакта ишмекчи јол-јорыкта бололо, Ойбок ӧзӧктӧ площадканы кӧргӧн. Келер јылда алтай албатыныҥ тергеелер ортодо Эл Ойын байрамын шак ла бу јерде ӧткӱрери темдектелет. Бу јерди ӧдӱп јаткан јылдыҥ башталганында талдап алгандар. Озолондыра темдектелгениле, байрамды јаан изӱ айдыҥ 2-5 кӱндеринде ӧткӱрер керек болгон. Је коронавирус оору таркаганынаҥ улам ороондо кӧп
25 августа 2020
Jыргалыс аайлу-башту ӧтсин
Озодо кыс баланы уурдап качыратан. Атту бир канча кижи барала, кысты уурдап, качып маҥтадатан. Кӧргӧн улус сӱрӱжип барар, кӧрбӧгӧни канайтсын. Онойып кысты бойынаҥ јаан да кижиге качырар, эмезе ӱйи божогон, балдарлу да кижиге апарар. Ӧскӧ дӧ јерге качырып апаратанын јаандар айдыжатан. «Бала барган јерде, таш таштаган јерде јадар» деп озогы улустыҥ айдыжыла, кыс бала барган
25 августа 2020
Монголдор: кӧчкӱндердиҥ јери
Орустар Ол ӧйдӧ Орус каандык бастыра Сибирьди jуулап алала, Тымык теҥиске jедип келген. Орустардыҥ казактарыныҥ черӱлери jуулаган jерлерде шибеелер тудулып таркаган. Бай-кӧлгӧ jеделе, ондогы монгол-дорды бойына бактырып, орустар олорды бурят деп адап салган. Удура тартышкан монголдор Калка jерине сӱрдирткен. 1689 jылда Кыдат ла Орус ороондор орто-до Нерчинскте баштапкы jӧптӧжӱ тургузылган. Ол jӧптӧжӱле болзо, манjылар орустарга
25 августа 2020
ТОП
«Баатырларыс ойгонып калды…»
(Башталганы 1-кы номерде) «Алтын-Эргек» кай чӧрчӧкти сценада «Ээлӱ кайдыҥ» турчыларыла кайлап отурыс. Ол тушта мениле саҥ башка учурал болгон. Кандый да ӧйдӧ сӱнем чыга бергендий, бойымды ӱстинеҥ тӧмӧн ајыктап турум. Топшуур согуп турганымды кӧрӧдим. Ол ло ок ӧйдӧ коштойындагы, алдыгы, ӱстиги телекейлерге јӱрӱп, олордо не болуп турганын, ондогы јӱрӱмди база кӧрӱп турум. Ончо ло бойым
Малдыҥ сӧӧк-тайагыла тудуш јаҥдар
Кыптунак Малды сойгон кийнинде эҥ ле озо этле кожо кыптунакты кайнадар учурлу. Јаак Эки јаакты айрыйла, бирӱзин тургуза ла кайнадар. Оноҥ башка эки јаак јадала, «арткан этти јип салар». Ол тушта этти јизе, курсакка бодолбос. (К. И. Санин) Кары Карыны энедеҥ јаҥыс бӱткен кижи јарбас керегинде албатыда чӱм-јаҥ бар. Оныла колбулу мындый кеп-куучын арткан: «Бир
Јаҥарыс бистиҥ Алтайга јаҥыланзын
Јаҥы Койон јылдыҥ бажында телеҥит јаҥарыс коштойындагы Алтай крайда профессионал студияда јыҥыраганын интернетле «нӧкӧрлӧжип» турган улус уккан-кӧргӧн лӧ болбой. Оны кӧргӧн кижиниҥ база ла катап «Улаган тыҥ!» деп, кӧксине чабынар кӱӱни келер. Бу узак јолды кӱчсинбей, Улаган аймактыҥ кеендикти, узанышты ла спорттыҥ албаты бӱдӱмдерин элбедер тӧс јериндиҥ башкараачызы Мерген Тельденовко, Алтай Республиканыҥ ат-нерелӱ артисттери Марина